| Μετάφραση τῶν Ἑβδομήκοντα | Ερμηνευτική απόδοση Ιωάννη Θ. Κολιτσάρα | Ερμηνευτική απόδοση Παναγιώτη Ν. Τρεμπέλα |
| 1 ΣΟΦΑΙ γυναῖκες ᾠκοδόμησαν οἴκους, ἡ δὲ ἄφρων κατέσκαψε ταῖς χερσὶν αὐτῆς. | 1 Συνεταί και ενάρετοι γυναίκες έκτισαν με την νοικοκυρωσύνην των και ανέδειξαν τα σπίτια των και την οικογενειάν των, ενώ η άμυαλος και σπάταλος γυναίκα εξεθεμελίωσε με τα ίδια της τα χέρια το σπίτι της. | 1 Γυναῖκες συνεταὶ καὶ φρόνιμοι, μὲ τὴν οἰκοκυροσύνην τῶν, τὴν ἐργατικότητα καὶ τὴν ἀφοσίωσίν των εἰς τὸν σύζυγον καὶ τὰ τέκνα των ἔκτισαν σπίτια· ἐνῷ ἡ ἄφρων καὶ ἄμυαλη, μὲ τὴν σπατάλην, τὴν ὀκνηρίαν καὶ τὴν παραμέλησιν τῶν καθηκόντων της ἐξεθεμελίωσε μὲ τὰ ἴδια της τὰ χέρια τὸ σπίτι της καὶ τὸ κατέστρεψεν. |
| 2 ὁ πορευόμενος ὀρθῶς φοβεῖται τὸν Κύριον, ὁ δὲ σκολιάζων ταῖς ὁδοῖς αὐτοῦ ἀτιμασθήσεται. | 2 Εκείνος που ζη και φέρεται με τιμιότητα και δικαιοσύνην, σέβεται και φοβείται τον Θεόν, ενώ εκείνος ο οποίος βαδίζει διεστραμμένας οδούς, θα κατεξευτελισθή. | 2 Ἐκεῖνος ποὺ ἔχει καλὴν διαγωγὴν καὶ εἶναι τίμιος καὶ εἰλικρινής, φοβεῖται τὸν Θεόν, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ βαδίζει εἰς τοὺς κακοὺς δρόμους, θὰ κατεντροπιασθῇ. |
| 3 ἐκ στόματος ἀφρόνων βακτηρία ὕβρεως, χείλη δὲ σοφῶν φυλάσσει αὐτούς. | 3 Από το στόμα των ασυνέτων ανθρώπων εξέρχονται λόγοι αλαζονικοί και υβριστικοί, οι οποίοι κτυπούν τους άλλους ωσάν με ρόπαλον, ενώ τα χείλη των συνετών και φρονίμων αυτών, που προσέχουν εις τα λόγια των, τους προφυλάσσουν από κακάς συνεπείας. | 3 Ἀπὸ τὸ στόμα τῶν ἀφρόνων βγαίνει ράβδος καὶ μαστίγιον, ποὺ κινεῖται μὲ ὕβρεις καὶ προσβάλλει τοὺς ἄλλους, ἐνῷ τὰ χείλη τῶν φρονίμων προσέχουν τὶ θὰ εἴπουν καὶ προφυλάσσουν αὐτοὺς ἀπὸ τὰς συνεπείας τῶν παρεκτροπῶν τῆς γλώσσης. |
| 4 οὗ μή εἰσι βόες, φάτναι καθαραί· οὗ δὲ πολλὰ γεννήματα, φανερὰ βοὸς ἰσχύς. | 4 Οπου δεν υπάρχουν βοϊδια, αι φάτναι είναι καθαραί, όπου όμως βλέπεις γεννήματα και εισοδήματα, εκεί γίνεται φανερά η αξία του βοϊδιού. | 4 Ὅπου δὲν ὑπάρχουν βόδια, αἱ φάτναι καὶ τὰ βουστάσια εἶναι καθαρά, ὅπου δὲ βλέπεις πολλὰ γεννήματα καὶ εἰσοδήματα, ἐκεῖ εἶναι φανερὰ ἡ ἀξία καὶ ἡ δύναμις τοῦ βοδιοῦ, ποὺ καλλιεργεῖ τὰ χωράφια. |
| 5 μάρτυς πιστὸς οὐ ψεύδεται, ἐκκαίει δὲ ψευδῆ μάρτυς ἄδικος. | 5 Ο ευσυνείδητος και φιλαλήθης μάρτυς ποτέ δεν θα είπη και δεν θα καταθέση ψεύδη, ενώ ο ψευδομάρτυς με τας ψευδολογίας του ανάπτει πυρκαϊάς, που κατακαίουν τον πλησίον. | 5 Ὁ φιλαλήθης μάρτυς δὲν ψεύδεται ποτέ, ὁσονδήποτε καὶ ἂν ἐκβιασθῇ, ἐνῷ ὁ ψευδομάρτυς χαλκεύει διαρκῶς ψέματα, ποὺ κατακαίουν καὶ καταστρέφουν τὸν πλησίον. |
| 6 ζητήσεις σοφίαν παρὰ κακοῖς καὶ οὐχ εὑρήσεις, αἴσθησις δὲ παρὰ φρονίμοις εὐχερής. | 6 Θα αναζητήσης σοφίαν και σύνεσιν μεταξύ των κακών ανθρώπων και δεν θα την εύρης. Εις τους φρόνιμους όμως και συνετούς ανθρώπους θα συναντήσης εύκολα την αληθινήν γνώσιν και την δικαίαν διάκρισιν. | 6 Θὰ ζητήσῃς σοφίαν καὶ σύνεσιν εἰς τοὺς κακοὺς ἀνθρώπους καὶ δὲν θὰ εὕρῃς, ἐνῷ τὸ λεπτὸν ἠθικὸν αἰσθητήριον εὔκολα εὑρίσκεται εἰς τοὺς φρονίμους καὶ συνετούς. |
| 7 πάντα ἐναντία ἀνδρὶ ἄφρονι, ὅπλα δὲ αἰσθήσεως χείλη σοφά. | 7 Εις τον ασύνετον άνθρωπον, που δεν υπάρχει φρόνησις δια να τον κυβηρνήση, έρχονται όλα αντίθετα και ανάποδα, ενώ τα χείλη του σοφού είναι δι' αυτόν ωσάν όπλα, που εκφράζουν και υπερασπίζουν την αληθινήν γνώσιν. | 7 Εἰς τὸν ἄφρονα, ὁ ὁποῖος δὲν ἔχει μυαλὸ νὰ κυβερνήσῃ τὰς περιστάσεις καί,νὰ προβλέψῃ τὰς συνεπείας, ἔρχονται ὅλα ἀναπόδα· ἐνῷ τὰ χείλη τοῦ σοφοῦ καὶ συνετοῦ εἶναι ὡπλισμένα μὲ σύνεσιν καὶ πνευματικὴν σοφίαν. |
| 8 σοφία πανούργων ἐπιγνώσεται τὰς ὁδοὺς αὐτῶν, ἄνοια δὲ ἀφρόνων ἐν πλάνῃ. | 8 Η ευφυΐα και η σύνεσις των κατά Θεόν σοφών ανθρώπων γνωρίζει και καθοδηγεί αυτούς στο πως πρέπει να φέρωνται. Αντιθέτως η αμυαλωσύνη των αφρόνων τους οδηγεί εις την πλάνην και στον όλεθρον. | 8 Ἡ εὐφυΐα καὶ ἡ ἐξυπνάδα των κατὰ Θεὸν σοφῶν τοὺς ὁδηγεῖ πῶς πρέπει νὰ πολιτεύωνται καὶ νὰ συμπεριφέρωνται καὶ ποία εἶναι τὰ καθήκοντά των, ἀντιθέτως δὲ ἡ ἀνοησία τῶν ἀφρόνων τοὺς παρασύρει εἰς τὴν πλάνην καὶ τὴν καταστροφήν. |
| 9 οἰκίαι παρανόμων ὀφειλήσουσι καθαρισμόν, οἰκίαι δὲ δικαίων δεκταί. | 9 Τα σπίτια, αι οικογένειαι των παρανόμων ανθρώπων πρέπει να υποβληθούν εις κάθαρσιν δια της μετανοίας, ενώ αι οικίαι και αι οικογένειαι των δικαίων είναι καθαραί και ευάρεστοι ενώπιον του Θεού. | 9 Τὰ σπίτια ἐκείνων, ποὺ παραβαίνουν τὸν θεῖον νόμον, ἔχουν ἀνάγκην καθαρισμοῦ διὰ τῆς μετανοίας, ἐνῷ τὰ σπίτια τῶν δικαίων εἶναι ἀρεστὰ εἰς τὸν Θεὸν καὶ ζηλευτὰ εἰς τοὺς φρονίμους ἀνθρώπους. |
| 10 καρδία ἀνδρὸς αἰσθητική, λυπηρὰ ψυχὴ αὐτοῦ· ὅταν δὲ εὐφραίνηται, οὐκ ἐπιμίγνυται ὕβρει. | 10 Ο ψυχικώς υγιής άνθρωπος έχει ευαίσθητον την καρδίαν, η δε ψυχή του πονεί εις τας θλίψεις τας ιδικάς του και των άλλων. Οταν δε του έρχωνται ευνοϊκαι περιστάσεις και ευφραίνεται εξ αυτών, δεν κυριεύεται από το πνεύμα της αλαζονείας. | 10 Ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι εὐαίσθητος εἰς τὰς θλίψεις καὶ ἡ ψυχή του δοκιμάζει ἐξ αὐτῶν λύπην· ὅταν δὲ εὐφραίνεται καὶ εὐτυχῆ, δὲν ὑπερηφανεύεται καὶ δὲν τὸ παίρνει ἐπάνω της, ἐνθυμουμένη ὅτι δὲν ἀποκλείεται καὶ πάλιν νὰ δοκιμάσῃ πόνον καὶ λύπην. |
| 11 οἰκίαι ἀσεβῶν ἀφανισθήσονται, σκηναὶ δὲ κατορθούντων στήσονται. | 11 Αι οίκιαι των ασεβών θα εξαφανισθούν, αι σκηναί όμως των δικαίων, έστω και αν είναι πτωχαί, θα μένουν όρθιαι και ασάλευτοι. | 11 Τὰ σπίτια τῶν ἀσεβῶν, ἂν καὶ φαίνονται στερεὰ καὶ καλοκτισμένα, θὰ ἀφανισθοῦν, ἐνῷ αἱ καλύβαι καὶ αἱ σκηναὶ τῶν δικαίων, καίτοι ἐνδεχομένως ἐμφανίζονται πτωχικαὶ καὶ σαθραί, θὰ μένουν ἀσάλευτοι καὶ μόνιμον, διότι οἱ ἔνοικοί των ἀγωνίζονται εἰς κατόρθωσιν τῆς ἀρετῆς. |
| 12 ἔστιν ὁδός, ἣ δοκεῖ παρὰ ἀνθρώποις ὀρθὴ εἶναι, τὰ δὲ τελευταῖα αὐτῆς ἔρχεται εἰς πυθμένα ᾄδου. | 12 Υπάρχουν τρόποι ζωής, τους οποίους μερικοί άνθρωποι θεωρούν ως ορθούς, ενώ εις την πραγματικότητα είναι λανθασμένοι και αμαρτωλοί. Το τέρμα όμως αυτών των οδών φθάνει εις τα βάθη του άδου. | 12 Ὑπάρχει δρόμος, ὁ δρόμος τῆς ἁμαρτωλῆς ζωὴν καὶ τῆς ὑλιστικῆς νοοτροπίας, ὁ ὁποῖος φαίνεται εἰς μερικοὺς ἀνθρώπους ὀρθὸς καὶ ὠφέλιμος, τὸ τέλος του ὅμως ὁδηγεῖ εἰς τὰ βάθη καὶ τὸν πυθμένα τοῦ Ἅδου. |
| 13 ἐν εὐφροσύναις οὐ προσμίγνυται λύπη, τελευταῖα δὲ χαρὰ εἰς πένθος ἔρχεται. | 13 Εις τας τέρψεις και διασκεδάσστου ανθρώπου δεν αναμιγνύεται και δεν φαίνεται να έχη μέρος η λύπη. Εις το τέλος όμως η ευφροσύνη αυτή, εφ' όσον στηρίζεται επί της αμαρτίας, οδηγεί στο πένθος. | 13 Εἰς τὴν ἀρχὴν τῆς διασκεδάσεως δὲν ἀνακατεύεται λύπη, ὁ δὲ ἄνθρωπος ποὺ διασκεδάζει, δὲν βάζει κακὸν μὲ τὸν νοῦν του, εἰς τὸ τέλος ὅμως ἡ χαρὰ αὐτὴ καταλήγει εἰς πένθος. |
| 14 τῶν ἑαυτοῦ ὁδῶν πλησθήσεται θρασυκάρδιος, ἀπὸ δὲ τῶν διανοημάτων αὐτοῦ ἀνὴρ ἀγαθός. | 14 Ο θρασύς και σκληρόκαρδος άνθρωπος θα χορτάση από τας ολεθρίας συνεπείας της διαγωγής του, θα απολαύση τα επίχειρα της κακίας του. Εξ αντιθέτου ο αγαθός άνθρωπος θα ευχαριστηθή και θα χαρή από τας συνεπείας των καλών σκέψεων και αποφάσεών του. | 14 Ὁ θρασὺς καὶ σκληροκάρδιος ἄνθρωπος θὰ χορτάσῃ ἀπὸ τὰς ὀλεθρίας συνεπείας τῆς κακῆς διαγωγῆς του, ἐνῷ ὁ καλὸς καὶ φρόνιμος ἄνθρωπος θὰ τραφῇ καὶ θὰ εὐχαριστηθῆ ἀπὸ τὰς συνεπείας τῶν καλῶν σκέψεων καὶ ἀποφάσεων. |
| 15 ἄκακος πιστεύει παντὶ λόγῳ, πανοῦργος δὲ ἔρχεται εἰς μετάνοιαν. | 15 Ο απονήρευτος και αφελής άνθρωπος δίδει εμπιστοσύνην εις κάθε λόγον, τον οποίον θα ακούση. Ο έξυπνος όμως και συνετός, και αν προς στιγμήν πιστεύση όλα όσα ακούση, τα επανεξετάζει· και αν δεν τα εύρη ορθά αλλάσσει γνώμην. | 15 Ὁ ἀφελὴς καὶ εὔπιστος ἄνθρωπος δίδει ἐμπιστοσύνην εἰς κάθε λόγον ποὺ θὰ ἀκούσῃ, ἐνῷ ὁ ἔξυπνος, καὶ ἐὰν ἀκόμη ἐπίστευσε πρὸς στιγμὴν τὰ ὅσα τοῦ εἶπαν, ὅταν ἐρευνήσῃ καὶ δὲν εὕρῃ τούτα ὀρθά, μεταβάλλει γνώμην. |
| 16 σοφὸς φοβηθεὶς ἐξέκλινεν ἀπὸ κακοῦ, ὁ δὲ ἄφρων ἑαυτῷ πεποιθὼς μίγνυται ἀνόμῳ. | 16 Ο συνετός και μυαλωμένος άνθρωπος, επειδή φοβείται το κακόν και τας συνεπείας του, αποφεύγει την συναναστροφήν με τους κακούς, ενώ ο αμυαλος, επειδή έχει αυτοπεποίθησιν, επικοινωνεί και συναναστρέφεται με τους καταπατούντας τον θείον νόμον. | 16 Ὁ σοφὸς καὶ μυαλωμένος ἄνθρωπος, ἐπειδὴ φοβεῖται τὰς παγίδας, ἀποφεύγει τὰς ἀφορμὰς τοῦ κακοῦ καὶ παραμερίζει, ἐνῷ ὁ ἀσύνετος, ἐπειδὴ ἔχει αὐτοπεποίθησιν, ἔρχεται εἰς πυκνὴν ἐπικοινωνίαν καὶ συνάφειαν μὲ ἐκεῖνον ποὺ ἀθετεῖ τὸν θεῖον νόμον καὶ ἐξομοιοῦται πρὸς αὐτὸν καὶ τὴν ὀλεθρίαν τύχην του. |
| 17 ὀξύθυμος πράσσει μετὰ ἀβουλίας, ἀνὴρ δὲ φρόνιμος πολλὰ ὑποφέρει. | 17 Ο οξύθυμος, επειδή σκοτίζεται από τον θυμόν και δεν είναι κύριος του εαυτού του, εκτρέπεται εις απερισκέπτους πράξεις. Ο φρόνιμος όμως και κύριος του εαυτού του άνθρωπος πολλά ανέχεται και ενεργεί μετά συνέσεως. | 17 Ὁ ὀξύθυμος ἄνθρωπος, ἐπειδὴ κατὰ τὴν παραφοράν του δὲν εἶναι κύριος τοῦ ἑαυτοῦ του, προβαίνει εἰς πράξεις ἀπερισκέπτους, σὰν νὰ μὴ εἶχεν ἐλευθέραν βούλησιν, ἐνῷ ὁ φρόνιμος καὶ πρᾶος δεικνύει μεγάλην ὑπομονὴν καὶ αὐτοσυγκρατεῖται. |
| 18 μεριοῦνται ἄφρονες κακίαν, οἱ δὲ πανοῦργοι κρατήσουσιν αἰσθήσεως. | 18 Μερίδιον και κτήμα των θα έχουν οι άφρονες την κακότητα, οι δε ευφυείς και συνετοί θα έχουν ως κτήμα των την αληθινήν γνώσιν και την ηθικήν διάκρισιν. | 18 Οἱ ἄφρονες θὰ ἔχουν ὡς μερίδιον καὶ κληρονομίαν τὴν κακίαν, οἱ ἔξυπνοι ὅμως καὶ συνετοὶ θὰ κρατήσουν ὡς πολύτιμον κτῆμα των τὴν διάκρισιν καὶ εὐσυνειδησίαν, τὴν ὁποίαν παρέχει ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ. |
| 19 ὀλισθήσουσι κακοὶ ἔναντι ἀγαθῶν, καὶ ἀσεβεῖς θεραπεύσουσι θύρας δικαίων. | 19 Οι κακοί θα γλυστρήσουν και θα πέσουν ενώπιον των αγαθών ανθρώπων, και οι ασεβείς θα γίνουν υπηρέται εις τας θύρας των δικαίων. | 19 Οἱ κακοὶ θὰ κλονισθοῦν, θὰ γλιστρήσουν καὶ θὰ πέσουν ταπεινωμένοι ἐμπρὸς εἰς τὰ μάτια τῶν ἀγαθῶν ἀνθρώπων, καὶ οἱ ἀσεβεῖς θὰ ὑπηρετήσουν ὡς δοῦλοι εἰς τὰς θύρας τῶν δικαίων. |
| 20 φίλοι μισήσουσι φίλους πτωχούς, φίλοι δὲ πλουσίων πολλοί. | 20 Ψευδείς και ιδιοτελείς φίλοι θα μισήσουν και θα εγκαταλείψουν τους φίλους των, εάν εκείνοι πτωχύνουν. Οι φίλοι όμως των πλουσίων, δηλαδή οι κόλακες, είναι πολλοί, επειδή αποβλέπουν εις την εκμετάλλευσιν εκείνων. | 20 Φίλοι ἀνειλικρινεῖς καὶ συμφεροντολόγοι θὰ μισήσουν καὶ δὲν θὰ ἀγαποῦν πλέον φίλους των ποὺ ἐπτώχυναν οἱ φίλοι ὅμως τῶν πλουσίων εἶναι πολλοί, ἐπειδὴ ἀποβλέπουν εἰς τὸ νὰ ἐκμεταλλεύωνται αὐτούς. |
| 21 ὁ ἀτιμάζων πένητας ἁμαρτάνει, ἐλεῶν δὲ πτωχοὺς μακαριστός. | 21 Οποιος εξευτελίζει και καταφρονεί τον πτωχόν, διαπράττει αμαρτίαν, ενώ εκείνος που ελεεί τους πτωχούς, είναι αξιομακάριστος και αξιέπαινος. | 21 Ὅποιος ὑβρίζει καὶ περιφρονεῖ ἐκεῖνον ποὺ ἐπτώχυνεν, ἁμαρτάνει, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ συμπαθεῖ καὶ ἐλεεῖ τοὺς πτωχούς, εἶναι ἄξιος νὰ ἐγκωμιάζεται καὶ νὰ μακαρίζεται. |
| 22 πλανώμενοι τεκταίνουσι κακά, ἔλεον δὲ καὶ ἀλήθειαν τεκταίνουσιν ἀγαθοί. οὐκ ἐπίστανται ἔλεον καὶ πίστιν τέκτονες κακῶν, ἐλεημοσύναι δὲ καὶ πίστεις παρὰ τέκτοσιν ἀγαθοῖς. | 22 Εκείνοι που περπτλανώνται στο σκότος της αμαρτίας, καταστρώνουν πονηρά σχέδια και παίρνουν κακάς αποφάσεις εις βάρος των άλλων, ενώ οι πράγματι αγαθοί άνθρωποι καταρτίζουν αγαθά σχέδια και παίρνουν ειλικρινείς αποφάσεις εις βοήθειαν των άλλων. Οι σχεδιάζοντες και επιδιώκοντες το κακόν, δεν γνωρίζουν την ευσπλαγχνίαν και την ευθύτητα. Ευσπλαγχνία όμως και τιμιότης και αξιοπιστία υπάρχουν στους εργάτας του καλού. | 22 Ἐκεῖνοι ποὺ πλανῶνται εἰς τὴν ἁμαρτίαν, μαστορεύουν διαρκῶς τὸ κακόν, ἐνῷ οἱ συμπαθεῖς καὶ ἀληθῶς ἀγαθοὶ ἐργάζονται καὶ σχεδιάζουν ὅ,τι εἶναι συμφέρον καὶ ὠφέλιμον διὰ τοὺς ἄλλους. Οἱ σχεδιασταὶ τοῦ κακοῦ, οἱ κακοποιοί, δὲν ἠξεύρουν τί θὰ πῇ εὐσπλαγνία, τιμιότης καὶ ἀξιοπιστία. Αἱ ἐλεημοσύναι δὲ καὶ ἡ τήρησις τῶν ὑποσχέσεων συναντῶνται εἰς ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἐργάζονται καὶ θέλουν τὸ καλόν. |
| 23 ἐν παντὶ μεριμνῶντι ἔνεστι περισσόν, ὁ δὲ ἡδὺς καὶ ἀνάλγητος ἐν ἐνδείᾳ ἔσται. | 23 Εις κάθε εργατικόν και τίμιον άνθρωπον υπάρχει πλεόνασμα αγαθών; Ο φιλήδονος όμως και αναίσθητος θα ευρίσκεται πάντοτε εις στέρησιν και πτωχείαν. | 23 Εἰς καθένα, ποὺ ἐργάζεται καὶ δὲν κάθεται ξέγνοιαστος, θὰ ὑπάρχουν πάντοτε περισσεύματα ἀγαθῶν, ἐνῷ ὁ φιλήδονος καὶ ὁ ἀναίσθητος, ποὺ ἀποφεύγει τὸν ἱδρῶτα καὶ τὸν κόπον τῆς ἐργασίας, θὰ εὑρίσκεται πάντοτε εἰς στέρησιν καὶ πτωχείαν. |
| 24 στέφανος σοφῶν πλοῦτος αὐτῶν, ἡ δὲ διατριβὴ ἀφρόνων κακή. | 24 Στέφανος των σοφών είναι ο πλούτος, όχι μόνον ο υλικός αλλά και ο πνευματικός, ενώ η αναστροφή και επιδίωξις των ασυνέτων είναι κακή και με κακάς συνεπείας. | 24 Εἰς τοὺς σοφοὺς στέφανος δόξης εἶναι ὁ πλοῦτος τῶν γνώσεών των, ἐνῷ ἡ συντροφιὰ τῶν ἀνοήτων καὶ ἀσυνέτων εἶναι πάντοτε βλαβερὰ καὶ ἀνεπιθύμητος. |
| 25 ρύσεται ἐκ κακῶν ψυχὴν μάρτυς πιστός, ἐκκαίει δὲ ψεύδη δόλιος. | 25 Από πολλά δεινά και άδικον καταδίκην ενας αξιόπιστος μάρτυς θα απαλλάξη τον αθώον. Τουναντίον ο ψευδής και δόλιος μάρτυς θα προσπαθήση να ανάψη πυρκαϊάν με τας ψευδολογίας του. | 25 Ὁ φιλαλήθης μάρτυς ἐνώπιον τοῦ δικαστηρίου θὰ σώσῃ τὸν ὑπόδικον ἀπὸ πολλὰ δεινά, ἐνῷ ἀντιθέτως ὁ δόλιος καὶ πονηρὸς μάρτυς ἐφευρίσκει καὶ χαλκεύει ψεύδη καυστικὰ καὶ καταστρεπτικά. |
| 26 ἐν φόβῳ Κυρίου ἐλπὶς ἰσχύος, τοῖς δὲ τέκνοις αὐτοῦ καταλείπει ἔρεισμα. | 26 Εκείνος που σέβεται και φοβείται τον Κυριον, έχει βέβαιον την ελπίδα ότι θα αποκτήση δύναμιν υλικήν και πνευματικήν. Εις δε τα τέκνα του θα αφήση ακλόνητον θεμέλιον, ώστε και εκείνα να προοδεύσουν. | 26 Εἰς τὸν φόβον τοῦ Θεοῦ ὑπάρχει ἡ ἰσχυρὰ καὶ ἀμετακίνητος ἐλπίς, ὁποῖος δὲ ἔχει φόβον Θεοῦ, θὰ τὸν κληροδοτήσῃ εἰς τὰ παιδιά του ὡς στήριγμα ἰσχυρὸν καὶ ἀσφαλές. |
| 27 πρόσταγμα Κυρίου πηγὴ ζωῆς, ποιεῖ δὲ ἐκκλίνειν ἐκ παγίδος θανάτου. | 27 Αι εντολαί του Κυρίου είναι πηγή της ζωής μας, διότι μας προφυλάσσουν και μας αποτρέπουν από τας παγίδας του θανάτου. | 27 Αἱ ἐντολαὶ καὶ τὰ προστάγματα τοῦ Κυρίου εἶναι πηγὴ ἀληθινῆς ζωῆς, κάμνουν δὲ τὸν ἄνθρωπον νὰ βλέπῃ καὶ νὰ παραμερίζῃ ἀπὸ τὴν θανατηφόρον παγίδα τῆς ἁμαρτίας. |
| 28 ἐν πολλῷ ἔθνει δόξα βασιλέως, ἐν δὲ ἐκλείψει λαοῦ συντριβὴ δυνάστου. | 28 Η δόξα και η δύναμις του κάθε βασιλέως στηρίζεται στο πλήθος του λαού του. Οταν όμως λείψη ο λαός, θα συντριβή και ο ίδιος ο βασιλεύς. | 28 Εἰς τὸ πολὺ πλῆθος τῶν ὑπηκόων ἐνὸς ἔθνους ἔγκειται ἡ δόξα κάθε βασιλέως, ὅταν ὅμως ὀλιγοστεύη ὁ λαός, διότι οἱ θάνατοι ὑπερβαίνουν τὰς γεννήσεις, τότε ὁ δυνάστης αὐτός, λόγῳ ἐλλείψεως στρατοῦ, δὲν θὰ ἠμπορέσῃ νὰ ἀντισταθῇ εἰς τὸν ἐχθρὸν καὶ θὰ συντριβῇ. |
| 29 μακρόθυμος ἀνὴρ πολὺς ἐν φρονήσει, ὁ δὲ ὀλιγόψυχος ἰσχυρῶς ἄφρων. | 29 Ο πράος, ο υπομονητικός και με αυτοκυριαρχίαν άνθρωπος έχει πολλήν φρόνησιν. Ενῷ ο μικρόψυχος και ευέξαπτος είναι παρά πολύ ανόητος. | 29 Ὁ ὑπομονητικὸς ἄνθρωπος, ποὺ συγκροτεῖ τὸν θυμόν του, ἔχει πολλὴν φρόνησιν, ἐνῷ ὁ μικρόψυχος καὶ εὐερέθιστος εἶναι ὑπερβολικὰ ἀνόητος. |
| 30 πραΰθυμος ἀνὴρ καρδίας ἰατρός, σὴς δὲ ὀστέων καρδία αἰσθητική. | 30 Ο πράος και υπομονητικός άνθρωπος είναι ο καλύτερος ιατρός των πόνων της καρδίας των άλλων. Σκουλήκι δέ που κατατρώγει τα κόκκαλα των ανθρώπων, είναι η ευερέθιστος και εύθικτος καρδία. | 30 Ὁ πρᾶος καὶ ὑπομονητικὸς ἄνθρωπος γίνεται ἰατρὸς τῶν πόνων τῆς καρδίας τῶν ἄλλων, ἐνῷ ἡ ὑπερβολικὰ εὐαίσθητος καὶ εὔθικτος καρδία γίνεται σκουλήκι, τὸ ὁποῖον κατατρώγει τὰ κόκκαλα τοῦ ἀνθρώπου. |
| 31 ὁ συκοφαντῶν πένητα παροξύνει τὸν ποιήσαντα αὐτόν, ὁ δὲ τιμῶν αὐτὸν ἐλεεῖ πτωχόν. | 31 Εκείνος που συκοφαντεί και εκμεταλλεύεται τον πτωχόν, εξοργίζει τον Θεόν, ο οποίος έπλασε τον πτωχόν. Εκείνος δέ που τιμά και σέβεται τον Θεόν, ελεεί τον πτωχόν ως τέκνον του Θεού. | 31 Ὅποιος μὲ συκοφαντίας καὶ ἀδικίας ἀποστερεῖ καὶ ἀπογυμνώνει τὸν πτωχὸν ἀπὸ τὰ ὀλίγα ποὺ ἔχει, ἐξοργίζει τὸν Θεόν, ποὺ ἔπλασε τὸν πτωχόν· ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ τιμᾷ, φοβεῖται καὶ σέβεται τὸν Θεόν, ἐλιεῖ τὸν πτωχόν. |
| 32 ἐν κακίᾳ αὐτοῦ ἀπωσθήσεται ἀσεβής, ὁ δὲ πεποιθὼς τῇ ἑαυτοῦ ὁσιότητι δίκαιος. | 32 Ο αμαρτωλός άνθρωπος από αυτήν ταύτην την κακίαν του θα σπρωχθή και θα κατακρημνισθή εις την απώλειαν. Εκείνος όμως ο οποίος στηρίζεται εις την αρετήν και την αγνότητα της καρδίας, θα είναι δίκαιος ενώπιον του Θεού και ευλογημένος. | 32 Καθ’ ἣν ὥραν ὁ ἀσεβὴς διαπράττει τὸ κακόν, θὰ σπρωχθῇ καὶ θὰ κατακρημνισθῇ ἀπὸ τὴν θείαν δικαιοσύνην, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ στηρίζεται εἰς τὴν ἀρετὴν καὶ ἔχει καθαρὰν συνείδησιν, αὐτὸς εἶναι δίκαιος καὶ ἔχει τὴν προστασίαν τοῦ Θεοῦ. |
| 33 ἐν καρδίᾳ ἀγαθῇ ἀνδρὸς ἀναπαύσεται σοφίᾳ, ἐν δὲ καρδίᾳ ἀφρόνων οὐ διαγινώσκεται. | 33 Η αληθινή και προς την αρετήν οδηγούσα σοφία κατοικεί και αναπαύεται εις την αγαθήν καρδίαν του ανθρώπου. Εις την καρδίαν όμως των κακών ανθρώπων είναι άγνωστος η κατά Θεόν σοφία. | 33 Εἰς τὴν ἀγαθὴν καρδίαν τοῦ ἐναρέτου ἀνθρώπου θὰ κατασκηνώσῃ καὶ θὰ ἀναπαυθῇ ἡ θεία σοφία, εἰς τὴν ψυχὴν ὅμως τῶν ἀφρόνων δὲν ἠμπορεῖ κανεὶς νὰ διακρίνῃ σοφίαν, ἔστω καὶ ἂν ἐπισταμένως ἐρευνήσῃ. |
| 34 δικαιοσύνη ὑψοῖ ἔθνος, ἐλασσονοῦσι δὲ φυλὰς ἁμαρτίαι. | 34 Η δικαιοσύνη εξυψώνει και αναδεικνύει ένα έθνος, ενώ αι αμαρτίαι ελαττώνουν και εξολοθρεύουν ολοκλήρους φυλάς. | 34 Ἡ ἐφαρμογὴ τῆς δικαιοσύνης ὑψώνει καὶ δοξάζει ἕνα ἔθνος, ἐνῷ αἱ ἁμαρτίαι καὶ ἀδικίαι ἐλαττώνουν καὶ ἐξαλείφουν φυλὰς ὁλοκλήρους. |
| 35 δεκτὸς βασιλεῖ ὑπηρέτης νοήμων, τῇ δὲ ἑαυτοῦ εὐστροφίᾳ ἀφαιρεῖται ἀτιμίαν. | 35 Ευπρόσδεκτος είναι στον σοφόν βασιλέα ένας συνετός σύμβουλος, διότι με την πνευματικήν αυτού ικανότητα και ευστροφίαν τον προφυλάσσει από αποτυχίας και εξευτελισμούς. | 35 Εἰς τὸν φρόνιμον βασιλέα εἶναι εὐάρεστος ὀ μυαλωμένος ὑπουργὸς καὶ ὑπηρέτης του. Αὐτὸς μὲ τὴν σύνεσιν, εὐφυΐαν καὶ εὐστροφίαν τοῦ προλαμβάνει καὶ διορθώνει σφάλματα βασιλικά, τὰ ὁποῖα θὰ ἐπέφεραν ὄνειδος καὶ ἀτιμίαν εἰς τὸν βασιλικὸν θρόνον. |
