(από τα Θεοφάνεια, Θεός + φαίνομαι) = Ο υπό του Θεού αποκαλυπτόμενος ως άξιος.
1) Ιστορικός του 1ου π.Χ. αιώνα, φίλος του Πομπηΐου2) Έλληνας ζωγράφος από την Κρήτη του 16ου μ.Χ. αιώνα
Οι Άγιοι αυτάδελφοι ιερομόναχοι Νεκτάριος και Θεοφάνης ήταν γέννημα και θρέμμα του αρχοντικού οίκου των Αψαράδων στα Ιωάννινα, έναν οίκο που διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στη ζωή της Ηπειρωτικής πρωτεύουσας.Αρχικά το επώνυμο ξεκίνησε ως Οψαράς και σημαίνει τον ιχθυοπώλη, από το όψον - οψάριον - ψάρι. Από την διαλάληση των ιχθυοπωλών [ο ψαράς] κατά φωνητική αλίωση προήλθε το [αψαράς] και εξ αυτού και το επώνυμο Αψαράς. Αργότερα από το οψαράς προήλθε...
