Ο άγιος Αγαθάγγελος, νέος γενναίος Έλληνας από τη Φλώρινα της Μακεδονίας, ασκούσε το επάγγελμα του υποδηματοποιού στο Μοναστήρι. Διαμαρτυρόμενος για τους βίαιους εξισλαμισμούς που συνηθίζονταν από τους μουσουλμάνους κατά το τριήμερο Μπαϊράμι που γιορταζόταν μετά το Ραμαζάνι, μετέβη στην Κωνσταντινούπολη και απέσπασε ένα φιρμάνι που απαγόρευε τις πρακτικές αυτές. Έξαλλοι οι Τούρκοι της περιοχής του τον συνέλαβαν και αφού τον βασάνισαν άγρια, τον αποκεφάλισαν στις 17 Φεβρουαρίου του 1727 μ.Χ.
Ὑπόμνημα γεγλυμμένον ἐπὶ τῆς ἁγίας λειψανοθήκης τοῦ Νεομάρτυρος
«Αὕτη ἡ ἱερὰ κάρα ὑπάρχει νεομάρτυρος Ἀγαθαγγέλου, ὅστις ἐμαρτύρησε εἰς 1727 διὰ αἰτίαν ὅλοι οἱ Ἀγαρινοὶ ἔχοντας κακὴν συνήθειαν καὶ εἰς τὸν καιρὸν τοῦ μπαϊραμίου των τρεῖς ἡμέρες ὅσους χριστιανοὺς εὕρισκον τοὺς ἐτούρκευον, αὐτὸς μὴ ὑποφέρων αὐτὰ ἐκίνησεν εἰς τὴν Βασιλεία κάμνοντας φερμάνι Θεοῦ συνεργήσατο ἐχάλασαν αὐτοὶ δὲ μὴ ὑποφέροντες ἀνεῖλον αὐτὸν καὶ ἐκαλλωπίσθη ἡ αὐτοῦ κάρα εἰς τὰς ἡμέρας κὺρ Γρηγορίου Πελαγωνίας ἀπὸ τῶν ἱερέων τῶν τότε Σακελλάρης Παπαγεώργιος, Σακελίων Παπαγεώργιος, Παπαχρίστου, Παπατραϊανός, Παπανούμ, Παπαβαγγέλης, Παπαβασίλης, Παπαγεώργιος, 1827 Φεβρουαρίου 25».
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ΄. Ὁ ὑψωθείς.
Ποίημα Ἱερομ. Ἀθανασίου Σιμωνοπετρίτου
Εὐαγγελίου πληρωτὴς ἀνεδείχθης, καλῶς ἀθλήσας, Ἀγαθάγγελε μάρτυς, τήν πλάνην τὴν ψυχώλεθρον τῆς Ἄγαρ καθελών ὅθεν καθικέτευε, τὸν Δεσπότην δοθῆναι, πᾶσι τοῖς τιμῶσί σου, τὴν ὑπέρφωτον μνήμην, ἀειφλεγῆ ἀγάπην πρὸς Αὐτόν, καὶ σωτηρίαν, αἰώνιον Ἅγιε.
Μεγαλυνάριον
Ἄγγελος ἐδείχθης χριστιανοῖς, τῆς ἀποστασίας, προστατεύσας αὐτοὺς σοφῶς ὅθεν μαρτυρίου ἀπείληφας τὸ στέφος, ἐξ ἐπιγόνων Ἄγαρ, ὦ Ἀγαθάγγελε.
Έτερον Μεγαλυνάριον
Τοῦ φωτὸς πιμπλάμενος τοῦ Χριστοῦ, οὐκ ἠνέσχου σκότος, τοῦ Μωάμεθ τοῦ δυσσεβοῦς, ὅθεν θείοις λόγοις, ἀνεῖλες μύθους τούτου, καὶ Μάρτυς ἀπεφάνθης, ὦ Ἀγαθάγγελε.
