(λέξ. εβρ.) = ο άνθρωπος και το όργανο του Θεού.
Εις των 7 κορυφαίων αρχαγγέλων. Αυτός ανήγγειλεν εις την Παναγίαν ότι θα φέρη εις τον κόσμο τον Χριστόν.
Mορφήν Aγνής συ Γαβριήλ κρατείς ξένως.Ω της χάριτος, ης έτυχες τρισμάκαρ!
Ο Όσιος Γαβριήλ καταγόταν από την Ιβηρία και έζησε κατά τον 9ο αιώνα μ.Χ. Αυτός, ενώ ασκήτευε μέσα σε σπήλαιο, επάνω από τη μεθόριο των μονών Ξηροποτάμου και Αγίου Παντελεήμονος του Αγίου Όρους, την Τρίτη της Διακαινησίμου του 829 μ.Χ., με την υπόδειξη θεϊκής φωνής, κατήλθε στην παραλία, όπου βρήκε και ανέσυρε από τη θάλασσα την εικόνα της Παναγίας, την αποκαλούμενη «της Πορταϊτίσσης», η οποία σήμερα βρίσκεται στο ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κοντά στη μονή και ανατολικά αυτής. Την ιερή εικόνα είχε εμπιστευθεί στη θάλασσα, ευσεβής Χριστιανός από τη Νίκαια, για να τη σώσει από την μανία των εικονομάχων.
