¹⁷ ἔχω οὖν καύχησιν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τὰ πρὸς τὸν Θεόν· ¹⁸ οὐ γὰρ τολμήσω λαλεῖν τι ὧν οὐ κατειργάσατο Χριστὸς δι’ ἐμοῦ εἰς ὑπακοὴν ἐθνῶν λόγῳ καὶ ἔργῳ, ¹⁹ ἐν δυνάμει σημείων καὶ τεράτων, ἐν δυνάμει Πνεύματος Θεοῦ, ὥστε με ἀπὸ Ἱερουσαλὴμ καὶ κύκλῳ μέχρι τοῦ Ἰλλυρικοῦ πεπληρωκέναι τὸ εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ, ²⁰ οὕτω δὲ φιλοτιμούμενον εὐαγγελίζεσθαι οὐχ ὅπου ὠνομάσθη Χριστός, ἵνα μὴ ἐπ’ ἀλλότριον θεμέλιον οἰκοδομῶ, ²¹ ἀλλὰ καθὼς γέγραπται, οἷς οὐκ ἀνηγγέλη περὶ αὐτοῦ ὄψονται, καὶ οἳ οὐκ ἀκηκόασι συνήσουσι. ²² Διὸ καὶ ἐνεκοπτόμην τὰ πολλὰ τοῦ ἐλθεῖν πρὸς ὑμᾶς· ²³ νυνὶ δὲ μηκέτι τόπον ἔχων ἐν τοῖς κλίμασι τούτοις, ἐπιποθίαν δὲ ἔχων τοῦ ἐλθεῖν πρὸς ὑμᾶς ἀπὸ πολλῶν ἐτῶν, ²⁴ ὡς ἐὰν πορεύωμαι εἰς τὴν Σπανίαν, ἐλεύσομαι πρὸς ὑμᾶς· ἐλπίζω γὰρ διαπορευόμενος θεάσασθαι ὑμᾶς καὶ ὑφ’ ὑμῶν προπεμφθῆναι ἐκεῖ, ἐὰν ὑμῶν πρῶτον ἀπὸ μέρους ἐμπλησθῶ. ²⁵ νυνὶ δὲ πορεύομαι εἰς Ἱερουσαλὴμ διακονῶν τοῖς ἁγίοις. ²⁶ ηὐδόκησαν γὰρ Μακεδονία καὶ Ἀχαΐα κοινωνίαν τινὰ ποιήσασθαι εἰς τοὺς πτωχοὺς τῶν ἁγίων τῶν ἐν Ἱερουσαλήμ. ²⁷ ηὐδόκησαν γὰρ καὶ ὀφειλέται αὐτῶν εἰσιν· εἰ γὰρ τοῖς πνευματικοῖς αὐτῶν ἐκοινώνησαν τὰ ἔθνη, ὀφείλουσι καὶ ἐν τοῖς σαρκικοῖς λειτουργῆσαι αὐτοῖς. ²⁸ τοῦτο οὖν ἐπιτελέσας, καὶ σφραγισάμενος αὐτοῖς τὸν καρπὸν τοῦτον, ἀπελεύσομαι δι’ ὑμῶν εἰς τὴν Σπανίαν· ²⁹ οἶδα δὲ ὅτι ἐρχόμενος πρὸς ὑμᾶς ἐν πληρώματι εὐλογίας τοῦ εὐαγγελίου Χριστοῦ ἐλεύσομαι.

¹⁷ Λοιπόν, ἀφοῦ εἶμαι λειτουργὸς τοῦ εὐαγγελίου τοῦ Θεοῦ εἰς τὰ ἔθνη, ἔχω καὶ καύχησιν μὲ τὴν δύναμιν καὶ ἐνίσχυσιν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ διὰ τὴν καρποφόρον δρᾶσιν μου εἰς τὰ ἔργα, ποὺ ἀναφέρονται καὶ ἀνήκουν εἰς τὸν Θεόν. ¹⁸ Ναί· μὲ τὴν δύναμιν τοῦ Χριστοῦ ἔγιναν ὅλα αὐτὰ καὶ ὄχι ἀπὸ τὴν ἰδικήν μου ἀσθένειαν. Διότι δὲν θὰ λάβω ποτὲ τὴν ἀλαζονικὴν τόλμην νὰ εἴπω, ὅτι ὑπάρχει κάτι, ποὺ νὰ μὴ τὸ ἔκαμε καὶ νὰ μὴ τὸ ἔφερεν ὁλόκληρον εἰς πέρας ὁ Χριστός, χρησιμοποιῶν ὡς ὄργανόν του ἐμέ, πρὸς τὸν σκοπὸν νὰ πιστεύσουν καὶ νὰ ὑπακούσουν εἰς τὸ εὐαγγέλιον οἱ ἐθνικοί. Αὐτὸς μοῦ ἔδιδε φωτισμὸν καὶ λόγον καὶ μὲ ἐνίσχυεν εἰς τοὺς κόπους τῆς ἀποστολικῆς διακονίας, ὥστε ὄχι μόνον μὲ λόγους, ἀλλὰ καὶ μὲ βίον ἅγιον καὶ ἐνάρετον νὰ κηρύττω τὸ εὐαγγέλιόν του. ¹⁹ Αὐτὸς συνώδευε τὸ κήρυγμά μου μὲ δύναμιν σημείων καὶ καταπληκτικῶν θαυμάτων, μὲ τὴν ὑπερφυσικὴν δύναμιν τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ. Ὥστε ἐγὼ ἀπὸ τὴν Ἱερουσαλὴμ περιώδευσα διὰ κύκλου μεγάλου ὅλα τὰ μέρη μέχρι τοῦ Ἰλλυρικοῦ καὶ ἔχω κηρύξει πλήρως καὶ τελείως τὸ εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ. ²⁰ Ἔτσι δὲ θεωρῶ τιμήν μου καὶ φιλοτίμως ἀγωνίζομαι νὰ κηρύττω τὸ εὐαγγέλιον ὄχι ἐκεῖ, ὅπου ἐκηρύχθη ἀπὸ ἄλλους τὸ ὄνομα τοῦ Χριστοῦ, διὰ νὰ μὴ κτίζω ἐπάνω εἰς ξένον θεμέλιον, καὶ νὰ μὴ εἱσχωρῶ εἰς δικαιοδοσίαν ἄλλου Ἀποστόλου. ²¹ Ἀλλὰ ἐκήρυξα τὸ εὐαγγέλιον εἰς τοὺς ἐθνικοὺς καὶ εἰδωλολάτρας, ποὺ δεν τὸ εἶχαν ποτὲ ἀκούσει. Καὶ ἔτσι ἐπραγματοποιήθη ἐκεῖνο, ποὺ εἶχε γραφῆ ἀπὸ τὸν προφήτην Ἡσαΐαν· Ἐκεῖνοι, εἰς τοὺς ὁποίους δὲν ἀνηγγέλθη περὶ τοῦ Χριστοῦ, θὰ τὸν ἴδουν, καὶ ἐκεῖνοι, ποὺ δὲν ἔχουν ἀκούσει, θὰ ἐννοήσουν τὸ περὶ αὐτοῦ κήρυγμα. ²² Διότι δὲ ὑπῆρχον ἀκόμη μέρη, εἰς τὰ ὁποῖα δὲν εἶχε κηρυχθῆ ὁ Χριστός, διὰ τοῦτο ἐμποδιζόμην πολλὲς φορὲς νὰ ἔλθω εἰς σᾶς. ²³ Τώρα ὅμως, ὁπότε δὲν ἔχω πλέον εἰς τὰ μέρη αὐτὰ τόπον, ὅπου νὰ μὴ ἐκηρύχθη ὁ Χριστός, ἔχω δὲ πόθον σφοδρὸν ἀπὸ πολλὰ χρόνια νὰ ἔλθω πρὸς σᾶς, ²⁴ ὅταν θὰ πηγαίνω εἰς τὴν Ἰσπανίαν, θὰ ἔλθω πρὸς σᾶς. Διότι ἐλπίζω διαβαίνων διὰ μέσου τῆς πόλεώς σας νὰ σᾶς ἴδω καὶ να προπεμφθῶ ἀπὸ σᾶς ἐκεῖ, ἐὰν πρῶτον ἠμπορέσω ἀπὸ σᾶς κάπως νὰ χορτασθῶ ἀπὸ τὴν συνάντησίν μου μὲ σᾶς. ²⁵ Τώρα δὲ πηγαίνω εἰς Ἱερουσαλὴμ ἐκτελῶν ὑπηρεσίαν χάριν τῶν ἐκεῖ Χριστιανῶν. ²⁶ Καὶ ἐκτελῶ τὴν ὑπηρεσίαν αὐτήν, διότι ἀπὸ ἀγαθήν των διάθεσιν καὶ εὐχαρίστησιν ἀπεφάσισαν οἱ ἐν Μακεδονίᾳ καὶ Ἀχαΐᾳ Χριστιανοὶ νὰ κάμουν κάποιαν συνεισφορὰν διὰ τοὺς πτωχοὺς ἐκ τῶν Χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι διαμένουν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα. ²⁷ Πράγματι ἀπὸ καλωσύνην τὸ ἀπεφάσισαν, εἶναι ὅμως καὶ χρεῶσται εἰς αὐτούς. Διότι, ἐὰν οἱ ἐθνικοὶ ἔγιναν κοινωνοὶ καὶ συμμέτοχοι εἰς τὰς πνευματικὰς δωρεάς, τὰς ὁποίας εἶχον οἱ Ἰουδαῖοι, ὀφείλουν καὶ οἱ ἐθνικοὶ νὰ τοὺς ὑπηρετήσουν εἰς τὰς σωματικὰς ἀνάγκας. ²⁸ Ἀφοῦ λοιπὸν ἐπιτελέσω αὐτὸ, ποὺ μοῦ ἀνετέθη, καὶ ἀφοῦ παραδώσω ἀσφαλῶς εἰς αὐτοὺς τὴν συνεισφορὰν αὐτήν, ἡ ὁποία εἶναι καρπὸς τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀγάπης αὐτῶν ποὺ ἔκαμαν τὴν συνεισφοράν, θὰ μεταβῶ διὰ μέσου τῆς χώρας σας εἰς τὴν Ἰσπανίαν. ²⁹ Γνωρίζω δὲ ὅτι, ὅταν ἔλθω εἰς σᾶς, θὰ ἔλθω μὲ ἄφθονον τὸν πλοῦτον τῆς εὐλογίας, ποὺ μεταδίδεται ἀπὸ τὸ εὐαγγέλιον τοῦ Χριστοῦ.

¹⁷ Εχω, λοιπόν, και εγώ βαθείαν ηθικήν ικανοποίησιν και καύχησιν με την δύναμιν και τον φωτισμόν του Ιησού Χριστού δια την κατά Θεόν πνευματικήν αυτήν εργασίαν. ¹⁸ Αυτό δε το έργον μου οφείλεται στον Κυριον. Δια τούτο και ποτέ δεν θα τολμήσω να ομιλήσω με αλαζονείαν, ότι υπάρχει τάχα κάτι από τα έργα μου, το οποίον αυτός ο ίδιος ο Χριστός να μη το έχη πραγματοποιήσει, χρησιμοποιών εμέ ως όργανον της ευδοκίας του. Αυτός με εφώτιζε και με ενίσχυεν, ώστε με την διδασκαλίαν μου, αλλά και με τα κατά Θεόν έργα μου να κηρύττω και να καλώ τους εθνικούς να πιστεύσουν και να υπακούσουν στον Θεόν. ¹⁹ Αυτός επεκύρωνε και ενίσχυε το κήρυγμά μου με την δύναμιν υπερφυσικών έργων και καταπληκτικών θαυμάτων, που επραγματοποιούντο με την δύναμιν του Πνεύματος του Θεού, ώστε εγώ από την Ιερουσαλήμ και δια μεγάλης γύρω περιοδείας μέχρι του Ιλλυρικού να κηρύξω ανελλιπώς και πλήρως το Ευαγγέλιον του Χριστού. ²⁰ Ετσι δε με εβοήθησεν ο Κυριον να θεωρώ μεγάλην μου τιμήν και μετά ζήλου να αγωνίζωμαι, δια να κηρύττω το Ευαγγέλιον όχι εκεί όπου έχει κηρυχθή ο Χριστός, δια να μη κτίζω επάνω εις ξένον θεμέλιον. ²¹ Αλλ' εκήρυξα αλλού, όπως άλλωστε έχει γραφή εις την Π. Διαθήκην· “οι εθνικοί και ειδωλολάτραι στους οποίους δεν ανηγγέλθη το κήρυγμα περί του Χριστού, θα τον ίδουν και εκείνοι που δεν έχουν ακούσει, θα ακούσουν και θα εννοήσουν αυτό το κήρυγμα”. ²² Ακριβώς διότι υπήρχον πολλαί περιοχαί, όπου δεν είχεν ακουσθή το περί του Χριστού κήρυγμα, εμποδίσθηκα πολλές φορές να έλθω εις σας. ²³ Τωρα όμως, που δεν έχω πλέον απασχόλησιν εις τα μέρη αυτά, διότι εις κάθε τόπον έγινε γνωστόν το περί Χριστού κήρυγμα, ποθώ πολύ σφοδρώς και από πολλάς χρόνια να έλθω εις σας. ²⁴ Οταν, λοιπόν, θα επιχειρήσω το ταξίδιόν μου δια την Ισπανίαν, θα έλθω προς σας, διότι ελπίζω, καθώς θα διαβαίνω, να σταματήσω εις την πόλιν σας, να σας ίδω και, αφού πρώτον απολαύσω την χαράν από την επικοινωνίαν σας, να προπεμφθώ από σας προς την Ισπανίαν. ²⁵ Τωρα δε πηγαίνω εις την Ιερουσαλήμ, εκτελών συγχρόνως υπηρεσίαν χάριν των εκεί Χριστιανών. ²⁶ Διότι με αγάπην και χαράν απεφάσισαν οι Χριστιανοί της Μακεδονίας και της Αχαΐας να κάμουν κάποιον έρανον μεταξύ των δια τους πτωχούς εκ των Χριστιανών, που κατοικούν εις την Ιερουσαλήμ. ²⁷ Από καλωσύνην βέβαια το απεφάσισαν, αλλά και από υποχρέωσιν αφού είναι και οφείλεται εις αυτούς. Διότι εάν οι εθνικοί επήραν μέρος εις τας πνευματικάς δωρεάς, τας οποίας είχαν οι Ιουδαίοι, οφείλουν και αυτοί, κατά λόγον δικαιοσύνης, να τους εξυπηρετήσουν με τα υλικά αγαθά των. ²⁸ Οταν, λοιπόν, εκτελέσω την αποστολήν μου και παραδώσω εις αυτούς ασφαλώς το προϊόν αυτόν της συνεισφοράς και αγάπης, θα αναχωρήσω δια μέσου της χώρας σας εις την Ισπανίαν. ²⁹ Γνωρίζω δε, ότι ερχόμενος εις σας, θα έλθω με πλουσίας τας ευλογίας του Ευαγγελίου του Χριστού.

⁴⁶ Ἔτι δὲ αὐτοῦ λαλοῦντος τοῖς ὄχλοις ἰδοὺ ἡ μήτηρ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ εἱστήκεισαν ἔξω, ζητοῦντες λαλῆσαι αὐτῷ. ⁴⁷ εἶπεν δέ τις αὐτῷ· Ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου καὶ οἱ ἀδελφοί σου ἑστήκασιν ἔξω ζητοῦντές σε ἰδεῖν. ⁴⁸ ὁ δὲ ἀποκριθεὶς εἶπε τῷ λέγοντι αὐτῷ· Τίς ἐστιν ἡ μήτηρ μου, καὶ τίνες εἰσὶν οἱ ἀδελφοί μου; ⁴⁹ καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐπὶ τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ ἔφη· Ἰδοὺ ἡ μήτηρ μου καὶ οἱ ἀδελφοί μου· ⁵⁰ ὅστις γὰρ ἂν ποιήσῃ τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς αὐτός μου ἀδελφὸς καὶ ἀδελφὴ καὶ μήτηρ ἐστίν.



¹ Ἐν δὲ τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἐξελθὼν ὁ Ἰησοῦς τῆς οἰκίας ἐκάθητο παρὰ τὴν θάλασσαν· ² καὶ συνήχθησαν πρὸς αὐτὸν ὄχλοι πολλοί, ὥστε αὐτὸν εἰς πλοῖον ἐμβάντα καθῆσθαι, καὶ πᾶς ὁ ὄχλος ἐπὶ τὸν αἰγιαλὸν εἱστήκει. ³ καὶ ἐλάλησεν αὐτοῖς πολλὰ ἐν παραβολαῖς λέγων·

⁴⁶ Ἐνῷ δὲ αὐτὸς ὡμίλει πρὸς τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, ἰδοὺ ἡ μητέρα του καὶ οἰ νομιζόμενοι ἀδελφοί του ἐστέκοντο ἔξω καὶ ἐζητοῦσαν νὰ τοῦ ὁμιλήσουν. ⁴⁷ Εἶπε δὲ κάποιος πρὸς αὐτόν· Νά, ἡ μητέρα σου καὶ οἱ ἀδελφοί σου στέκουν ἔξω καὶ ζητοῦν νὰ σοῦ ὁμιλήσουν. ⁴⁸ Ὁ δὲ Κύριος ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν εἰς ἐκεῖνον, ποὺ τοῦ εἶπε τοῦτο· Ποῖα εἶναι ἡ μητέρα μου καὶ ποῖοι εἶναι οἰ ἀδελφοί μου; ⁴⁹ Καὶ ἀφοῦ ἥπλωσε τὴν χεῖρα του ἐπάνω εἰς τοὺς μαθητάς του, εἶπε· Ἰδοὺ ἡ μητέρα μου καὶ οἰ ἀδελφοί μου.Εἶναι αὐτοί, καίτοι δὲν ἔχω σαρκικὴν συγγένειαν πρὸς τούτους. ⁵⁰ Διότι ἐκεῖνος, ποὺ θὰ κάμῃ τὸ θέλημα τοῦ Πατρός μου, ποὺ εἶναι εἰς τοὺς οὐρανούς, αὐτὸς εἶναι ἀδελφός μου καὶ ἀδελφή μου καὶ μητέρα μου.



¹ Κατὰ τὴν ἡμέραν δὲ ἐκείνην ἐβγῆκεν ὁ Ἰησοῦς ἀπὸ τὸ σπίτι, εἰς τὸ ὁποῖο ἐφιλοξενεῖτο, καὶ ἐκάθησε πλησίον τῆς θαλάσσης. ² Καὶ ἐμαζεύθησαν πλησίον του πλήθη πολλὰ λαοῦ, ὥστε αὐτὸς ἠναγκάσθη νὰ ἔμβῃ εἰς πλοῖον καὶ νὰ καθήσῃ εἰς αὐτό, καὶ ὅλος ὁ λαὸς ἐστέκετο εἰς τὴν ἀμμουδιὰν τῆς παραλίας. ³ Καὶ εἶπεν εἰς αὐτοὺς πολλὰ διὰ παραβολῶν λέγων·

⁴⁶ Ενώ δε αυτός ακόμη ωμιλούσε προς τους όχλους, ιδού η μητέρα του και οι θεωρούμενοι αδελφοί του είχαν σταθή έξω και εζητούσαν να του ομιλήσουν. ⁴⁷ Του είπε δε κάποιος· “ιδού η μητέρα σου και οι αδελφοί σου στέκουν έξω και θέλουν να σε ιδούν”. ⁴⁸ Ο δε Ιησούς απεκρίθη και του είπε· “ποιά είναι η μητέρα μου και ποιοί είναι οι αδελφοί μου;” ⁴⁹ Και αφού άπλωσε το χέρι του επάνω στους μαθητάς του είπε· “αυτοί είναι η μητέρα μου και οι αδελφοί μου. ⁵⁰ Διότι όποιος θα γνωρίση και θα εφαρμόση το θέλημα του ουρανίου Πατρός μου, αυτός είναι αδελφός μου και αδελφή μου και η μητέρα μου”.



¹ Κατά δε την ημέραν εκείνην εβγήκε ο Ιησούς από το σπίτι και εκάθησε κοντά εις την θάλασσαν. ² Και συγκεντρώθησαν πλησίον πολλά πλήθη λαού, ώστε να ανεβή αυτός εις ένα εκεί πλοιάριον και να καθήση, ενώ όλος ο άλλος λαός εστέκετο εις την παραλίαν. ³ Και εκήρυξεν εις αυτούς πολλάς αληθείας με παραβολάς και είπε·