Αββάς Ορσίσιος
Λέει ο αββάς Ορσίσιος (4ος αιώνας μ.Χ.):
Εάν ο άνθρωπος δεν φυλάξει την καρδιά του σωστά, ξεχνάει όλα τα λόγια του Χριστού που άκουσε, και ζει με αμέλεια στην πνευματική του ζωή. Και έτσι ο εχθρός, ο διάβολος, βρίσκει τόπο να σταθεί στην καρδιά του και να τον νικήσει.
Όπως ακριβώς γίνεται και με το λυχνάρι. Όταν ετοιμάσουμε το φυτίλι του λυχναριού και βάλουμε λάδι, το λυχνάρι ανάβει και φωτίζει. Αν όμως αμελήσουμε την τροφοδοσία του με λάδι, σιγά-σιγά εξασθενίζει η φλόγα του· και δυναμώνει γύρω του το σκοτάδι.
Και όχι μόνο αυτό. Μερικές φορές, τριγυρίζει το λυχνάρι, κάποιος ποντικός, που θέλει να φάγει το φυτίλι. Όσο λοιπόν, το λυχνάρι καίει, ο ποντικός δεν μπορεί να πλησιάσει. Αν όμως δει ότι όχι μόνον δεν υπάρχει φως, αλλά ούτε ζέστη από την φλόγα, τότε, προσπαθώντας να αρπάξει το φυτίλι, αναποδογυρίζει το λυχνάρι. Και τότε το λυχνάρι, αν είναι από πηλό, ή από όστρακο, γίνεται κομμάτια. Αν είναι από χαλκό, η άλλο μέταλλο, λίγο το κακό.
Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την ψυχή που αμελεί στον αγώνα εναντίον των παθών. Όταν μειώνεται ο αγώνας και η προσπάθεια, όπως στο λυχνάρι λιγοστεύει το λάδι, τότε:
Σιγά-σιγά η φλόγα, η χάρη του Αγίου Πνεύματος υποχωρεί μέχρι που χάνεται και σβήνει.
Τότε ο εχθρός-διάβολος, ο νοητός ποντικός, τρώγει το πνευματικό φυτίλι, της προθυμίας της ψυχής και κάνει μεγάλο κακό στο σώμα με την κακία του.
Αν όμως, ο άνθρωπος που τα παθαίνει αυτά, έχει καλή διάθεση προς τον Θεό, και απλώς ξεγελάστηκε από την πνευματική αμέλεια και τεμπελιά, ο Θεός, ως φιλάνθρωπος τον βοηθάει:
Του βάζει στην καρδιά του, μνήμη της κολάσεως, δηλαδή του θυμίζει ότι κόλαση είναι χωρισμός από τον Θεό.
Τον κάνει και να ξυπνάει και να αγωνίζεται να προσέχει τον εαυτό του.
(Τὸ Γεροντικόν, Ἀββᾶ Ὀρσισίου, β΄, εκδόσεις Αστερος, 1984, σελ. 83)
Πηγή: VOUTSINASILIAS