1) (από την λέξη ρώμη) = ο ρωμαλέος, ο γενναίος 2) Βυζαντινή λέξη για τον Ρωμαίο. Ρωμανοί ονομάζονταν πολλοί αυτοκράτορες του Βυζαντίου
Pωμαλέος ην Pωμανός προς βασάνους,Pώμη κρατυνθείς παντοδυνάμου Λόγου.
Ο Άγιος Ρωμανός ήταν Διάκονος της Εκκλησίας στην Καισαρεία της Παλαιστίνης και μαρτύρησε στα χρόνια του Διοκλητιανού το 298 μ.Χ. στην Αντιόχεια.Αυτός λοιπόν ενθάρρυνε τους Χριστιανούς, κατά τη διάρκεια του μαρτυρίου να ομολογούν τον Χριστό. Τότε αμέσως συλλήφθηκε και καταδικάστηκε να καεί ζωντανός. Ο Διοκλητιανός όμως, διέταξε να του κόψουν τη γλώσσα. Αλλά ο Άγιος, δια θαύματος μιλούσε και ενθάρρυνε τους χριστιανούς ακόμα εντονότερα. Μπροστά σ' αυτή την κατάσταση, τον φυλάκισαν και μέσα στη φυλακή τον έπνιξαν, τυλίγοντας σφιχτά στον λαιμό του ένα σχοινί και έτσι έλαβε το στεφάνι του μαρτυρίου.Διαπιστώνουμε εδώ, ότι το μαρτύριο του Αγίου αυτού συγχέεται με αυτό του προηγουμένου, κατά την ήμερα αυτή, Αγίου Ρωμανού και πολύ πιθανόν να πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο.