| Μετάφραση τῶν Ἑβδομήκοντα | Ερμηνευτική απόδοση Ιωάννη Θ. Κολιτσάρα | Ερμηνευτική απόδοση Παναγιώτη Ν. Τρεμπέλα |
| 1 ΚΑΙ ἤκουσεν ᾿Ιούδας τὸ ὄνομα τῶν Ρωμαίων, ὅτι εἰσὶ δυνατοὶ ἰσχύϊ καὶ αὐτοὶ εὐδοκοῦσιν ἐν πᾶσι τοῖς προστιθεμένοις αὐτοῖς, καὶ ὅσοι ἂν προσέλθωσιν αὐτοῖς, ἱστῶσιν αὐτοῖς φιλίαν, | 1 Ηκουσεν ο Ιούδας την φήμην των Ρωμαίων, ότι δηλαδή είναι μεν πολύ ισχυροί κατά τον πόλεμον, αλλά φέρονται με ευμένειαν προς όλους εκείνους, οι οποίοι τίθενται με τα μέρος των, και συνάπτουν φιλίαν με όσους οικειοθελώς ήθελαν προσέλθει προς αυτούς. | 1 Ο Ἰούδας ἄκουσε νὰ γίνεται λόγος διὰ τὴν καλὴν φήμην τῶν Ρωμαίων: Ὅτι ἦσαν ὀνομαστοὶ διὰ τὴν στρατιωτικήν των δύναμιν, καὶ ὅτι προσδέχονται μὲ εὐμένειαν ὅλους, ὅσοι συνδέονται μαζί των μὲ συμμαχίαν, καὶ μὲ ὅλους, ὅσοι καταφεύγουν εἰς αὐτούς, συνάπτουν συνθήκην φιλίας, |
| 2 καὶ ὅτι εἰσὶ δυνατοὶ ἰσχύϊ. καὶ διηγήσαντο αὐτῷ τοὺς πολέμους αὐτῶν καὶ τὰς ἀνδραγαθίας, ἃς ποιοῦσιν ἐν τοῖς Γαλάταις, καὶ ὅτι κατεκράτησαν αὐτῶν καὶ ἤγαγον αὐτοὺς ὑπὸ φόρον, | 2 Οτι δε αυτοί ήσαν ισχυροί, το επληροφορήθη ο Ιούδας, από όσα διηγήθησαν εις αυτόν δια τους πολέμους των και τα ανδραγαθήματά των, που έκαμαν εναντίον των Γαλατών, τους οποίους υπέταξαν και τους κατέστησαν φόρου υποτελείς των. | 2 καὶ ὅτι πράγματι ἦσαν κατ’ ἐξοχὴν στρατιωτικῶς ἰσχυροί.Ἀκόμη εἶπαν εἰς τὸν Ἰούδαν διὰ τοὺς πολέμους τῶν Ρωμαίων καὶ τὰ ἡρωϊκά των κατορθώματα, ποὺ παρουσίασαν κατὰ τὸν πόλεμόν των ἐναντίον τῶν Γαλάτων, τοὺς ὁποίους ἐνίκησαν καὶ ἀνάγκασαν νὰ γίνουν φόρου ὑποτελεῖς των. |
| 3 καὶ ὅσα ἐποίησαν ἐν χώρᾳ ῾Ισπανίας τοῦ κατακρατῆσαι τῶν μετάλλων τοῦ ἀργυρίου καὶ τοῦ χρυσίου τοῦ ἐκεῖ· | 3 Του διηγήθησαν επίσης, όσα είχαν κατορθώσει οι Ρωμαίοι εις την Ισπανίαν, δια να γίνουν κύριοι των μεταλλείων του χρυσού και του αργύρου, που ευρίσκοντο εκεί· | 3 Ὁ Ἰούδας ἄκουσε ἐπίσης διὰ τὶς ἐπιτυχίες τῶν Ρωμαίων εἰς τὴν χώραν τῆς Ἰσπανίας, προκειμένου νὰ γίνουν κύριοι τῶν μεταλλείων τοῦ ἀργύρου καὶ τοῦ χρυσοῦ, ποὺ ὑπάρχουν ἐκεῖ. |
| 4 καὶ κατεκράτησαν τοῦ τόπου παντὸς τῇ βουλῇ αὐτῶν καὶ τῇ μακροθυμίᾳ, καὶ ὁ τόπος ἦν μακρὰν ἀπέχων ἀπ᾿ αὐτῶν σφόδρα, καὶ τῶν βασιλέων τῶν ἐπελθόντων ἐπ᾿ αὐτοὺς ἀπ᾿ ἄκρου τῆς γῆς ἕως συνέτριψαν αὐτοὺς καὶ ἐπάταξαν ἐν αὐτοῖς πληγὴν μεγάλην, καὶ οἱ ἐπίλοιποι διδόασιν αὐτοῖς φόρον κατ᾿ ἐνιαυτόν· | 4 ότι έγιναν κύριοι όλης της Ισπανίας χάρις εις την ευφυΐαν των και την μακροθυμίαν των, μολονότι η χώρα αυτή απείχε πάρα πολύ από την ιδικήν των χώραν. Ακόμη δε και ότι βασιλείς, οι οποίοι είχαν επέλθει εναντίον των Ρωμαίων από τα άκρα της γης, συνετρίβησαν από τους Ρωμαίους, οι οποίοι επροξένησαν μεγάλην φθοράν εις αυτούς. Οι άλλοι ηναγκάσθησαν να πληρώνουν εις αυτούς φόρον υποτελείας κάθε έτος. | 4 Οἱ Ρωμαῖοι ἔγιναν κύριοι ὁλοκλήρου τῆς χώρας τῆς Ἰσπανίας, χάρις εἰς τὴν ἀποφασιστικότητα καὶ τὸν σοφὸν σχεδιασμόν των καὶ χάρις εἰς τὴν ὑπομονὴν καὶ τὴν μακροθυμίαν των ἐπέτυχαν δὲ αὐτά, παρ' ὅλον ὅτι ἡ Ἰσπανία εὑρίσκεται πάρα πολὺ μακριὰ ἀπὸ τὴν χώραν των.Ἐπίσης ὁ Ἰούδας ἄκουσε καὶ περὶ τῶν βασιλέων, οἱ ὁποῖοι ἦλθαν ἀπὸ τὰ πέρατα τῆς γῆς, διὰ νὰ ἐπιτεθοῦν ἐναντίον τῶν Ρωμαίων, ἀλλ’ οἱ Ρωμαῖοι ἐπολέμησαν ἐναντίον των, μέχρις ὅτου τοὺς συνέτριψαν καὶ τοὺς ἐπροξένησαν μεγάλην καταστροφήν.Οἱ δὲ ὑπόλοιποι λαοὶ καταβάλλουν εἰς τοὺς Ρωμαίους κάθε ἔτος φόρον ὑποτελείας. |
| 5 καὶ τὸν Φίλιππον καὶ τὸν Περσέα Κιτιέων βασιλέα καὶ τοὺς ἐπῃρμένους ἐπ᾿ αὐτοὺς συνέτριψαν αὐτοὺς ἐν πολέμῳ καὶ κατεκράτησαν αὐτῶν· | 5 Και αυτόν ακόμη τον Φιλιππον και τον Περσέα, βασιλέα των Κιτιέων, όπως επίσης και όλους εκείνους που είχαν πάρει όπλα εναντίον των, οι Ρωμαίοι κατόπιν πολέμων τους συνέτριψαν και εγιναν κύριοι αυτών. | 5 Ἐπίσης οἱ Ρωμαῖοι καὶ αὐτὸν ἀκόμη τὸν Φίλιππον Ε', βασιλιᾶ τῶν Μακεδόνων, καὶ τὸν Περσέα, (τελευταῖον) βασιλιᾶ τῶν Κιτιέων (=Μακεδόνων), ὅπως ἐπίσης καὶ τοὺς ἄλλους, οἱ ὁποῖοι ἐτόλμησαν νὰ τοὺς ἐπιτεθοῦν, τοὺς ἐνίκησαν εἰς τὸν πόλεμον, τοὺς συνέτριψαν καὶ τοὺς ὑπέταξαν. |
| 6 καὶ ᾿Αντίοχον τὸν μέγαν βασιλέα τῆς ᾿Ασίας τὸν πορευθέντα ἐπ᾿ αὐτοὺς εἰς πόλεμον ἔχοντα ἑκατὸν εἴκοσιν ἐλέφαντας καὶ ἵππον καὶ ἅρματα καὶ δύναμιν πολλὴν σφόδρα, καὶ συνετρίβη ὑπ᾿ αὐτῶν, | 6 Τον Αντίοχον, τον μέγαν βασιλέα της Ασίας, ο οποίος εβάδισεν εναντίον των με εκατόν είκοσι ελέφαντας, με ιππικόν, με πολεμικά άρματα και με μεγάλην δύναμιν, τον συνέτριψαν. | 6 Ἀλλὰ καὶ τὸν Ἀντίοχον Γ' τὸν Μέγαν, τὸν βασιλιᾶ τῆς Ἀσίας (=τῆς αὐτοκρατορίας τῶν Σελευκιδῶν), ὁ ὁποῖος ἐβάδισεν ἐναντίον των μὲ ἑκατὸν εἴκοσιν (120) ἐλέφαντες, μὲ ἱππικὸν καὶ πολεμικὰ ἅρματα καὶ μὲ πολὺ μεγάλην στρατιωτικὴν δύναμιν, τὸν ἐνίκησαν καὶ τὸν συνέτριψαν. |
| 7 καὶ ἔλαβον αὐτὸν ζῶντα καὶ ἔστησαν αὐτοῖς διδόναι αὐτόν τε καὶ τοὺς βασιλεύοντας μετ᾿ αὐτὸν φόρον μέγαν καὶ διδόναι ὅμηρα καὶ διαστολὴν | 7 Τον συνέλαβαν δε ζώντα και υπεχρέωσαν αυτόν τον ίδιον και τους διαδόχους του να πληρώνουν μεγάλον φόρον εις αυτούς. Αυτός επίσης υπεχρεώθη να τους παραδώση και ομήρους, να παραχωρήση δε ένα μεγάλο τμήμα του βασιλείου του, | 7 Συνέλαβαν δὲ τὸν Ἀντίοχον ζωντανὸν καὶ ἀπῄτησαν νὰ καταβάλλεται εἰς αὐτοὺς ἀπὸ τὸν ἴδιον καὶ τοὺς διαδόχους του μεγάλο ποσὸν ἐτησίου φόρου ὑποτελείας· ἐπίσης τὸν ὑπεχρέωσαν νὰ τοὺς παραδώσῃ ὁμήρους καὶ νὰ τοὺς παραχωρήσῃ (νὰ ὑποτάξῃ εἰς αὐτούς) |
| 8 καὶ χώραν τὴν ᾿Ινδικὴν καὶ Μηδίαν καὶ Λυδίαν καὶ ἀπὸ τῶν καλλίστων χωρῶν αὐτῶν, καὶ λαβόντες αὐτὰς παρ᾿ αὐτοῦ ἔδωκαν αὐτὰς Εὐμένει τῷ βασιλεῖ· | 8 δηλαδή την Ινδικήν, την Μηδίαν, την Λυδίαν, περιοχάς από τας πλέον εκλεκτάς του βασιλείου του. Οι Ρωμαίοι επήραν τας χώρας αυτάς από αυτόν και τας παρεχώρησαν στον βασιλέα Ευμένην. | 8 τὴν περιοχὴν τῆς Ἰνδίας, τῆς Μηδίας καὶ τῆς Λυδίας καὶ μερικὲς ἀπὸ τὶς καλύτερες ἐπαρχίες τῶν χωρῶν αὐτῶν.Οἱ Ρωμαῖοι, ἀφοῦ ἐπῆραν τὶς χῶρες αὐτὲς ἀπὸ τὸν Ἀντίοχον Γ' τὸν Μέγαν, τὶς παρεχώρησαν εἰς τὸν βασιλιᾶ τῆς Περγάμου Εὐμένην Β'. |
| 9 καὶ ὅτι οἱ ἐκ τῆς ῾Ελλάδος ἐβουλεύσαντο ἐλθεῖν καὶ ἐξᾶραι αὐτούς, | 9 Είπαν ακόμη στον Ιούδαν, ότι και οι κάτοικοι της Ελλάδος είχαν πάρει την απόφασιν να εκστρατεύσουν και να εξολοθρεύσουν τους Ρωμαίους. | 9 Ὁ Ἰούδας ἄκουσε ἀκόμη ὅτι οἱ κάτοικοι τῆς Ἑλλάδος ἀπεφάσισαν νὰ ἐπιτεθοῦν κατὰ τῶν Ρωμαίων καὶ νὰ τοὺς ἐξολοθρεύσουν. |
| 10 καὶ ἐγνώσθη ὁ λόγος αὐτοῖς, καὶ ἀπέστειλαν ἐπ᾿ αὐτοὺς στρατηγὸν ἕνα καὶ ἐπολέμησαν πρὸς αὐτούς, καὶ ἔπεσον ἐξ αὐτῶν τραυματίαι πολλοί, καὶ ᾐχμαλώτευσαν τὰς γυναῖκας αὐτῶν καὶ τὰ τέκνα αὐτῶν καὶ ἐπρονόμευσαν αὐτοὺς καὶ κατεκράτησαν τῆς γῆς αὐτῶν καὶ καθεῖλον τὰ ὀχυρώματα αὐτῶν καὶ κατεδουλώσαντο αὐτοὺς ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης· | 10 Αυτό όμως το σχέδιόν των έγινεν γνωστόν στους Ρωμαίους, οι οποίοι απέστειλαν εναντίον των ένα στρατηγόν με την ανάλογον στρατιωτικήν δύναμιν. Οι Ρωμαίοι επολέμησαν εναντίον των Ελλήνων, εφόνευσαν πολλούς από αυτούς, επήραν αιχμαλώτους τας γυναίκας των και τα παιδιά των, ελεηλάτησαν τας περιουσίας των και έγιναν κύριοι της χώρας των. Κατέστρεψαν τας οχυράς αυτών θέσεις και κατέστησαν αυτούς δούλους μέχρις αυτής της ημέρας. | 10 Ὅμως οἱ Ρωμαῖοι ἐπληροφορήθησαν τὰ σχέδια αὐτὰ τῶν Ἑλλήνων καὶ ἀπέστειλαν ἐναντίον των ἕνα στρατηγόν.Οἱ Ρωμαῖοι ἐπετέθησαν ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων, ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἐφονεύθησαν πολλοί· οἱ Ρωμαῖοι αἰχμαλώτισαν τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιὰ τῶν Ἑλλήνων, ἐλεηλάτησάν τὶς περιουσίες των, προσήρτησαν τὴν χώραν των, κατέστρεψαν τὰ φρούρια καὶ τὶς ὀχυρές των θέσεις καὶ τοὺς ὑπεδούλωσαν μέχρι τῆς ἡμέρας, ποὺ γράφονται οἱ γραμμὲς αὐτές. |
| 11 καὶ τὰς ἐπιλοίπους βασιλείας καὶ τὰς νήσους, ὅσοι ποτὲ ἀντέστησαν αὐτοῖς, κατέφθειραν καὶ ἐδούλωσαν αὐτούς, | 11 Ολα τα άλλα βασίλεια και τας νήσους και γενικώς όσους έφεραν αντίστασιν εναντίον των, τους κατέστρεψαν και τους κατέστησαν δούλους. | 11 Ἐπίσης ὅλα τὰ ὑπόλοιπα βασίλεια, τὰ νησιὰ καὶ ὅλους, ὅσοι ἀντιστάθηκαν εἰς τοὺς Ρωμαίους, αὐτοὶ τοὺς κατέστρεψαν καὶ τοὺς ὑπεδούλωσαν. |
| 12 μετὰ δὲ τῶν φίλων αὐτῶν καὶ τῶν ἐπαναπαυομένων αὐτοῖς συνετήρησαν φιλίαν· καὶ κατεκράτησαν τῶν βασιλειῶν τῶν ἐγγὺς καὶ τῶν μακράν, καὶ ὅσοι ἤκουον τὸ ὄνομα αὐτῶν, ἐφοβοῦντο ἀπ᾿ αὐτῶν. | 12 Με τους φίλους των όμως, όπως και με εκείνους οι οποίοι επανεπαύοντο εις αυτούς, ήσαν και έμεναν φίλοι. Γενικώς οι Ρωμαίοι έγιναν κύριοι των πλησίον και των μακράν από αυτούς βασιλείων, ώστε όλοι εκείνοι, οι οποίοι ήκουαν το όνομά των, τους εφοβούντο. | 12 Ἀντιθέτως οἱ Ρωμαῖοι μὲ τοὺς φίλους των καὶ μὲ ἐκείνους, οἱ ὁποῖοι ἔθεσαν τοὺς ἑαυτούς των ὑπὸ τὴν προστασίαν των, ἐτήρησαν σταθερὰν καὶ διαρκῆ φιλίαν.Ἔτσι οἱ Ρωμαῖοι ἔγιναν κύριοι τῶν βασιλείων, ποὺ ἦσαν κοντὰ καὶ μακριὰ ἀπὸ τὴν χώραν των, καὶ ὅλοι, ὅσοι ἄκουαν τὴν φήμην των, τοὺς ἐφοβοῦντο. |
| 13 ὅσοις δ᾿ ἂν βούλωνται βοηθεῖν καὶ βασιλεύειν, βασιλεύουσιν· οὓς δ᾿ ἂν βούλωνται, μεθιστῶσι· καὶ ὑψώθησαν σφόδρα. | 13 Οσους δε οι Ρωμαίοι ήθελαν να βοηθήσουν και να τους υποστηρίξουν εις την βασιλείαν των, τους άφηναν ανενοχλήτους στον θρόνον των. Οσους όμως ήθελαν να τους απομακρύνουν από την βασιλείαν των, τους απεμάκρυναν. Κατ' αυτόν τον τρόπον οι Ρωμαίοι έγιναν πολύ ένδοξοι. | 13 Ἐκτὸς αὐτῶν ἐπληροφόρησαν τὸν Ἰούδαν καὶ τοῦτο: Ὅσους οἱ Ρωμαῖοι ἐπιθυμοῦν καὶ θέλουν νὰ βοηθήσουν καὶ νὰ τοὺς προωθήσουν εἰς τὸν βασιλικὸν θρόνον, αὐτοὶ βασιλεύουν ἐνῷ ὅσους θέλουν νὰ ἀνατρέψουν καὶ ἐκθρονίσουν, τοὺς ἀνατρέπουν.Ἔτσι οἱ Ρωμαῖοι ἀπέκτησαν μεγάλην δύναμιν καὶ δόξαν, ἡ δὲ ἐπιρροή των ηὐξήθη πάρα πολύ. |
| 14 καὶ ἐν πᾶσι τούτοις οὐκ ἐπέθετο οὐδεὶς αὐτῶν διάδημα καὶ οὐ περιεβάλοντο πορφύραν ὥστε ἁδρυνθῆναι ἐν αὐτῇ· | 14 Παρ' όλα όμως αυτά, κανείς από τους Ρωμαίους δεν έθεσε βασιλικόν διάδημα εις την κεφαλήν του, ούτε και ενεδύθη βασιλικήν πορφύραν, ώστε να φανή ισχυρός εν τη εξουσία του. | 14 Παρ' ὅλα ὅμως αὐτὰ κανεὶς ἀπὸ τοὺς Ρωμαίους δὲν ἐπεζήτησε προσωπικὴν δόξαν καὶ μεγαλεῖον μὲ τὸ νὰ φορέσῃ εἰς τὴν κεφαλήν του βασιλικὸν στέμμα ἢ μὲ τὸ νὰ ἐνδυθῇ βασιλικὴν πορφύραν, διὰ να προβάλῃ τὸ μεγαλεῖον καὶ τὴν δύναμίν του. |
| 15 καὶ βουλευτήριον ἐποίησαν ἑαυτοῖς, καὶ καθ᾿ ἡμέραν ἐβουλεύοντο τριακόσιοι καὶ εἴκοσι βουλευόμενοι διαπαντὸς περὶ τοῦ πλήθους τοῦ εὐκοσμεῖν αὐτούς· | 15 Εχουν δε σχηματίσει δια την εξυπηρέτησιν του έθνους των και βουλήν, την σύγκλητον. Καθημερινώς δε συσκέπτονται τριακόσια είκοσι μέλη, που ασχολούνται επιμελώς δια τα συμφέροντα του λαού και δια να κρατούν αυτόν εις καλήν κατάστασιν. | 15 Ἀλλ’ ἵδρυσαν καὶ ἐγκατέστησαν διὰ τοὺς ἑαυτούς των Σύγκλητον, εἰς τὴν ὁποίαν συνεδρίαζαν καὶ συνεσκέπτοντο καθημερινῶς τριακόσιοι εἴκοσι (320) συγκλητικοί· αὐτοὶ συζητοῦν καὶ σκέπτονται συνεχῶς περὶ τοῦ πῶς πρέπει νὰ τακτοποιοῦν καλύτερα τὰ δημόσια ζητήματα, ὥστε ὁ λαός των νὰ εὐτυχῇ καὶ να φέρεται μὲ εὐπρέπειαν καὶ κοσμιότητα. |
| 16 καὶ πιστεύουσιν ἑνὶ ἀνθρώπῳ τὴν ἀρχὴν αὐτῶν κατ᾿ ἐνιαυτὸν καὶ κυριεύειν πάσης τῆς γῆς αὐτῶν, καὶ πάντες ἀκούουσι τοῦ ἑνός, καὶ οὐκ ἔστι φθόνος οὐδὲ ζῆλος ἐν αὐτοῖς. | 16 Καθε έτος παραδίδουν με εμπιστοσύνην την διοίκησίν των εις ένα άνδρα, ο οποίος και κυβερνά όλην την χώραν των. Ολοι υπακούουν εις αυτόν τον ένα άνδρα και δεν υπάρχει μεταξύ των φθόνος και ζηλοτυπία. | 16 Ἐμπιστεύονται δὲ τὴν κυβέρνησιν τῆς χώρας των κάθε ἔτος εἰς ἕνα ἄνδρα ἀπὸ τὸν ἀριθμὸν τῶν τριακοσίων εἴκοσι.Αὐτὸς ἔχει ἀπόλυτον ἐξουσίαν ἐφ' ὅλης τῆς χώρας των, καὶ ὅλοι ὑπακούουν εἰς αὐτὸν τὸν ἕνα, καὶ δὲν ὑπάρχει οὔτε φθόνος οὔτε ζηλοτυπία μεταξύ των. |
| 17 καὶ ἐπέλεξεν ᾿Ιούδας τὸν Εὐπόλεμον υἱὸν ᾿Ιωάννου τοῦ ᾿Ακκὼς καὶ ᾿Ιάσονα υἱὸν ᾿Ελεαζάρου καὶ ἀπέστειλεν αὐτοὺς εἰς Ρώμην στῆσαι αὐτοῖς φιλίαν καὶ συμμαχίαν | 17 Κατόπιν αυτών των πληροφοριών, ο Ιούδας εξέλεξε τον Ευπόλεμον υιόν Ιωάννου του Ακκώς, και τον Ιάσονα υιόν του Ελεαζάρου, και τους έστειλεν εις την Ρωμην, να συνάψουν με τους Ρωμαίους φιλίαν και συμμαχίαν, | 17 Κατόπιν τῶν πληροφοριῶν αὐτῶν ὁ Ἰούδας ἐδιάλεξε τὸν Εὐπόλεμον, τὸν υἱὸν τοῦ Ἰωάννου ἀπὸ τὴν οἰκογένειαν τοῦ Ἀκκώς (κατ’ ἄλλην ἑρμηνείαν: Ἔγγονον τοῦ Ἀκκώς), καὶ τὸν Ἰάσονα, τὸν υἱὸν τοῦ Ἐλεαζάρου, καὶ τοὺς ἔστειλεν εἰς τὴν Ρώμην, διὰ νὰ συνάψουν μὲ τοὺς Ρωμαίους συνθήκην φιλίας καὶ συμμαχίας, |
| 18 καὶ τοῦ ἆραι τὸν ζυγὸν ἀπ᾿ αὐτῶν, ὅτι εἶδον τὴν βασιλείαν τῶν ῾Ελλήνων καταδουλουμένους τὸν ᾿Ισραὴλ δουλείᾳ. | 18 και να τους απαλλάξουν από τον ζυγόν, διότι έβλεπον ότι το βασίλειον των Ελλήνων είχε σκοπόν και επιδίωξιν να καταδουλώση τους Ισραηλίτας. | 18 ὥστε οἱ Ρωμαῖοι νὰ ἐλευθερώσουν τοὺς Ἰουδαίους ἀπὸ τὸν τυραννικὸν ζυγόν, διότι ἦταν φανερὸν ὅτι τὸ βασίλειον τῶν Ἑλλήνων ἐπεδίωκε νὰ καταβάλῃ τὸν Ἰσραηλιτικὸν λαὸν καὶ νὰ τὸν ὑποδουλώσῃ. |
| 19 καὶ ἐπορεύθησαν εἰς Ρώμην, καὶ ἡ ὁδὸς πολλὴ σφόδρα, καὶ εἰσῆλθον εἰς τὸ βουλευτήριον καὶ ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον· | 19 Αυτοί, λοιπόν, κατόπιν πάρα πολύ μακρυνού ταξιδίου επήγαν εις την Ρωμην, εισήλθον στο βουλευτήριον και επήραν τον λόγον και είπαν· | 19 Οἱ δύο Ἰουδαῖοι ἀπεσταλμένοι μετέβησαν εἰς τὴν Ρώμην, τὸ δὲ ταξίδιόν των ἦταν πολὺ μακρινόν.Ὅταν ἔφθασαν εἰς τὴν Ρώμην, εἰσῆλθαν εἰς τὴν αἴθουσαν τῆς γερουσίας καί, ἀφοῦ τοὺς ἐδόθη ὁ λόγος, εἶπαν εἰς τοὺς συγκλητικούς: |
| 20 ᾿Ιούδας ὁ Μακκαβαῖος καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ τὸ πλῆθος τῶν ᾿Ιουδαίων ἀπέστειλαν ἡμᾶς πρὸς ὑμᾶς στῆσαι μεθ᾿ ὑμῶν συμμαχίαν καὶ εἰρήνην καὶ γραφῆναι ἡμᾶς συμμάχους καὶ φίλους ὑμῶν. | 20 “ο Ιούδας ο Μακκαβαίος, οι αδελφοί αυτού και ο λαός των Ιουδαίων μας απέστειλαν προς σας, να συνάψωμεν συμμαχίαν και ειρήνην και να εγγραφώμεν και ημείς μεταξύ των συμμάχων και των φίλων σαςό | 20 Ὁ Ἰούδας, ὁ ὀνομαζόμενος Μακκαβαῖος, οἱ ἀδελφοί του καὶ ὁ Ἰουδαϊκὸς λαὸς μᾶς ἀπέστειλαν πρὸς σᾶς, διὰ νὰ συνάψωμεν συνθήκην συμμαχίας καὶ εἰρήνης μαζί σας καὶ ἔτσι νὰ ἐγγραφῶμεν καὶ ἡμεῖς εἰς τὸν κατάλογον τῶν συμμάχων καὶ φίλων σας. |
| 21 καὶ ἤρεσεν ὁ λόγος ἐνώπιον αὐτῶν. | 21 Ο λόγος αυτός ήρεσεν στους Ρωμαίους και η αίτησις των Ιουδαίων έγινε δεκτή. | 21 Ἡ πρότασις αὐτὴ τῶν Ἰουδαίων ἀπεσταλμένων εὐχαρίστησε τοὺς Ρωμαίους συγκλητικοὺς καὶ ἔγινε ἀποδεκτὴ ἐκ μέρους των ἡ αἴτησίς των. |
| 22 καὶ τοῦτο τὸ ἀντίγραφον τῆς ἐπιστολῆς, ἧς ἀντέγραψεν ἐπὶ δέλτοις χαλκαῖς καὶ ἀπέστειλεν εἰς ῾Ιερουσαλὴμ εἶναι παρ᾿ αὐτοῖς ἐκεῖ μνημόσυνον εἰρήνης καὶ συμμαχίας. | 22 Αυτό δε είναι και το αντίγραφαν της συμφωνίας, την οποίαν εχάραξαν επάνω εις χαλκίνας πινακίδας και απέστειλαν εις την Ιερουσαλήμ, ώστε να μένη εκεί εις αυτούς εις υπόμνησιν της φιλίας και της συμμαχίας. | 22 Τοῦτο δὲ εἶναι τὸ ἀντίγραφον τῆς ἐπιστολῆς - συμφωνίας, τὴν ὁποίαν οἱ Ρωμαῖοι ἐχάραξαν ἐπάνω εἰς χάλκινες πινακίδες καὶ τὶς ἀπέστειλαν εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, διὰ νὰ φυλάσσωνται ἐκεῖ ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους ὡς κείμενον - μνημεῖον εἰρήνης καὶ συμμαχίας. |
| 23 «Καλῶς γένοιτο Ρωμαίοις καὶ τῷ ἔθνει ᾿Ιουδαίων ἐν τῇ θαλάσσῃ καὶ ἐπὶ τῆς ξηρᾶς εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ ρομφαία καὶ ἐχθρὸς μακρυνθείη ἀπ᾿ αὐτῶν. | 23 “Ευτυχία και ειρήνη είθε να υπάρχη στους Ρωμαίους και το Ιουδαϊκόν έθνος, κατά θάλασσαν και κατά ξηράν πάντοτε. Μακράν ας είναι από αυτούς η ρομφαία και ο εχθρός. | 23 Εἴθε νὰ προχωροῦν ὅλα καλῶς μὲ εὐτυχίαν καὶ ἐπιτυχίαν μεταξὺ τῶν Ρωμαίων καὶ τοῦ ἔθνους τῶν Ἰουδαίων, εἰς τὴν θάλασσαν καὶ εἰς τὴν ξηράν, πάντοτε! Εἴθε νὰ εἶναι μακριὰ ἀπὸ αὐτοὺς τὸ πλατὺ καὶ μεγάλο ἀμφίστομο σπαθὶ καὶ κάθε ἐχθρός! |
| 24 ἐὰν δὲ ἐνστῇ πόλεμος ἐν Ρώμῃ προτέρᾳ ἢ πᾶσι τοῖς συμμάχοις αὐτῶν ἐν πάσῃ κυρείᾳ αὐτῶν, | 24 Εις περίπτωσιν όμως που θα ενσκήψη πόλεμος εναντίον των Ρωμαίων κατά πρώτον η εις ένα εκ των συμμάχων των καθ' όλην την έκτασιν της κυριαρχίας του, | 24 Ἀλλ’ ἐὰν ἐκραγῇ πόλεμος κατὰ πρῶτον ἐναντίον τῆς Ρώμης ἢ ἐναντίον οἰουδήποτε τῶν συμμάχων της καθ’ ὅλην τὴν ἔκτασιν τῆς αὐτοκρατορίας των, |
| 25 συμμαχήσει τὸ ἔθνος τῶν ᾿Ιουδαίων, ὡς ἂν ὁ καιρὸς ὑπογραφῇ αὐτοῖς καρδίᾳ πλήρει. | 25 το έθνος των Ιουδαίων θα συμμαχήση και θα δώση βοήθειαν εις αυτούς, καθώς αι περιστάσεις θα υπαγορεύσουν, με όλην των την καρδίαν. | 25 τότε τὸ Ἰουδαϊκὸν ἔθνος θὰ ἔλθῃ εἰς βοήθειαν ὡς σύμμαχος, ἀναλόγως τῶν ἀναγκῶν, ποὺ θὰ ἀπαιτήσουν οἱ περιστάσεις, μὲ ὅλην των τὴν καρδιά. |
| 26 καὶ τοῖς πολεμοῦσιν οὐ δώσουσιν οὐδὲ ἐπαρκέσουσι σῖτον, ὅπλα, ἀργύριον, πλοῖα, ὡς ἔδοξε Ρωμαίοις· καὶ φυλάξονται τὰ φυλάγματα αὐτῶν οὐθὲν λαβόντες. | 26 Δεν θα δώσουν βοήθειαν ούτε και θα προμηθεύσουν στους πολεμούντας τους Ρωμαίους σίτον, ούτε όπλα, ούτε χρήματα, ούτε πλοία. Αυτή είναι η θέλησις των Ρωμαίων. Οι Ιουδαίοι είναι υποχρεωμένοι να τηρήσουν όλα αυτά, χωρίς να λάβουν κανένα αντάλλαγμα. | 26 Οἱ Ἰουδαῖοι δὲν θὰ δώσουν βοήθειαν, οὔτε θὰ προμηθεύσουν εἰς τοὺς ἐχθροὺς τῆς Ρώμης ἢ τοὺς ἐχθροὺς τῶν συμμάχων της οὔτε σιτάρι οὔτε ὅπλα οὔτε χρήματα οὔτε πλοῖα· ἔτσι ἠθέλησε καὶ ἀπεφάσισεν ἡ Ρώμη.Οἱ Ἰουδαῖοι πρέπει νὰ σεβασθοῦν καὶ νὰ τιμήσουν τοὺς ὄρους τῆς συμφωνίας αὐτῆς καὶ τὶς ὑποχρεώσεις των, χωρὶς ἀντισταθμίσματα καὶ ἀποζημιώσεις. |
| 27 κατὰ τὰ αὐτὰ δὲ ἐὰν ἔθνει ᾿Ιουδαίων συμβῇ προτέροις πόλεμος, συμμαχήσουσιν οἱ Ρωμαῖοι ἐκ ψυχῆς, ὡς ἂν αὐτοῖς ὁ καιρὸς ὑπογράφῃ· | 27 Κατά παρόμοιον τρόπον εάν συμβή πόλεμος εναντίον των Ιουδαίων, οι Ρωμαίοι θα συμμαχήσουν με όλην των την ψυχήν με αυτούς, όπως θα υπαγορεύουν εις αυτούς αι περιστάσεις. | 27 Κατὰ παρόμοιον τρόπον, ἐὰν ἐκραγῇ πόλεμος κατὰ πρῶτον ἐναντίον τοῦ ἔθνους τῶν Ἰουδαίων, τότε οἱ Ρωμαῖοι θὰ ἔλθουν εἰς βοήθειαν ὡς σύμμαχοι μὲ ὅλην τὴν καρδιά των, ἀναλόγως τῶν ἀναγκῶν, ποὺ θὰ ἀπαιτήσουν οἱ περιστάσεις. |
| 28 καὶ τοῖς συμμαχοῦσιν οὐ δοθήσεται σῖτος, ὅπλα, ἀργύριον, πλοῖα, ὡς ἔδοξε Ρώμῃ· καὶ φυλάξονται τὰ φυλάγματα αὐτῶν καὶ οὐ μετὰ δόλου. - | 28 Οι Ρωμαίοι είναι υποχρεωμένοι να μη δώσουν εις τα εχθρικά σύμμαχα κατά των Εβραίων έθνη ούτε σίτον, ούτε όπλα ούτε χρήματα, ούτε πλοία. Αυτά απεφάσισεν η Ρωμη. Οι Ρωμαίοι υπόσχονται ότι θα τηρήσουν τας υποχρεώσεις των ακριβώς και ειλικρινώς”. | 28 Οἱ Ρωμαῖοι ὑποχρεοῦνται νὰ μὴ δώσουν εἰς ὅσους συμπολεμοῦν ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων οὔτε σιτάρι οὔτε ὅπλα οὔτε χρήματα οὔτε πλοῖα· ἔτσι ἠθέλησε καὶ ἀπεφάσισεν ἡ Ρώμη.Οἱ Ρωμαῖοι πρέπει νὰ σεβασθοῦν καὶ νὰ τιμήσουν τοὺς ὄρους τῆς συμφωνίας αὐτῆς καὶ τὶς ὑποχρεώσεις των, χωρὶς νὰ ἀθετήσουν τὸν λόγον των.- |
| 29 κατὰ τοὺς λόγους τούτους ἔστησαν Ρωμαῖοι τῷ δήμῳ τῶν ᾿Ιουδαίων. | 29 Αυτούς τους όρους έθεσαν οι Ρωμαίοι στον λαόν των Ιουδαίων δια την συνθήκην. | 29 Αὐτοὶ εἶναι οἱ ὅροι τῆς συμφωνίας, τὴν ὁποίαν οἱ Ρωμαῖοι συνῆψαν μὲ τὸν Ἰουδαϊκὸν λαόν. |
| 30 ἐὰν δὲ μετὰ τοὺς λόγους τούτους βουλεύσωνται οὗτοι καὶ οὗτοι προσθεῖναι ἢ ἀφελεῖν, ποιήσονται ἐξ αἱρέσεως αὐτῶν, καὶ ὃ ἐὰν προσθῶσιν ἢ ἀφέλωσιν, ἔσται κύρια. | 30 Εάν δε έπειτα από την υπογραφείσαν με τους όρους αυτούς συνθήκην θελήσουν είτε οι Ρωμαίοι είτε οι Ιουδαίοι να προσθέσουν η να αφαιρέσουν κάτι, θα το κάμουν κατόπιν κοινής συμφωνίας και αυτό που θα προσθέσουν η θα αφαιρέσουν, θα έχη κύρος και θα είναι υποχρεωτικόν δι' αμφοτέρους. | 30 Ἐὰν ὅμως ἀργότερα συμφωνήσουν καὶ τὰ δύο μέρη νὰ προσθέσουν ἢ νὰ ἀφαιρέσουν (νὰ ἀκυρώσουν) κάτι ἀπὸ τὴν συνθήκην αὐτήν, θὰ εἶναι ἐλεύθερα νὰ τὸ κάμουν, ὅπως ἀποφασίσουν ὁποιαδήποτε ὅμως προσθήκη ἢ ἀφαίρεσις (ἀκύρωσις) ὅρων τῆς συμφωνίας θὰ εἶναι ἔγκυρη, ὑποχρεωτικὴ καὶ δεσμευτικὴ καὶ διὰ τὰ δύο μέρη. |
| 31 καὶ περὶ τῶν κακῶν, ὧν ὁ βασιλεὺς Δημήτριος συντελεῖται εἰς αὐτούς, ἐγράψαμεν αὐτῷ λέγοντες· διατί ἐβάρυνας τὸν ζυγόν σου ἐπὶ τοὺς φίλους ἡμῶν τοὺς συμμάχους ᾿Ιουδαίους; | 31 Ως προς δε τα δεινά, τα οποία ο βασιλεύς Δημήτριος διαπράττει εις βάρος των Ιουδαίων, εγράψαμεν προς αυτόν τα εξής· “Διατί κατέστησας βαρύν τον ζυγόν σου επάνω στους φίλους μας, τους συμμάχους μας τους Ιουδαίους; | 31 Εἰς τὸ ἀνωτέρω κείμενον τῆς συνθήκης οἱ Ρωμαῖοι ἐπρόσθεσαν καὶ τὸ ἀκόλουθον ὑστερόγραφον: Ὅσον ἀφορᾷ τὶς καταπιέσεις, ποὺ χρησιμοποιεῖ ὁ βασιλιᾶς Δημήτριος ἐναντίον τῶν Ἰουδαίων, ἐγράψαμεν εἰς αὐτὸν ὡς ἀκολούθως: Διατὶ ἔκαμες τὸν ζυγὸν τῆς δουλείας σου δυσβάστακτον καὶ καταπιεστικὸν εἰς τοὺς φίλους καὶ συμμάχους μας Ἰουδαίους: |
| 32 ἐὰν οὖν ἔτι ἐντύχωσι κατὰ σοῦ, ποιήσομεν αὐτοῖς τὴν κρίσιν καὶ πολεμήσομέν σε διὰ τῆς θαλάσσης καὶ διὰ τῆς ξηρᾶς». | 32 Εάν αυτοί σε κατηγορήσουν και πάλιν προς ημάς, ημείς θα πράξωμεν σύμφωνα με το δίκαιόν των και θα σε πολεμήσωμεν κατά θάλασσαν και κατά ξηράν”. | 32 Ἐὰν λοιπὸν καὶ πάλιν παραπονεθοῦν ἐναντίον σου καὶ σὲ κατηγορήσουν, ἠμεῖς θὰ κρίνωμεν, θὰ δικάσωμεν τὴν ὑπόθεσίν των καὶ θὰ ὑποστηρίξωμεν (θὰ ἀποδώσωμεν) τὸ δίκαιόν των καὶ θὰ σὲ πολεμήσωμεν, τόσον εἰς τὴν θάλασσαν, ὅσον καὶ εἰς τὴν ξηράν. |
