✔ 1054 μ.Χ.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Κηρουλάριος συνεκάλεσε Ενδημούσα σύνοδο, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις του αυτοκράτορα, και αναθεμάτισε το παπικό κείμενο που περιείχε τον αφορισμό του Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης Μιχαήλ Κηρουλάριου, τους συντάκτες και τους υποστηρικτές του, κοινοποίησε δε την απόφαση στους λοιπούς πατριάρχες της Ανατολής και ζήτησε την αποδοχή της απόφασης της Ενδημούσας συνόδου. Παρά τις αρχικές επιφυλάξεις του πατριάρχου Αντιοχείας Πέτρου, τα αναθέματα σφράγισαν τις σχέσεις των δύο Εκκλησιών μέχρι σήμερα. Ο αναθεματισμός αναγνώστηκε επίσημα στην Αγία Σοφία.
Η χάρις της μετανοίας, όπου ενεργείται εις αυτούς όπου αγωνίζονται, είναι κληρονομιά πατροπαράδοτος. Είναι συνάλλαγμα και αντάλλαγμα θείον, όπου δίδομεν γην και λαμβάνομεν ουρανόν. Ανταλλάσσομεν ύλην λαμβάνοντες πνεύμα. Ο κάθε ιδρώτας, ο κάθε πόνος, η κάθε άσκησις δια τον Θεόν μας είναι αλλαγή συναλλάγματος. Αφαίρεσις αίματος, εισροή Πνεύματος.