| Μετάφραση τῶν Ἑβδομήκοντα | Ερμηνευτική απόδοση Ιωάννη Θ. Κολιτσάρα | Ερμηνευτική απόδοση Παναγιώτη Ν. Τρεμπέλα |
| 1 ΚΑΙ ἀντὶ φίλου μὴ γίνου ἐχθρός· ὄνομα γὰρ πονηρὸν αἰσχύνην καὶ ὄνειδος κληρονομήσει· οὕτως ὁ ἁμαρτωλὸς ὁ δίγλωσσος. | 1 Αντί φίλου μη γίνεσαι, με την κακήν συμπεριφοράν ίσου εχθρός προς τον φίλον σου, διότι έτσι θα αποκτήσης κακήν φήμην, εντροπήν και όνειδος. Τέτοιος είναι ο διπρόσωπος αμαρτωλός. | 1 Μὴ γίνεσαι ἀπὸ φίλος, ποὺ ἐνομίζεσο, ἐχθρὸς διότι θὰ κληρονομήσῃς φήμην καὶ ὄνομα κακόν, ποὺ θὰ σοῦ φέρῃ ἐντροπὴν καὶ μομφήν. Ἔτσι θὰ καταντήσω ὁ ἁμαρτωλός, ποὺ ἔχει διπλὴν καὶ ἀνειλικρινῆ γλῶσσαν. |
| 2 μὴ ἐπάρῃς σεαυτὸν ἐν βουλῇ ψυχῆς σου, ἵνα μὴ διαρπαγῇ ὡς ταῦρος ἡ ψυχή σου· | 2 Μη παρασυρθής και δοθής εις τας κακάς εκρήξεις της καρδίας σου, δια να μη αναστατωθή και καταστραφή ως από μαινόμενον ταύρον η ζωη σου. | 2 Μὴ ἐξάψῃς παράφορα τὸν ἑαυτόν σου εἰς τὴν ὁρμητικὴν ἀπόφασιν τῆς ψυχῆς σου, διὰ νὰ μὴ κατασπαραχθῇ ἡ ζωή σου σὰν τὸν ἀφηνιασμένον ταῦρον, ποὺ εἰς τὸ τέλος κατατσακίζεται. |
| 3 τὰ φύλλα σου καταφάγεσαι καὶ τοὺς καρπούς σου ἀπολέσεις καὶ ἀφήσεις σεαυτὸν ὡς ξύλον ξηρόν. | 3 Εάν καταβροχθίζης και καταστρέφης τα φύλλα της ζωής σου, θα χάσης και τους καρπούς σου. Και εν τέλει θα κάμης και θα αφήσης τον εαυτόν σου ως ένα ξηρόν ξύλον. | 3 Μὲ τὰς παραφορὰς αὐτὰς θὰ καταφάγῃς τὰ φύλλα τῆς ζωῆς σου, θὰ ἐπέλθῃ δὲ ὡς ἀποτέλεσμα, ὅτι θὰ χάσῃς τοὺς καρπούς σου καὶ θὰ ἀφήσῃς τὸν ἑαυτόν σου σὰν ξύλον ξεγυμνωμένον καὶ ξηρόν. |
| 4 ψυχὴ πονηρὰ ἀπολεῖ τὸν κτησάμενον αὐτὴν καὶ ἐπίχαρμα ἐχθρῶν ποιήσει αὐτόν. | 4 Η πονηρά ψυχή καταστρέφει αυτόν, που την έχει, και θα τον κάμη περίγελων στους εχθρούς του. | 4 Ἡ πονηρὰ ψυχὴ θὰ καταστρέψῃ ἐκεῖνον, ποὺ μὲ τὴν ἐπιμονήν του εἰς τὸ κακὸν τὴν κατέστησε διεφθαρμένην, καὶ θὰ τὸν κάμῃ περιγελῶν εἰς τοὺς ἐχθρούς του. |
| 5 Λάρυγξ γλυκὺς πληθυνεῖ φίλους αὐτοῦ, καὶ γλῶσσα εὔλαλος πληθυνεῖ εὐπροσήγορα. | 5 Ο γλυκύς όμως λόγος θα πληθύνη τους φίλους του. Και γλώσσα, η οποία ομιλεί καλά, θα ελκύση πλήθος από ευγενείς και καλάς απαντήσεις. | 5 Ὁ ἄνθρωπος ποὺ εἶναι γλυκὺς εἰς τὰ λόγια του, θὰ πληθύνῃ τοὺς φίλους του, καὶ ἡ γλῶσσα ποὺ ὁμιλεῖ καλὰ καὶ προσεκτικά, θὰ πολλαπλασιάσῃ τὰ εὐγενικὰ καὶ χαριτωμένα λόγια της. |
| 6 οἱ εἰρηνεύοντές σοι ἔστωσαν πολλοί, οἱ δὲ σύμβουλοί σου εἷς ἀπὸ χιλίων. | 6 Οι άνθρωποι, με τους οποίους ευρίσκεσαι εις ειρηνικάς σχέσεις, ας είναι πολυάριθμοι. Οι σύμβουλοί σου όμως ας εκλέγωνται μετά προσοχής, ένας ανάμεσα εις χιλίους. | 6 Ἂς εἶναι πολλοὶ ἐκεῖνοι, μὲ τοὺς ὁποίους θὰ ἔχῃς εἰρηνικὰς σχέσεις· ἐκεῖνοι ὅμως, τοὺς ὁποίους θὰ ἔχῃς ὡς συμβούλους, ἂς εἶναι σπάνιοι καὶ διαλεγμένοι προσεκτικὰ ἕνας μεταξὺ χιλίων. |
| 7 εἰ κτᾶσαι φίλον, ἐν πειρασμῷ κτῆσαι αὐτόν, καὶ μὴ ταχὺ ἐμπιστεύσῃς αὐτῷ· | 7 Εάν θέλης να αποκτήσης φίλον, απόκτησέ τον κατόπιν δοκιμασίας και εξετάσεως, και πάντως μη εμπιστεύεσαι τον εαυτόν σου εις εκείνον αμέσως· | 7 Ἐὰν πρόκειται νὰ ἀποκτήσης φίλον, ἐπάνω εἰς τὰς δοκιμασίας καὶ τὰς στερήσεις, ποὺ τυχὸν θὰ σοῦ συμβοῦν, δοκίμασέ τον καὶ διάλεξέ τον, καὶ μὴ ἐμπιστεύεσαι γρήγορα εἰς αὐτόν. |
| 8 ἔστι γὰρ φίλος ἐν καιρῷ αὐτοῦ καὶ οὐ μὴ παραμείνῃ ἐν ἡμέρᾳ θλίψεώς σου. | 8 διότι υπάρχουν φίλοι προσωρινοί και πρόσκαιροι· αυτοί όμως δεν θα παραμείνουν κοντά σου ως φίλοι εις περίοδον της δυστυχίας σου. | 8 Σοῦ κάνω τὴν σύστασιν αὐτήν, διότι ὑπάρχει φίλος καιροσκόπος, ποὺ κατὰ τὸν χρόνον μόνον τῶν συμφερόντων του θὰ σοῦ εἶναι φίλος, καὶ δὲν θὰ παραμείνῃ τοιοῦτος καὶ κατὰ τὸν χρόνον τῆς θλίψεως καὶ δυστυχίας σου. |
| 9 καὶ ἔστι φίλος μετατιθέμενος εἰς ἔχθραν καὶ μάχην ὀνειδισμοῦ σου ἀποκαλύψει. | 9 Υπάρχουν φίλοι, οι οποίοι μεταβάλλουν συντόμως εις έχθραν την φιλίαν, αποκαλύπτουν στους άλλους τα τρωτά του χαρακτήρος και της ζωής σου, ώστε να προκαλούν εναντίον σου μάχην και ονειδισμόν. | 9 Ὑπάρχει δὲ καὶ φίλος, ποὺ μετατρέπεται εἰς ἐχθρὸν καὶ ὁ ὁποῖος θὰ φανερώσῃ τὴν ἔχθραν του, διὰ νὰ σὲ ὀνειδίσῃ καὶ σὲ διαπομπεύσῃ. |
| 10 καὶ ἔστι φίλος κοινωνὸς τραπεζῶν καὶ οὐ μὴ παραμείνῃ ἐν ἡμέρᾳ θλίψεώς σου. | 10 Υπάρχουν άλλοι, οι οποίοι μένουν φίλοι, εφ' όσον τρώγουν εις την τράπεζάν σου. Δεν θα μείνουν όμως κοντά σου εις περίοδον ανάγκης και δοκιμασίας σου. | 10 Ὑπάρχει καὶ φίλος, ποὺ συμμετέχει εἰς τὰ τραπέζια σου, ἀλλὰ δὲν θὰ παραμείνῃ φίλος εἰς καιρὸν δοκιμασίας καὶ δυστυχίας σου. |
| 11 καὶ ἐν τοῖς ἀγαθοῖς σου ἔσται ὡς σύ, καὶ ἐπὶ τοὺς οἰκέτας σου παρρησιάσεται· | 11 Οι ψευδείς και ανειλικρινείς αυτοί φίλοι θα χρησιμοποιούν τα αγαθά σου, ως | 11 Αὐτὸς ὁ φίλος εἰς τὰ ἀγαθά σου θὰ εἶναι κύριος ὅπως σύ, θεωρῶν καὶ ἐκμεταλλευόμενος αὐτὰ σὰν νὰ ἦσὰν ἰδικά του, εἰς δὲ τοὺς ὑπηρέτας σου θὰ συμπεριφέρεται μὲ ἐξουσίαν, σὰν νὰ ἦτο αὐτὸς ὁ αὐθέντης των. |
| 12 ἐὰν ταπεινωθῇς, ἔσται κατὰ σοῦ, καὶ ἀπὸ τοῦ προσώπου σου κρυβήσεται. | 12 Οταν όμως εκπέσης και ευρεθής εις ανάγκην, θα στραφούν εναντίον σου και θα φύγουν από εμπρός σου και θα κρυφθούν. | 12 Ἐὰν ὅμως ξεπέσῃς καὶ ταπεινωθῇς χάνων τὰ πλουτῇ σου, θὰ στραφῇ ἐναντίον σου, καὶ ὅταν ἐμφανίζεσαι, θὰ κρύπτεται ἀπὸ τὸ πρόσωπόν σου, ἀποφεύγων τὴν συνάντησίν σου. |
| 13 ἀπὸ τῶν ἐχθρῶν σου διαχωρίσθητι καὶ ἀπὸ τῶν φίλων σου πρόσεχε. | 13 Να απομακρυνθής από τους εχθρούς σου· και από κάτι τέτοιους φίλους να προσέχης. | 13 Ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς σου φύγε καὶ ἀποχωρίσθητι, καὶ ἀπὸ τοὺς φίλους σου πρόσεχε καὶ προφυλάξου. |
| 14 φίλος πιστὸς σκέπη κραταιά, ὁ δὲ εὑρὼν αὐτὸν εὗρε θησαυρόν. | 14 Ο πιστός φίλος είναι ισχυρά προστασία. Εκείνος δέ που εύρεν ένα τέτοιον φίλον εύρε θησαυρόν. | 14 Ὁ πιστὸς φίλος εἶναι σκέπη καὶ προστασία ἰσχυρά, αὐτὸς δέ, ποὺ εὗρε τέτοιον φίλον, εὗρε πολύτιμον θησαυρόν. |
| 15 φίλου πιστοῦ οὐκ ἔστιν ἀντάλλαγμα, καὶ οὐκ ἔστι σταθμὸς τῆς καλλονῆς αὐτοῦ. | 15 Με τίποτε δεν ανταλλάσσεται ένας πιστός φίλος, και με κανένα τρόπον δεν ημπορεί κανείς να ζυγίση και εκτιμήση την αξίαν του. | 15 Ὁ πιστὸς φίλος δὲν ἀνταλλάσσεται μὲ τίποτε, καὶ ἡ ἀξία καὶ ὀμορφιά του δὲν δύναται νὰ ζυγισθῇ. |
| 16 φίλος πιστὸς φάρμακον ζωῆς, καὶ οἱ φοβούμενοι Κύριον εὑρήσουσιν αὐτόν. | 16 Ο πιστός φίλος είναι φάρμακον, που δίδει ζωήν. Οσοι δε φοβούνται τον Κυριον, θα εύρουν τέτοιον φίλον. | 16 Ὁ πιστὸς φίλος εἶναι φάρμακον, ποὺ θεραπεύει καὶ ἀνακουφίζει τὰς ἀνάγκας καὶ τὰς δοκιμασίας τῆς ζωῆς τοῦ φίλου του, καὶ μόνον ἐκεῖνοι ποὺ φοβοῦνται τὸν Κύριον, θὰ εὕρουν τοιοῦτον φίλον. |
| 17 ὁ φοβούμενος Κύριον εὐθύνει φιλίαν αὐτοῦ, ὅτι κατ᾿ αὐτὸν οὕτως καὶ ὁ πλησίον αὐτοῦ. | 17 Εκείνος που ευλαβείται τον Κυριον, είναι ευθύς και ειλικρινής εις την φιλίαν του. Οπως είναι αυτός, έτσι θα είναι και ο φίλος, τον οποίον εξέλεξε. | 17 Εὑρίσκει δὲ τὸν φίλον αὐτὸν ὁποῖος φοβεῖται τὸν Κύριον, διότι ὁ θεοφοβούμενος καθιστᾷ εὐθεῖαν καὶ εἰλικρινῆ τὴν φιλίαν του, ὁποῖος δὲ εἶναι αὐτός, ὅμοιός του θὰ εἶναι καὶ ὁ πλησίον, ποὺ θὰ συνδεθῇ πρὸς αὐτὸν φιλικῶς. |
| 18 Τέκνον, ἐκ νεότητός σου ἐπίλεξαι παιδείαν, καὶ ἕως πολιῶν εὑρήσεις σοφίαν. | 18 Παιδί μου, από την νεαράν σου ηλικίαν διάλεξε και προτίμησε την υγιά μόρφωσιν. Ετσι δε θα εύρης και θα κατέχης την αληθινήν σοφίαν, έως ότου ασπρίσουν αι τρίχες της κεφαλής σου. | 18 Παιδί μου, ἀπὸ τὰ χρόνια τῆς νεότητάς σου προτίμησε τὴν κατὰ Θεὸν διαπαιδαγώγησίν σου καὶ μέχρι τῆς γεροντικῆς σου ἡλικίας θὰ εὑρίσκῃς καὶ θὰ ἔχῃς καθοδηγὸν τὴν Σοφίαν. |
| 19 ὡς ὁ ἀροτριῶν καὶ ὁ σπείρων πρόσελθε αὐτῇ καὶ ἀνάμενε τοὺς ἀγαθοὺς καρποὺς αὐτῆς· ἐν γὰρ τῇ ἐργασίᾳ αὐτῆς ὀλίγον κοπιάσεις καὶ ταχὺ φάγεσαι γεννημάτων αὐτῆς. | 19 Οπως εκείνος που οργώνει και σπείρει, κοπιάζει, ετσι και συ πρόσελθε προς την αληθή μόρφωσίν με την απόφασιν να κοπιάσης και περίμενε τους καλούς αυτής καρπούς. Διότι, όταν εργάζεσαι δια την απόκτησιν αυτής, θα κοπιάσης βέβαια ολίγον, πολύ σύντομα όμως θα γευθής τους καλούς καρπούς της. | 19 Ὅπως ἐκεῖνος ποὺ ὀργώνει καὶ σπείρει, μὲ τὸν αὐτὸν μόχθον καὶ μὲ τὴν αὐτὴν ἐλπίδα πλησίασε καὶ σὺ εἰς αὐτὴν καὶ περίμενε τοὺς ἀγαθοὺς καρπούς της· διότι καλλιεργῶν αὐτὴν θὰ κοπιάσῃς ὀλίγον, ἀλλὰ γρήγορα θὰ φάγῃς τὰ γεννήματα καὶ τοὺς καρπούς της. |
| 20 ὡς τραχεῖά ἐστι σφόδρα τοῖς ἀπαιδεύτοις, καὶ οὐκ ἐμμενεῖ ἐν αὐτῇ ἀκάρδιος· | 20 Ποσον όμως δύσκολος είναι δι' εκείνους, που δεν έχουν ούτε θέλουν παιδείαν και μόρφωσιν! Ανθρωπος δε χωρίς ευγενή καρδίαν και ανόητος δεν θα επιμείνη, δια να αποκτήση την σοφίαν. | 20 Πόσον δύσκολος καὶ ὑπερβολικὰ δυσάρεστος φαίνεται ἡ Σοφία εἰς τοὺς ἀδιαπαιδαγωγήτους καὶ ἀμορφώτους πνευματικῶς! Δι’ αὐτὸ δὲ καὶ δὲν θὰ παραμείνῃ πλησίον της κάθε ἐπιπόλαιος καὶ ἐστερημένος θελήσεως. |
| 21 ὡς λίθος δοκιμασίας ἰσχυρὸς ἔσται ἐπ᾿ αὐτῷ, καὶ οὐ χρονιεῖ ἀπορρῖψαι αὐτήν. | 21 Διότι η σοφία του είναι ωσάν βαρύς λίθος, που τον καταβαρύνει και τον πιέζει και δεν θα βραδύνη αυτός να την απορρίψη. | 21 Θὰ εἶναι δι' αὐτὸν ὡσὰν λίθος βαρύς, ποὺ μὲ τὴν πίεσίν του θὰ τὸν βάζῃ εἰς δοκιμασίαν, καὶ δὲν θὰ βραδύνῃ νὰ τὸν πετάξῃ ἀπὸ ἐπάνω του. |
| 22 σοφία γὰρ κατὰ τὸ ὄνομα αὐτῆς ἐστι, καὶ οὐ πολλοῖς ἐστι φανερά. | 22 Η σοφία είναι αξία του λαμπρού ονόματος της. Αλλα δεν γίνεται φανερά και γνωστή στους πολλούς. | 22 Θὰ τοῦ φανῇ δὲ σὰν λίθος βαρύς, διότι ἡ Σοφία εἶναι ὅ,τι σημαῖνει καὶ τὸ ὄνομά της, σοβαρὰ δηλαδὴ καὶ ἀτίμητος, καὶ δὲν φανερώνεται εἰς τοὺς πολλούς. |
| 23 ἄκουσον, τέκνον, καὶ δέξαι γνώμην μου, καὶ μὴ ἀπαναίνου τὴν συμβουλίαν μου. | 23 Ακουσε, παιδί μου, δέξαι την γνώμην μου και μη απαρνείσαι την συμβουλήν μου. | 23 Ἄκουσε, παιδί μου, καὶ δέχθητι τὴν γνώμην μου καὶ μὴ ἀρνῆσαι τὴν συμβουλήν μου. |
| 24 καὶ εἰσένεγκον τοὺς πόδας σου εἰς τὰς πέδας αὐτῆς καὶ εἰς τὸν κλοιὸν αὐτῆς τὸν τράχηλόν σου. | 24 Θέσε τα πόδια σου εις τα δεσμά της και τον τράχηλόν σου στο σιδερένιο περιλαίμιόν της. | 24 Καὶ βάλε τοὺς πόδας σου εἰς τὰ δεσμὰ καὶ τοὺς περιορισμούς της, βάλε ἐπίσης καὶ τὸν τράχηλόν σου εἰς τὸν ζυγόν της, ὥστε νὰ διευθύνεσαι ὑπήκοος ὑπ’ αὐτῆς. |
| 25 ὑπόθες τὸν ὦμόν σου καὶ βάσταξον αὐτήν, καὶ μὴ προσοχθίσῃς τοῖς δεσμοῖς αὐτῆς. | 25 Χαμήλωσε τους ώμους σου, φορτώσου την και βάσταξέ την και μη δυσφορήσης δια τα δεσμά της. | 25 Χαμήλωσε τοὺς ὤμους σου καὶ βάσταξέ την καὶ μὴ ἀγανακτήσῃς καὶ βαρυγγωμήσῃς διὰ τὰ σωτηριώδη δεσμά της. |
| 26 ἐν πάσῃ ψυχῇ σου πρόσελθε αὐτῇ καὶ ἐν ὅλῃ δυνάμει σου συντήρησον τὰς ὁδοὺς αὐτῆς. | 26 Με όλην σου την καρδίαν πλησίασε προς αυτήν και με όλην σου την δύναμιν φύλαξε τους δρόμους της. | 26 Μὲ ὅλην τὴν καρδία καὶ προθυμίαν σου πλησίασέ την καὶ μὲ ὅλην τὴν δύναμίν σου φύλαξε τοὺς δρόμους της καὶ τὸν τρόπον ζωῆς, τὸν ὁποῖον σοῦ νομοθετεῖ. |
| 27 ἐξίχνευσον καὶ ζήτησον, καὶ γνωσθήσεταί σοι, καὶ ἐγκρατὴς γενόμενος μὴ ἀφῇς αὐτήν· | 27 Ακολούθησε τα ίχνη της, αναζήτησέ την και θα την εύρης, θα γίνη γνωστή εις σέ. Και όταν πλέον την αποκτήσης, μη την αφήσης ποτέ. | 27 Ἐρεύνησε τὰ ἴχνη της καὶ ζήτησε νὰ τὴν εὕρῃς, καὶ θὰ καταστῇ γνωστὴ εἰς σέ· ὅταν δὲ γίνῃς κάτοχος αὐτῆς καὶ τὴν ἀγκαλιάσῃς, μὴ τὴν ἀφήσῃς πλέον νὰ σοῦ φύγῃ. |
| 28 ἐπ᾿ ἐσχάτων γὰρ εὑρήσεις τὴν ἀνάπαυσιν αὐτῆς, καὶ στραφήσεταί σοι εἰς εὐφροσύνην. | 28 Διότι εις το τέλος των προσπαθειών και των κόπων σου θα εύρης ανάπαυσιν από αυτήν. Αυτή θα μεταβληθή και θα γίνη δια σε χαρά και ευφροσύνη. | 28 Διότι εἰς τὸ τέλος τῶν ἐρευνῶν καὶ τῶν κόπων σου θὰ εὕρῃς τὴν ἀνάπαυσιν, τὴν ὁποίαν προσφέρει, καὶ θὰ στραφῇ τότε αὐτὴ εἰς χαρὰν καὶ εὐφροσύνην σου. |
| 29 καὶ ἔσονταί σοι αἱ πέδαι εἰς σκέπην ἰσχύος καὶ οἱ κλοιοὶ αὐτῆς εἰς στολὴν δόξης. | 29 Τα πεδούκλια της, τα οποία προηγουμένως σε εστενοχωρούσαν, θα είναι τώρα δια σε ισχυρά προστασία. Και τα σιδερένια της περιλαίμια θα είναι ένδοξος στολή σου. | 29 Καὶ τότε τὰ σιδηρᾶ δεσμὰ τῶν ποδῶν σου καὶ οἱ περιορισμοί, πού σοῦ ἐπεβλήθησαν ὑπ’ αὐτῆς, θὰ σοῦ εἶναι προστασία ἰσχυρά, καὶ οἱ ἐπὶ τοῦ τραχήλου σου κρίκοι της θὰ εἶναι δοξασμένη στολή σου. |
| 30 κόσμος γὰρ χρύσεός ἐστιν ἐπ᾿ αὐτῆς, καὶ οἱ δεσμοὶ αὐτῆς κλῶσμα ὑακίνθινον· | 30 Ο ζυγός της θα είναι ολόχρυσον κόσμημα δια σε και τα δεσμά της κλωσμένες κυανές ωραίες ταινίες. | 30 Θὰ εἶναι δὲ δοξασμένη στολή σου ὁ ζυγός της, διότι στολισμὸς ἀπὸ χρυσὸν εἶναι ἐπ’ αὐτῆς, καὶ τὰ δεσμό, της εἶναι ὑφασμένα ἀπὸ νῆμα γαλαζοκόκκινον. |
| 31 στολὴν δόξης ἐνδύσῃ αὐτήν, καὶ στέφανον ἀγαλλιάσεως περιθήσεις σεαυτῷ. | 31 Θα ενδυθής αυτήν ως ωραίαν ένδοξον στολήν και θα την θέσης επάνω στο κεφάλι σου ωσάν ένα στέφανον χαράς και δόξης. | 31 Θὰ τὴν ἐνδυθῇς σὰν ἔνδοξον στολὴν καὶ θὰ τὴν βάλῃς γύρω ἀπὸ τὴν κεφαλήν σου σὰν στέμμα θριαμβευτικῆς χαρᾶς. |
| 32 ἐὰν θέλῃς, τέκνον, παιδευθήσῃ, καὶ ἐὰν δῷς τὴν ψυχήν σου, πανοῦργος ἔσῃ. | 32 Εάν, παιδί μου, θελήσης και αγαπήσης την σοφίαν, θα εκπαιδευθής και θα μορφωθής με αυτήν· και αν της δώσης την καρδίαν σου, θα γίνης πολύ σοφός. | 32 Τέκνον μου, ἐὰν θέλῃς, θὰ διαπαιδαγωγηθῇς καὶ θὰ μορφωθῇς διὰ τῆς Σοφίας, καὶ ἐὰν παραδώσῃς τὴν ψυχήν σου εἰς αὐτήν, θὰ γίνῃς πολὺ συνετὸς καὶ φρόνιμος. |
| 33 ἐὰν ἀγαπήσῃς ἀκούειν, ἐκδέξῃ, καὶ ἐὰν κλίνῃς τὸ οὖς σου, σοφὸς ἔσῃ. | 33 Εάν την αγαπήσης και θελήσης να την ακούης, θα διδαχθής από αυτήν πολλά. Και εάν με προσοχήν και ενδιαφέρον κλίνης το αυτί σου προς αυτήν, θα γίνης σοφός. | 33 Ἐπαναλαμβάνω, ἐὰν προθυμοποιηθῇς νὰ ὑπακούσῃς εἰς αὐτήν, θὰ τὴν δεχθῇς εὐχαρίστως, καὶ ἐὰν κλίνῃς τὸ αὐτί σου πρὸς αὐτήν, ὥστε μὲ προσοχὴν καὶ ἐνδιαφέρον νὰ τὴν ἀκούῃς, θὰ γίνῃς σοφός. |
| 34 ἐν πλήθει πρεσβυτέρων στῆθι, καὶ τίς σοφός, αὐτῷ προσκολλήθητι. | 34 Ανάμεσα εις συγκέντρωσιν πρεσβυτέρων και εμπείρων ανθρώπων στάσου όρθιος και αφού εξετάσης, ποιός από αυτούς είναι ο σοφώτερος, προσκολλήσου εις αυτόν. | 34 Στάσου ἐν μέσῳ συγκεντρώσεως πρεσβυτέρων πεπειραμένων καὶ ἐξέταζε, ποῖος ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι συνετότερος καὶ σοφώτερος. Εἰς αὐτὸν προσκολλήσου καὶ αὐτοῦ τὰς συμβουλὰς καὶ ὁδηγίας ἄκουε. |
| 35 πᾶσαν διήγησιν θείαν θέλε ἀκροᾶσθαι, καὶ παροιμίαι συνέσεως μὴ ἐκφευγέτωσάν σε. | 35 Με όλην σου την θέλησιν άκουε κάθε θείαν διδασκαλίαν και ιστορίαν. Τα δε σοφά γνωμικά ας μη σου διαφεύγουν ποτέ. | 35 Μὲ πρόθυμον διάθεσιν ἄκουε κάθε διήγησιν καὶ ὁμιλίαν θείαν, καὶ γνωμικὰ καὶ παροιμίαι συνεταί, ποὺ σωφρονίζουν, ἂς μὴ σοῦ διαφεύγουν. |
| 36 ἐὰν ἴδῃς συνετόν, ὄρθριζε πρὸς αὐτόν, καὶ βαθμοὺς θυρῶν αὐτοῦ ἐκτριβέτω ὁ πούς σου. | 36 Εάν εύρης ένα συνετόν άνθρωπον, πήγαινε από πολύ πρωϊ προς αυτόν και με την συχνήν σου φοίτησιν, ας τριβούν από τα πόδια σου τα σκαλοπάτια της θύρας του σπιτιού του. | 36 Ἐὰν ἴδῃς ἄνθρωπον συνετόν, σύχναζε πρὸς αὐτὸν ἀπὸ πολὺ πρωΐ, καὶ μὲ τὰ πολλὰ ἀνεβοκατεβάσματά σου ἂς τρίβουν καὶ ἂς λειαίνουν τὰ πόδια σου τὰ σκαλοπάτια τῶν θυρῶν τοῦ σπιτιοῦ του. |
| 37 διανοοῦ ἐν τοῖς προστάγμασι Κυρίου καὶ ἐν ταῖς ἐντολαῖς αὐτοῦ μελέτα διὰ παντός· αὐτὸς στηριεῖ τὴν καρδίαν σου, καὶ ἡ ἐπιθυμία τῆς σοφίας σου δοθήσεταί σοι. | 37 Να έχης πάντοτε εις την διάνοιάν σου και να σκέπτεσαι τα προστάγματα του Κυρίου και τας εντολάς αυτού να τας μελετάς πάντοτε. Αυτός θα στηρίξη και θα ενισχύση την καρδίαν σου και η σοφία, την οποίαν επιθυμείς, θα σου δοθή. | 37 Κυκλοφορεῖ διαρκῶς εἰς τὴν διάνοιάν σου τὰ προστάγματα τοῦ Κυρίου καὶ μελέτα παντοτινὰ τὰς ἐντολάς του· αὐτὸς δὲ ὁ Κύριος θὰ στηρίξῃ καὶ θὰ ἐνισχύσῃ τὴν καρδίαν σου, καὶ ἡ Σοφία, τὴν ὁποίαν ἐπιθυμεῖς καὶ ποθεῖς, θὰ σοῦ δοθῇ. |
