Συγγραφέας: Ὁ συγγραφέας τοῦ πρώτου Εὐαγγελίου, ὅπως ὅλοι παραδέχονται, εἶναι ὁ Ματθαῖος, ὀνομαζόμενος ἐπίσης καί Λευΐ. Ἕνας Ἰουδαῖος ἀπό τή Γαλιλαία, ὁ ὁποῖος ὑπηρετοῦσε ὡς εἰσπράκτορας φόρων στίς διαταγές τοῦ Ρωμαίου κατακτητῆ. Ἦταν συνεπῶς, ἕνας μισητός καί μέ κακή φήμη τελώνης.

Ἡ χρονολογία τῆς συγγραφῆς τοῦ κατά Ματθαῖον, ἔχει πολύ συζητηθεῖ. Ἐν τούτοις δέν ὑπῆρξαν ἐπιχειρήματα πού νά σταθοῦν ἱκανά νά ἀμφισβητήσουν τήν κατά κοινή παραδοχή χρονολογία, ἡ ὁποία τό τοποθετεῖ στό 37 μ.Χ.

Θέμα: Τό ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό καί ὁ σκοπός τοῦ βιβλίου αὐτοῦ, φαίνεται ἀμέσως ἀπό τό πρῶτο ἐδάφιο· «Βίβλος τῆς γενεαλογίας τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, υἱοῦ τοῦ Δαβίδ, υἱοῦ τοῦ Ἀβραάμ» (Ματθαίου α΄ 1). Αὐτό Τόν συσχετίζει ἀμέσως μέ τίς δύο σπουδαιότερες ἐπαγγελίες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ἀναφορικά μέ τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ: Τήν Δαβιδική ἐπαγγελία τῆς βασιλείας καί τήν Ἀβρααμική ἐπαγγελία τῆς ὑποσχέσεως (Βασιλειῶν Β΄ ζ΄ 8-16, Γενέσεως ιε΄ 18).

Ὁ Ματθαῖος λοιπόν, γράφει γι’ αὐτό τόν διπλό χαρακτῆρα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἀκολουθώντας τή σειρά πού μᾶς δίνει στό πρῶτο ἐδάφιο, πρῶτα τόν Βασιλιά, τόν Υἱό τοῦ Δαβίδ καί κατόπιν τόν Υἱό τοῦ Ἀβραάμ, ὑπήκοο μέχρι θανάτου, ὅμοια μέ τόν τύπο τοῦ Ἰσαάκ (Γενέσεως κβ΄ 1-18, Πρός Ἑβραίους ια΄ 17-19).

Ὡστόσο ὁ ξεχωριστός χαρακτῆρας τοῦ Χριστοῦ στό Εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου, εἶναι αὐτός τοῦ ὑποσχεμένου Βασιλιᾶ, τοῦ Δαβίδ ὁ «δίκαιος Βλαστός» (Ἱερεμίου κγ΄ 5, λγ΄ 15). Ὁ Ματθαῖο μᾶς ἀναφέρει τήν γενεαλογία Του, τήν γέννησή Του στή Βηθλεέμ τήν πόλη τοῦ Δαβίδ, σύμφωνα μέ τό Μιχαίου ε΄ 2, τήν διακονία τοῦ Προδρόμου Του σύμφωνα μέ τό Μαλαχίου γ΄ 1, τήν διακονία Αὐτοῦ τοῦ ἰδίου τοῦ Βασιλιᾶ, τήν ἀπόρριψή Του ἀπό τόν Ἰσραηλιτικό λαό, καθώς καί τίς προρρήσεις Του γιά τή δεύτερή Ἔλευσή Του μέ δύναμη καί μεγάλη δόξα.

Μόνο στά κεφάλαια κστ΄ - κη΄, ὁ Ματθαῖος ἐπιστρέφει στήν πρώτη ἐπαγγελία καί μᾶς ἀναφέρει τόν ἐξιλαστήριο θάνατο τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀβραάμ.

Τά ἀνωτέρω μᾶς δίνουν τό χαρακτῆρα καί τήν ἰδιομορφία τοῦ κατά Ματθαῖον Εὐαγγελίου. Εἶναι τό Εὐαγγέλιο εἰδικώτερα γιά τόν Ἰσραήλ, πού ἀναφέροντας ὡστόσο τό θάνατο τοῦ Χριστοῦ γίνεται ἕνα Εὐαγγέλιο γιά ὅλο τόν κόσμο.

Τό κατά Ματθαῖον χωρίζεται σέ τρία κύρια μέρη:

Ι. Ἡ διακήρυξη πρός τό λαό Ἰσραήλ καί ἡ ἀπόρριψις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ Υἱοῦ τοῦ Δαβίδ, τοῦ γεννηθέντος Βασιλέως τῶν Ἰουδαίων, α΄ 1-κε΄ 46.
    Ὑποδιαιρέσεις τοῦ μέρους αὐτοῦ εἶναι οἱ ἑξῆς:
        (1) ἡ ἐπίσημος γενεαλογία καί γέννηση τοῦ Βασιλιᾶ, α΄ 1-25,
        (2) ἡ παιδική ἡλικία τοῦ Βασιλιᾶ, β΄ 1-23,
        (3) «ἐπλησίασεν» ἡ Βασιλεία, γ΄ 1-ιβ΄ 50,
        (4) τά μυστήρια τῆς Βασιλείας, ιγ΄ 1-52, (5) ἡ διακονία Τοῦ ἀπορριφθέντος Βασιλιᾶ, ιγ΄ 53-κγ΄ 39, (6) ἡ ὑπόσχεση τοῦ Βασιλιᾶ νά ἐπιστρέψει μέ δύναμη καί δόξα, κδ΄ 1-κε΄ 46.
ΙΙ. Ἡ θυσία καί ἡ Ἀνάσταση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ Υἱοῦ τοῦ Ἀβραάμ, κστ΄ 1-κη΄ 8.
ΙΙΙ. Ὁ ἀναστημένος Κύριος διακονεῖ τούς δικούς Του, κη΄ 9-20.

Τά γεγονότα πού ἀναφέρονται στόν Ματθαῖο, καλύπτουν περίοδο 38 ἐτῶν.