Στις 25 Μαρτίου, ημέρα της διπλής εορτής του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου και της εθνικής επετείου, πανηγυρίζει η «Παναγία η Οξυλιθιώτισσα», ο μοναδικός πιθανότατα Ναός στην Ελλάδα που είναι «σκαρφαλωμένος» πάνω σε ηφαίστειο. Και από εκεί, από τις πλαγιές του σβηστού πλέον ηφαιστείου του Οξυλίθου η Παναγιά και οι προσκυνητές της αγναντεύουν την θάλασσα που απλώνεται μπροστά από το κοντινό χωριό Οξύλιθος της Κύμης Ευβοίας.
Το χωριό Οξύλιθος πήρε την ονομασία του από τον «Οξύς - Λίθος» δηλαδή από την μυτερή πέτρα που υπάρχει στην κορυφή του Οξυλίθου, του σβηστού ηφαιστείου που δεσπόζει στην ευρύτερη περιοχή. Και εκεί, επάνω στις πλαγιές του, περί το 1800 μ.Χ. οι ευλαβείς κάτοικοι του χωριού, κουβαλώντας τις πέτρες με χέρια, ανέγειραν την γραφική Εκκλησία της «Παναγίας της Οξυλιθιώτισσας». Για να τους προστατεύει η Παναγιά και να «αγκαλιάζει» την στεριά και την θάλασσα που απλώνεται μπροστά στο Ναό Της.
Κάπου εκεί στα σπήλαια του ηφαιστείου βρήκε προσωρινό καταφύγιο και ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης (βλέπε 14 Ιουλίου) όταν ασκήτεψε απέναντι στην νήσο Σκυροπούλα.
Εκεί στην Αγία Τράπεζα της Ταπεινής Εκκλησίας λειτουργούσε συχνά ο Άγιος Νεκτάριος (βλέπε 9 Νοεμβρίου) ως Ιεροκήρυκας της Ευβοίας!
Και πόσα άλλα....
Μα ίσως το πιο σημαντικό είναι πως στην εικόνα της Παναγιάς, στον ταπεινό αυτό Ναό της, χιλιάδες πιστοί ευλαβικά προσκύνησαν, άναψαν ένα κερί, προσευχήθηκαν σιωπηλά, έχυσαν ένα δάκρυ, ζήτησαν την μεσιτεία της, την προστασία και τη βοήθειά της Κυρίας Θεοτόκου....
