Ορθόδοξος Συναξαριστής :: ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ

ΠΑΡΟΙΜΙΑΙ ΣΟΛΟΜΩΝΤΟΣ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 19 (ΙΘ)

ΚΕΦΑΛΑΙΑ

Μετάφραση τῶν Ἑβδομήκοντα	Ερμηνευτική απόδοση Ιωάννη Θ. Κολιτσάρα	Ερμηνευτική απόδοση Παναγιώτη Ν. Τρεμπέλα
(Οἱ δύο πρῶτοι στίχοι (1, 2), ὑπάρχουν εἰς τὸ εβραϊκὸν κείμενον, οἱ ὁποῖοι ὑπὸ τοῦ Θεοδοτίωνος ἔχουν μεταφρασθῆ εἰς τν ἐλληνικὴν ὡ ἐξῆς:)
¹ Κρεῖσσόν ἐστι πτωχὸς πορευόμενος ἐν ἀπλότητι αὐτοῦ ἢ στρεβλὸς τοῖς χείλεσιν αὐτοῦ, καὶ αὐτὸς ἀνόητος.	¹ Εἶναι καλύτερος ὁ πτωχός, ποὺ ζῇ καὶ συμπεριφέρεται μὲ ἁπλότητα καὶ εὐθύτητα, παρὰ ὁ διεστραμμένος καὶ δόλιος εἰς τὰ λόγια, ἔστω καὶ ἂν εἶναι πλούσιος. Αὐτός, εἰς τὴν πραγματικότητα, εἶναι ἀνόητοι.	¹ Καλύτερος καὶ προτιμότερος εἶναι ὁ πτωχός, ποὺ συμπεριφέρεται μὲ ἁπλότητα καὶ μὲ εἰλικρίνειαν, παρὰ ὁ στρεβλὸς καὶ δόλιος εἰς τὰ χείλη καὶ τοὺς λόγους του, ὁ ὁποῖος μὲ τὰ ψεύδη κερδίζει ἴσως πολλὰ καὶ θεωρεῖ τὸν ἑαυτόν του ἔξυπνον, ἐνῷ εἰς τὴν πραγματικότητα εἶναι ἀνόητος.
² Καί γε χωρὶς ἐπιστήμης ψυχὴ οὐκ ἀγαθή· καὶ ὁ σπεύδων τοῖς ποσὶν ἁμαρτάνει.	² Ψυχὴ χωρὶς γνῶσιν Θεοῦ καὶ μόρφωσιν δὲν εἶναι ἀγαθή· καὶ ἐκεῖνος ποὺ ἀκρίτως σπεύδει, χωρὶς δὲ νὰ σκεφθῇ, ὁμιλεῖ καὶ πράττει, ἀποτυγχάνει.	² Ψυχή, ἡ ὁποία στερεῖται τοῦ φωτισμοῦ καὶ τῆς γνώσεως, τὰ ὁποῖα παρέχει ὁ φόβος τοῦ Θεοῦ, δὲν εἶναι καλὴ καὶ ἐνάρετος· καὶ ἐκεῖνος ποὺ τρέχει καὶ ὁμιλεῖ καὶ ἐνεργεῖ ἄνευ σκέψεως, ἀποτυγχάνει καὶ παρεκτρέπεται.
³ Ἀφροσύνη ἀνδρὸς λυμαίνεται τὰς ὁδοὺς αὐτοῦ, τὸν δὲ Θεὸν αἰτιᾶται τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ.	³ Η απερισκεψία του ανθρώπου καταστρέφει τας πορείας της ζωής του. Αυτός δε εσωτερικώς κατηγορεί τον Θεόν ως αίτιον του ολέθρου του.	³ Ἡ κακοκεφαλιὰ κάθε ἀνθρώπου γίνεται αἰτία καταστροφῆς τῆς ζωῆς του, αὐτὸς ὅμως ὡς ἀνόητος καὶ τυφλωμένος θεωρεῖ ὡς αἴτιον τῶν δεινῶν του τὸν Θεόν.
⁴ πλοῦτος προστίθησι φίλους πολλούς, ὁ δὲ πτωχὸς καὶ ἀπὸ τοῦ ὑπάρχοντος φίλου λείπεται.	⁴ Ο πλούτος προσθέτει πολλούς φίλους, ανειλικρινείς κατά κανόνα και κόλακας, ο πτωχός όμως άνθρωπος εγκαταλείπεται πολλάκις και από αυτόν τον υπάρχοντα μοναδικόν φίλον του.	⁴ Ὁ πλοῦτος προσθέτει εἰς τὸν ἄνθρωπον πολλοὺς φίλους, οἱ ὁποῖοι ἀποβλέπουν εἰς συμφεροντολογικοὺς σκοπούς, ὅταν πλησιάζουν τὸν πλούσιον, ἐνῷ ὁ πτωχὸς ἐγκαταλείπεται καὶ ἀπὸ τὸν φίλον ποὺ ἔχει.
⁵ μάρτυς ψευδὴς οὐκ ἀτιμώρητος ἔσται, ὁ δὲ ἐγκαλῶν ἀδίκως οὐ διαφεύξεται.	⁵ Ο ψευδομάρτυς δεν θα μείνη ατιμώρητος, αν οχι παρά των ανθρώπων, ασφαλώς όμως από τον Θεόν. Αλλά και εκείνος ο οποίος εισάγει εις δίκην τον αθώον, δεν θα διαφύγη την παρά του Θεού τιμωρίαν.	⁵ Ὁ ψευδομάρτυς δὲν θὰ μείνῃ ἀτιμώρητος, καὶ ἐκεῖνος ποὺ καταγγέλλει καὶ κατηγορεῖ ἀδίκως, δὲν θὰ ζεφύγῃ τὴν τιμωρίαν τοῦ δικαίου Θεοῦ.
⁶ πολλοὶ θεραπεύουσι πρόσωπα βασιλέων, πᾶς δὲ ὁ κακὸς γίνεται ὄνειδος ἀνδρί.	⁶ Πολλοί είναι εκείνοι, οι οποίοι υπηρετούν τους βασιλείς, ένας όμως κακός αυλικός υπηρέτης γίνεται αιτία εξευτελισμού του βασιλέως.	⁶ Πολλοὶ εἶναι ἐκεῖνοι, οἱ ὁποῖοι ὡς αὐλικοὶ ὑπηρετοῦν βασιλεῖς, ὁ κακὸς ὅμως αὐλικὸς γίνεται αἰτία ἐντροπῆς τοῦ βασιλέως ἢ τοῦ ἄρχοντος, τὸν ὁποῖον ὑπηρετεῖ.
⁷ πᾶς, ὃς ἀδελφὸν πτωχὸν μισεῖ, καὶ φιλίας μακρὰν ἔσται. ἔννοια ἀγαθὴ τοῖς εἰδόσιν αὐτὴν ἐγγιεῖ, ἀνὴρ δὲ φρόνιμος εὑρήσει αὐτήν. ὁ πολλὰ κακοποιῶν τελεσιουργεῖ κακίαν, ὃς δὲ ἐρεθίζει λόγους οὐ σωθήσεται.	⁷ Εκείνος που μισεί τον πτωχόν αδελφόν του, θα είναι μακράν και θα στερηθή από κάθε φιλίαν, δηλαδή ο κακός αδελφός είναι απαράδεκτος στους άλλους ως φίλος. Η καλή και συνετή γνώσις θα πλησίαση εκείνους, οι οποίοι γνωρίζουν την αξίαν της και την επιζητούν. Καθε δε συνετός και φρόνιμος ανήρ θα την αναζητήση και θα την εύρη. Εκείνος ο οποίος συνεχώς διαπράττει πολλά κακά, και έχει συνηθίσει και προχωρεί μέχρι τέλους εις την διάπραξιν του κακού, όπως και αυτός που με τα λόγια του εξερεθίζει εις φιλονεικίας και μάχας τους άλλους, εν τέλει δεν θα κατορθώσουν να διασωθούν.	⁷ Καθένας, ὁ ὁποῖος μισεῖ καὶ ἀποστρέφεται τὸν πτωχὸν ἀδελφόν του, θὰ εὑρίσκεται μακριὰ καὶ ἀπὸ τὴν γνησίαν φιλίαν. Ὁ κακὸς ἀδελφὸς δηλαδὴ δὲν ἠμπορεῖ νὰ εἶναι καλὸς φίλος. Ἡ καλὴ καὶ ἀγαθὴ σκέψις θὰ πλησιάσῃ ἐκείνους, ποὺ ἐνδιαφέρονται δι’ αὐτὴν ὁ φρόνιμος δὲ καὶ συνετὸς ἄνθρωπος, ποὺ ἀναζητεῖ μὲ πόθον τὴν σύνεσιν καὶ τὴν γνῶσιν αὐτήν, θὰ τὴν εὕρῃ ὁπωσδήποτε. Ὅποιος κάμνει πολλὰ κακά, θὰ καταλήξῃ νὰ ἐργάζεται τὴν ἁμαρτίαν ὡς τελεσιουργίαν ἀρετῆς, ἐκεῖνος δὲ ποὺ ἐρεθίζει μὲ λόγια εἰρωνικά, ἐμπαικτικὰ καὶ συκοφαντικὰ τοὺς ἄλλους, δὲν θὰ σωθῇ.
⁸ ὁ κτώμενος φρόνησιν ἀγαπᾷ ἑαυτόν, ὃς δὲ φυλάσσει φρόνησιν, εὑρήσει ἀγαθά.	⁸ Εκείνος ο οποίος συνεχώς προσπαθεί να αποκτά σοφίαν και σύνεσιν, αυτός πράγματι αγαπά τον εαυτόν του. Εκείνος δε ο οποίος διαφυλάττει και τηρεί την φρόνησιν, θα εύρη ασφαλώς αγαθά, υλικά και πνευματικά.	⁸ Ὅποιος ἀπέκτησε τὴν σύνεσιν καὶ φρόνησιν, ἀγαπᾷ τὸν ἑαυτόν του· ἐκεῖνος δέ, ποὺ τὴν διατηρεῖ καὶ τὴν φυλάττει, θὰ ἀπολαύσῃ πολλὰ ἀγαθὰ καὶ θὰ ἀποδειχθῇ ἄξιος μεγαλυτέρων τιμῶν.
⁹ μάρτυς ψευδὴς οὐκ ἀτιμώρητος ἔσται, ὃς δ᾿ ἂν ἐκκαύσῃ κακίαν, ἀπολεῖται ὑπ᾿ αὐτῆς.	⁹ Κανείς ψευδομάρτυς δεν θα μείνη ατιμώρητος, αν οχι από τους ανθρώπους βεβαίως όμως από τον Θεόν. Εκείνος δε ο οποίος ανάπτει πυρκαϊάς κακίας, θα εξολοθρευθή από αυτήν ταύτην την κακίαν.	⁹ Ὁ ψευδομάρτυς δὲν θὰ μείνῃ ἀτιμώρητος· ἐκεῖνος δέ, ὁ ὁποῖος διὰ τῆς ψευδομαρτυρίας του θὰ ἀνάψη φωτιὰ κακίας διὰ νὰ κάψῃ τοὺς ἄλλους, θὰ καῇ ὁ ἴδιος ἀπὸ αὐτήν.
¹⁰ οὐ συμφέρει ἄφρονι τρυφή, καὶ ἐὰν οἰκέτης ἄρξηται μεθ᾿ ὕβρεως δυναστεύειν.	¹⁰ Εις τον άμυαλον και ασύνετον δεν συμφέρει η τρυφηλή ζωή και τα άφθονα υλικά. Οπως επίσης εάν ένας δούλος ανελθη εις τα ανώτατα αξιώματα, θα κυβερνά με αλαζονείαν και έπαρσιν, πράγμα το οποίον δεν συμφέρει ούτε αυτόν ούτε τους άλλους.	¹⁰ Εἰς ἐκεῖνον, ποὺ δὲν ἔχει φρόνησιν καὶ ἀρετήν, δὲν συμφέρει νὰ ἔχῃ ἄφθονα τὰ μέσα τῆς καλοπεράσεως, ὅπως ἐπίσης δὲν συμφέρει οὐδὲ ἀποβαίνει ὠφέλιμον καὶ εἰς δοῦλον νὰ ἀνυψωθῇ ἀποτόμως εἰς ἀξίωμα καὶ νὰ διοικῇ μὲ ἀλαζονείαν καὶ τυραννικῶς.
¹¹ ἐλεήμων ἀνὴρ μακροθυμεῖ, τὸ δὲ καύχημα αὐτοῦ ἐπέρχεται παρανόμοις.	¹¹ Ο ελεήμων και γεμάτος καλωσύνην ανήρ είναι υπομονητικός και πράος, έστω και αν συναντά την αχαριστίαν. Οπωσδήποτε όμως ο έπαινος και η δόξα του δια τας καλωσύνας του θα πέση επάνω στους παρανόμους και θα τους αποστομώση.	¹¹ Ὁ ἐλεήμων ἄνθρωπος δὲν ἀπογοητεύεται ἀπὸ τὰς ἐναντίον του ἐπικρίσεις, ὅτι ἐλεεῖ τάχα συμφεροντολογικῶς, οὔτε καὶ ἀπὸ τὴν ἀχαριστίαν τῶν ἀνθρώπων, τοὺς ὁποίους εὐηργέτησεν, Ἀλλὰ μακροθυμεῖ καὶ ὑπομένει. Γρήγορα ὅμως ὁ δίκαιος ἔπαινος διὰ τὰς ἐλεημοσύνας του θὰ ἐπιπέσῃ κατὰ τῶν παρανόμων κατηγόρων του καὶ θὰ βουλλώσῃ τὰ στόματά των.
¹² βασιλέως ἀπειλὴ ὁμοία βρυγμῷ λέοντος, ὥσπερ δὲ δρόσος ἐπὶ χόρτῳ, οὕτως τὸ ἱλαρὸν αὐτοῦ.	¹² Η απειλή του βασιλέως είναι ομοία με τον βρυχηθμόν του λέοντος, εξ αντιθέτου δε η ιλαρότης και η καλωσύνη του προσώπου του ομοιάζει με την δρόσον, η οποία σταλάζει ζωογόνος στο χορτάρι.	¹² Ἡ ἀπειλὴ καὶ τὸ φοβέρισμα τοῦ βασιλέως ὁμοιάζουν μὲ βρυχηθμὸν λιονταριοῦ, τὸ ὁποῖον φοβοῦνται καὶ τρέμουν ὅλα τὰ ζῶα. Ὅπως δὲ ἡ δροσιὰ ζωογονεῖ τὸ χορτάρι, ἔτσι καὶ ἡ καλωσύνη, ἡ προσήνεια καὶ ἡ γλυκύτης τοῦ βασιλέως εὐχαριστεῖ τοὺς αὐλικοὺς καὶ τοὺς ὑπηκόους του.
¹³ αἰσχύνη πατρὶ υἱὸς ἄφρων· οὐχ ἁγναὶ εὐχαὶ ἀπὸ μισθώματος ἑταίρας.	¹³ Ο αμυαλος και ασύνετος υιός είναι εντροπή δια τον πατέρα. Ταματα προερχόμενα από χρήματα πωλουμένης πόρνης δεν είναι καθαρά και ευπρόσδεκτα ενώπιον του Κυρίου.	¹³ Εἶναι ἐντροπὴ καὶ καταισχύνῃ δι’ ἕνα πατέρα ὁ ἀνόητος καὶ ἄμυαλος υἱός. Δὲν εἶναι καθαρὰ καὶ ἁγνὰ τὰ ταξίματα καὶ τὰ πρὸς Θεὸν δῶρα, ποὺ προσφέρει εἰς αὐτὸν μία γυναῖκα κακῆς διαγωγῆς, καὶ τὰ ὁποῖα προέρχονται ἀπὸ τὰ χρήματα τῆς σωματεμπορίας καὶ τοῦ φαύλου βίου της.
¹⁴ οἶκον καὶ ὕπαρξιν μερίζουσι πατέρες παισί, παρὰ δὲ Κυρίου ἁρμόζεται γυνὴ ἀνδρί.	¹⁴ Οι μεν γονείς διαμοιράζουν εις τα παιδιά των τα σπίτια και την άλλην περιουσίαν· εκ μέρους όμως του Κυρίου ταιριάζεται η καλή γυναίκα προς τον άνδρα, ως ανεκτίμητος δι' αυτόν περιουσία.	¹⁴ Οἱ γονεῖς μοιράζουν εἰς τὰ παιδιά των τὸ σπίτι καὶ τὴν περιουσίαν των, δὲν δίδεται ὅμως καὶ ἡ ταιριαστὴ γυναῖκα εἰς τὸν ἄνδρα ἀπὸ αὐτούς, ἀλλ' ἀπὸ τὸν Θεόν.
¹⁵ δειλία κατέχει ἀνδρόγυνον, ψυχὴ δὲ ἀεργοῦ πεινάσει.	¹⁵ Δειλία καταλαμβάνει τον θηλυπρεπή και μαλθακόν, ο δε οκνηρός, που αποφεύγει την εργασίαν, θα πεινάση.	¹⁵ Δειλία καὶ φόβος κυριεύει τὸν θηλυπρεπῆ καὶ μαλθακὸν ἄνθρωπον, ὅταν τοῦ παρουσιάζεται ἐργασία, ὁ ὀκνηρὸς δὲ θὰ πεινάσῃ, διότι φοβεῖται καὶ ἀποφεύγει τὸν κόπον τῆς δουλείας.
¹⁶ ὃς φυλάσσει ἐντολήν, τηρεῖ τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν, ὁ δὲ καταφρονῶν τῶν ἑαυτοῦ ὁδῶν ἀπολεῖται.	¹⁶ Εκείνος ο οποίος φυλάττει τας εντολάς του Θεού, διατηρεί επί μακρόν την ζωήν του και προφυλάσσει την ψυχήν του. Εκείνος όμως που αδιαφορεί δια την διαγωγήν του και τον τρόπον της ζωής του, θα εξολοθρευθή.	¹⁶ Ὅποιος φυλάσσει τὰς θείας ἐντολάς, προφυλάσσει τὴν ζωὴν καὶ τὴν ψυχήν του, ἐνῷ ἐκεῖνος ποὺ ἀδιαφορεῖ διὰ τὰς ἐντολὰς τοῦ Θεοῦ καὶ τὰς περιφρονεῖ, θὰ ὁδηγηθῇ εἰς θάνατον πνευματικὸν καὶ ἀπώλειαν
¹⁷ δανείζει Θεῷ ὁ ἐλεῶν πτωχόν, κατὰ δὲ τὸ δόμα αὐτοῦ ἀνταποδώσει αὐτῷ.	¹⁷ Οποιος ελεεί τον πτωχόν δανείζει τον Θεόν. Ανάλογα δέ με την ελεημοσύνην του θα λάβη και εκ μέρους του Θεού την ανταπόδοσιν.	¹⁷ Δανείζει τὸν Θεόν, ὅποιος ἐλεεῖ τὸν πτωχὸν ἀδελφόν του· ἀνάλογα δὲ μὲ τὸ ποσὸν ποὺ δίδει καὶ μὲ τὴν διάθεσιν, ποὺ προσφέρει τὴν ἐλεημοσύνην, θὰ τὸν ἀνταμείψῃ ὁ Θεός.
¹⁸ παίδευε υἱόν σου, οὕτως γὰρ ἔσται εὔελπις, εἰς δὲ ὕβριν μὴ ἐπαίρου τῇ ψυχῇ σου.	¹⁸ Παιδαγώγει και μόρφωνε το παιδί σου με σύνεσιν, με στοργήν και με αυστηρότητα. Διότι έτσι θα υπάρξουν πολλαί καλαί ελπίδες προόδου και επιτυχίας του εις την ζωήν. Προτίμα την κατά Θεόν μόρφωσιν του παιδιού σου, και μη αλαζονεύεσαι δι' αυτόν η δια την περιουσίαν, την οποίαν τυχόν θα του αφήσης.	¹⁸ Παιδαγώγησε τὸ παιδί σου μὲ αὐστηρότητα, διότι ἔτσι αἱ ἐλπίδες, ποὺ τρέφεις δι αὐτό, θὰ εἶναι πολλὲς καὶ καλαί. Κατὰ τὴν ὥραν δὲ τοῦ θυμοῦ σου, ἐξ αἰτίας κάποιας παρεκτροπῆς του, πρόσεξε νὰ μὴ ὑπερβαίνῃς τὰ ὅρια τῆς δικαίας τιμωρίας καὶ νὰ μὴ κάμνῃς ὑπερβολάς, αἱ ὁποῖαι ἀντὶ νὰ ὠφελήσουν θὰ φέρουν τὸ ἀντίθετον ἀποτέλεσμα.
¹⁹ κακόφρων ἀνὴρ πολλὰ ζημιωθήσεται· ἐὰν δὲ λοιμεύηται, καὶ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ προσθήσει.	¹⁹ Ο κακόμυαλος άνθρωπος θα υποστή πολλάς τιμωρίας. Εάν δέ, σαν άλλη καταστρεπτική επιδημία, σκορπίζη το κακόν και την συμφοράν, θα διακινδυνεύση να χάση και αυτήν την ζωήν του.	¹⁹ Ὁ κακοκέφαλος καὶ ὑπὸ κακῶν σκέψεων κυριαρχούμενος ἄνθρωπος θὰ πάθη πολλὰ κακά. Ἐὰν δὲ βλάπτῃ καὶ κακοποιῇ καὶ τοὺς ἄλλους, τότε κινδυνεύει νὰ χάσῃ καὶ τὴν ζωήν του.
²⁰ ἄκουε, υἱέ, παιδείαν πατρός σου, ἵνα σοφὸς γένῃ ἐπ᾿ ἐσχάτων σου.	²⁰ Ακουε, παιδί μου, και συμμορφώσου προς την παιδαγωγίαν του πατρός σου, δια να γίνης και να μείνης σοφός μέχρι των γηρατείων σου.	²⁰ Πρόσεχε, παιδί μου, τὴν παιδαγωγίαν καὶ τὰς συμβουλάς, ποὺ σοῦ δίδει ὁ πατέρας σου, διὰ νὰ γίνῃς σοφὸς καὶ πολύπειρος μέχρι τῶν τελευταίων χρόνων τῆς ζωῆς σου, δηλαδὴ ἕως ὅτου πεθάνῃς.
²¹ πολλοὶ λογισμοὶ ἐν καρδίᾳ ἀνδρός, ἡ δὲ βουλὴ τοῦ Κυρίου εἰς τὸν αἰῶνα μένει.	²¹ Πολλοί και διάφοροι και παροδικοί λογισμοί και σχέδια πλημμυρίζουν την καρδίαν του ανθρώπου. Αλλά η βουλή του Κυρίου μένει πάντοτε η ιδία, αγαθή και ωφέλιμος.	²¹ Πολλαὶ σκέψεις καὶ σχέδια ἔρχονται εἰς τὸν νοῦν τοῦ ἀνθρώπου καὶ μένουν ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἀπραγματοποίητα, τὸ θέλημα ὅμως τοῦ Θεοῦ μένει ἀπρόσβλητον καὶ ἀδιάσειστον εἰς τὸν αἰῶνα καὶ πάντοτε γίνεται ὅ,τι Αὐτὸς θέλει.
²² καρπὸς ἀνδρὶ ἐλεημοσύνη, κρείσσων δὲ πτωχὸς δίκαιος ἢ πλούσιος ψεύστης.	²² Εις κάθε άνθρωπον η ελεημοσύνη είναι καρπός ωφέλιμος δι' αυτόν τον ίδιον. Προτιμότερος και καλύτερος είναι ο δίκαιος πτωχός από τον ψεύστην πλούσιον.	²² Ἡ ἐλεημοσύνη διὰ τὸν ἄνθρωπον εἶναι κέρδος, ποὺ δὲν χάνεταιί ποτέ. Εἶναι δὲ ἀνώτερος ὁ δίκαιος καὶ τίμιος πτωχός, παρὰ ὁ ψεύστης καὶ ἀπατεὼν πλούσιος.
²³ φόβος Κυρίου εἰς ζωὴν ἀνδρί, ὁ δὲ ἄφοβος αὐλισθήσεται ἐν τόποις, οὗ οὐκ ἐπισκοπεῖται γνῶσις.	²³ Ο φόβος και η ευλάβεια προς τον Κυριον οδηγεί τον άνθρωπον εις την αληθινήν και μακαρίαν ζωήν. Εκείνος όμως που δεν φοβείται τον Θεόν, θα κατοικήση εις τόπους, όπου δεν υπάρχει η αληθινή γνώσις αλλ' επικρατεί το σκότος της πλάνης.	²³ Ὁ φόβος τοῦ Κυρίου ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπον εἰς ζωὴν ἁγίαν καὶ αἰώνιον, ὁ δὲ ἀθεόφοβος θὰ κατοικήσῃ εἰς τόπους, ὅπου δὲν ὑπάρχει καθοδήγησις ἀπὸ τὴν ἀληθῆ γνῶσιν, ἀλλὰ κυριαρχεῖ ἡ πλάνη καὶ ἡ σύγχυσις.
²⁴ ὁ ἐγκρύπτων εἰς τὸν κόλπον αὐτοῦ χεῖρας ἀδίκως, οὐδὲ τῷ στόματι οὐ μὴ προσαγάγῃ αὐτάς.	²⁴ Ο οκνηρός, που κρύβει και σταυρώνει τα χέρια του στο στήθος του από τεμπελιά, με αυτά τα χέρια του δεν θα προσφέρη τροφήν στο στόμα του.	²⁴ Ἐκεῖνος ποὺ κρύπτει τὰ χέρια του εἰς τοὺς κόλπους του ἀπὸ τεμπελιὰ καὶ χωρὶς δικαιολογημένην αἰτίαν, δὲν θὰ τὰ πλησιάσῃ μὲ τροφὴν οὔτε εἰς τὸ στόμα του.
²⁵ λοιμοῦ μαστιγουμένου, ἄφρων πανουργότερος γίνεται· ἐὰν δὲ ἐλέγχῃς ἄνδρα φρόνιμον, νοήσει αἴσθησιν.	²⁵ Οταν ο διεφθαρμένος και επιβλαβής εις την κοινωνίαν άνθρωπος τιμωρήται με μαστιγία, και αυτός ακόμη ο ασύνετος βλέπων την τιμωρίαν γίνεται προσεκτικός. Εάν ελέγχης άνδρα συνετόν, θα αντιληφθή το σφάλμα του και θα διορθωθή.	²⁵ Ὅταν τιμωρῆται ὁ κακοποιὸς καὶ ἐπιβλαβὴς εἰς τὴν κοινωνίαν ἄνθρωπος, τότε, ὅποιος παρεκτρέπεται ἀπὸ ἐπιπολαιότητα, γίνεται προσεκτικώτερος καὶ περισσότερον συνεσταλμένος. Ἐὰν δὲ ἐλέγχῃς τὸν φρόνιμον ἄνθρωπον, θὰ ἀντιληφθῇ τὸ σφάλμα του καὶ θὰ διορθωθῇ.
²⁶ ὁ ἀτιμάζων πατέρα καὶ ἀπωθούμενος μητέρα αὐτοῦ καταισχυνθήσεται καὶ ἐπονείδιστος ἔσται.	²⁶ Εκείνός που εξευτελίζει και υβρίζει τον πατέρα του, όπως και αυτός που σπρώχνει με αναίδειαν και ασέβειαν την μητέρα του, θα κατεντροπιασθή και θα γίνη επονείδιστος εν μέσω της κοινωνίας.	²⁶ Ἐκεῖνος ποὺ ἀτιμάζει καὶ ὑβρίζει τὸν πατέρα του καὶ μὲ ἀσέβειαν περιφρονεῖ καὶ σπρώχνει τὴν μητέρα του, αὐτὸς θὰ κατεντροπιασθῇ καὶ θὰ ἐκτεθῇ εἰς τὴν γενικὴν κατακραυγὴν τῆς κοινωνίας.
²⁷ υἱὸς ἀπολειπόμενος φυλάξαι παιδείαν πατρὸς μελετήσει ρήσεις κακάς.	²⁷ Παιδί, που θα καταφρονήση και θα παραμελήση την πατρικήν παιδαγωγίαν, αυτό θα στρέψη την προσοχήν και το ενδιαφέρον του εις τας πονηράς εισηγήσεις και προτροπάς κακών ανθρώπων.	²⁷ Τὸ παιδί, ποὺ δὲν ἀκολουθεῖ καὶ δὲν συμμορφώνεται πρὸς τὴν πατρικὴν παιδαγωγίαν, ἀλλὰ τὴν ἐγκαταλείπει καὶ τὴν περιφρονεῖ, εἶναι ἑπόμενον νὰ προσέξῃ τὴν κακὴν διδασκαλίαν τῶν πονηρῶν καὶ διεφθαρμένων ἀνθρώπων.
²⁸ ὁ ἐγγυώμενος παῖδα ἄφρονα καθυβρίσει δικαίωμα, στόμα δὲ ἀσεβῶν καταπίεται κρίσεις.	²⁸ Ο γονεύς, ο οποίος δίδει εγγύησιν δια το παιδί του το άμυαλο και ασύνετον, κατεξευτελίζει και προσβάλλει το δικαίωμα και την θέσιν του ως πατρός. Τα στόματα των ασεβών καταπίνουν τους νόμους της δικαιοσύνης· δηλαδή καταπατούν τους νόμους, παραβαίνουν τον λόγον, που έδωσαν.	²⁸ Ὁ πατέρας, ὁ ὁποῖος ἐγγυᾶται διὰ τὸν ἀνόητον υἱόν του, θὰ ὑβρίσῃ καὶ θὰ ἐξευτελίσῃ τὸ πατρικὸν ἀξίωμά του ἕνεκα τῆς ἀσυνεπείας τοῦ παιδίου του. Οἱ ἀσεβεῖς δὲ καὶ ξένοι πρὸς τὴν τιμιότητα καὶ εἰλικρίνειαν ἄνθρωποι καταπατοῦν τοὺς νόμους τῆς θείας δικαιοσύνης καὶ ἀθετοῦν τὰς ὑποχρεώσεις των ἔναντι τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν συνανθρώπων των μὲ τόσην εὐκολίαν, μὲ ὅσην καταπίνει κανεὶς τὸ σάλιο του.
²⁹ ἑτοιμάζονται ἀκολάστοις μάστιγες, καὶ τιμωρίαι ὁμοίως ἄφροσιν.	²⁹ Ποιναί βαρείαι ετοιμάζονται δια τους διεφθαρμένους και ανήθικους, όπως επίσης τιμωρίαι επιφυλάσσονται και δια τους άφρονας, που παρεκτρέπονται.	²⁹ Διὰ τοὺς ἀκολάστους καὶ ἀνηθίκους ἑτοιμάζονται πολλαὶ μάστιγες· ὁμοίως δὲ πολλαὶ τιμωρίαι ἐπιφυλάσσονται καὶ διὰ τοὺς ἄφρονας, τοὺς παρεκτρεπομένους μὲ ἀναισχυντίαν.