Τό βιβλίο αὐτό πῆρε τό ὄνομά του, ἀπό τούς δέκα—τρεῖς ἄνδρες πού ἐγείροντο κατά διαστήματα γιά νά ἀπελευθερώνουν τόν Ἰσραήλ κατά τήν περίοδο τῆς παρακμῆς καί ἀποσυνθέσεως πού ἐπηκολούθησε τόν θάνατο τοῦ Ἰησοῦ τοῦ Ναυή. Μέ αὐτούς τούς ἀνθρώπους, Κύριος ὁ Θεός συνέχιζε τήν προσωπική του διακυβέρνηση τοῦ Ἰσραήλ. Τό ἐδάφιο-κλειδί γιά τήν κατάσταση στήν ὁποία βρισκόταν ὁ Ἰσραήλ εἶναι (ιζ΄ 6) «Ἕκαστος ἔπραττεν ὅ, τι ἐφαίνετο εἰς αὐτόν ὀρθόν».

Δύο γεγονότα χαρακτηρίζουν τήν περίοδο αὐτή - ἡ ἀπόλυτη κατάπτωση τοῦ Ἰσραήλ καί ἡ ἐπίμονη χάρη τοῦ Κυρίου. Στήν ἐκλογή τῶν Κριτῶν βλέπουμε ἔμπρακτα νά ἐφαρμόζωνται οἱ λόγοι τοῦ Ζαχαρία (δ΄ 6) «οὐχί διά δυνάμεως οὐδέ διά ἰσχύος ἀλλά διά τοῦ Πνεύματός μου, λέγει ὁ Κύριος», καθώς ἐπίσης τά λόγια τοῦ Παύλου «Βλέπετε τήν πρόσκλησίν σας, ὅτι εἶσθε οὐ πολλοί σοφοί κατά σάρκα, οὐ πολλοί δυνατοί, οὐ πολλοί εὐγενεῖς» (Πρός Κορινθίους Α΄ , α΄ 26).

Τό βιβλίου περιγράφει ἑπτά ἀποστασίες, ἑπτά δουλεῖες σέ ἑπτά εἰδωλολατρικά ἔθνη καί ἑπτά ἀπελευθερώσεις. Τό παράλληλο πνευματικῶς βρίσκεται στήν ἱστορία τῆς κατ’ ὄνομα ἐκκλησίας ἀπό τήν ἐποχή τῶν ἀποστόλων, ὅπου δημιουργήθηκαν οἱ διάφορες μερίδες καί ἡ ἔννοια τῆς ἑνώσεως εἰς ἕν σῶμα χάθηκε (Πρός Κορινθίους Α΄, ιβ΄ 12,13).

Τό βιβλίο τῶν Κριτῶν, χωρίζεται σέ δύο μέρη:

Ι. α΄-ιστ΄ συμπεριλαμβανομένου· ἐδάφιο κλεδί β΄ 18

«Κάθε φορά πού ὁ Κύριος τούς ἔστελεν ἕνα Κριτή, ἦταν ὁ ἴδιος μαζί του καί γλίτωνε τούς Ἰσραηλῖτες ἀπό τούς ἐχθρούς τους ὅσον καιρό ζοῦσε ὁ Κριτής· ὁ Κύριος τούς λυπόταν, ὅταν οἱ ἐκμεταλλευτές καί οἱ καταπιεστές τους τούς ἔκαναν νά στενάζουν»

ΙΙ. ιζ΄-κα΄· ἐδάφιο κλειδί κα΄ 25.

«Τήν ἐποχή ἐκείνη δέν ὑπῆρχε ἀκόμη βασιλιάς στό λαό τοῦ Ἰσραήλ. Καθένας ἔκανε ὅ, τι ἤθελε»

Τά γεγονότα πού ἀναφέρονται στούς Κριτές, καλύπτουν περίοδο 305 ἐτῶν.

Οἱ Κριτές τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης χρησιμοποιήθηκαν ἀπό τόν Θεό ὡς ὄργανά Του γιά νά ἀπελευθερώσουν τούς Ἰσραηλῖτες (Κριταί β΄ 16), ὅταν ὑποδουλώνονταν ἀπό εἰδωλολατρικούς λαούς.

Στό ἔργο τους ὑποστηρίζονταν καί ἐνδυναμώνονταν ἀπό τόν Θεό (Κριτῶν β΄ 18)

Ἦσαν ἀξιοσημείωτοι γιά τήν πίστη τους (Πρός Ἑβραίους ια΄ 32)

Τά ὀνόματά τους :

Γοθονιήλ: Κριτῶν γ΄ 9,10 (Χρονολογία π.Χ. 1405-διάρκεια 40 ἔτη)
ὑπό τήν δουλεία Ἐγλών τοῦ Μωαβίτου μέ διάρκεια 18 ἔτη
Ἀώδ: Κριτῶν γ΄ 15 (διάρκεια 80 ἔτη) ὑπό τούς Φιλισταίους μέ διάρκεια ἄγνωστη
Σαμεγάρ Κριτῶν: γ΄ 31(διάρκεια 20 ἔτη-ὑπό τόν Ἰαβείν διάρκεια ἄγνωστη)
Δεββόρα καί Βαράκ: Κριτῶν δ΄ 4 (διάρκεια 40 ἔτη ὑπό τούς Μαδιανίτας 7 ἔτη)
Γεδεών: Κριτῶν στ΄ 11 (διάρκεια 40 ἔτη)
Ἀβιμέλεχ: Κριτῶν θ΄ 6 (διάρκεια 3 ἔτη)
Θωλά: Κριτῶν ι΄ 1 (διάρκεια 23 ἔτη)
Ἰαείρ: Κριτῶν ι΄ 3 (διάρκεια 22 ἔτη-ὑπό τούς Ἀμωνίτας διάρκεια 18 ἔτη)
Ἰαφθάε: Κριτῶν ια΄ 1 (διάρκεια 6 ἔτη)
Ἀβαισάν: Κριτῶν ιβ΄ 8 (διάρκεια 7 ἔτη)
Αἰλών: Κριτῶν ιβ΄ 11 (διάρκεια 10 ἔτη)
Ἀβιδών: Κριτῶν ιβ΄ 13 (διάρκεια 8 ἔτη-ὑπό τούς Φιλισταίους διάρκεια 40 ἔτη)
Σαμψών: Κριτῶν ιγ΄ 24, 25, ιστ΄ 31 (διάρκεια 20 ἔτη)
Ἠλεί: Βασιλειῶν Α΄, δ΄ 18 (διάρκεια 40 ἔτη-ὑπό τούς Φιλισταίους διάρκεια 20 ἔτη)
Σαμουήλ: Βασιλειῶν Α΄, ζ΄ 6, 15-17 (διάρκεια περί τά 20 ἔτη)
Σαούλ ὁ πρῶτος βασιλιάς ἐνθρονίστηκε τό ἔτος 1095 π.Χ.

Διοίκησαν τούς Ἰσραηλῖτες κατά τή διάρκεια μιᾶς περιόδου περίπου τετρακοσίων πενήντα ἐτῶν κατά τό Πράξεων ιγ΄ 20. Κατά τήν περίοδο τῆς διακυβερνήσεως τῶν Κριτῶν ὑπῆρχαν καί διαλλείμματα πού δέν ὑπῆρχε Κριτής-Κυβερνήτης: Κριτῶν ιζ΄ 6, ιη΄ 1, ιθ΄ 1, κα΄ 25

Ὁ Ἰσραήλ δέν ἐπωφελεῖτο πάντοτε πνευματικά ἀπό τούς Κριτές (Κριτῶν β΄ 17-19)