Το ιστορικό πλαίσιο της γεννήσεως του Χριστού
του Αρχιμ.Ιωακείμ Οικονομίκου, Γενικού Αρχιερατικού Επιτρόπου Ι.Μ.Κίτρους

Σε λίγες ημέρες όλη η Χριστιανοσύνη θα εορτάσει με κάθε λαμπρότητα την μεγάλη εορτή της Γεννήσεως του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Μια εορτή, την οποία ο της Κωνσταντινουπόλεως Ποιμήν και Πατριάρχης και Άγιος της Εκκλησίας μας Ιωάννης ο Χρυσόστομος την αποκαλεί «Μητρόπολη των εορτών». Μέσα από αυτήν την επικοινωνία μας από την φιλόξενη ιστοσελίδα του «Αμήν», θα θέλαμε να παρουσιάσουμε το ιστορικό πλαίσιο της Γεννήσεως του Θεανθρώπου, δίδοντας έτσι και μία απάντηση σε ορισμένους πού ενδεχομένους να αμφισβητούν το γεγονός.

Η προσμονή της ελεύσεως του Χριστού, φαίνεται εκτός από τα Ιερά Κείμενα της Αγίας Γραφής, και σε άλλες θρησκείες όπως του Κομφουκιανισμού, του Βουδισμού, των Βαβυλωνίων αλλά και μέσα από την Ελληνική Φιλοσοφία.

Ο Χριστός ήρθε στην γή για να σώσει τον άνθρωπο από την φθορά, τον θάνατο και την αμαρτία. Ήρθε όπως γράφει ο Απόστολος Παύλος «όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου». Αλλά πότε ήταν αυτό το πλήρωμα του χρόνου; Την απάντηση θα την βρούμε μέσα από τα Ευαγγέλια.

Ο Ευαγγελιστής Λουκάς, ο ιατρός και ιστορικός, μας δίνει το στίγμα της Γεννήσεως του Χριστού: «Ἐγένετο δὲ ἐν ταῖς ἡμέραις ἐκείναις ἐξῆλθε δόγμα παρὰ Καίσαρος Αὐγούστου ἀπογράφεσθαι πᾶσαν τὴν οἰκουμένην. Αὕτη ἡ ἀπογραφὴ πρώτη ἐγένετο ἡγεμονεύοντος τῆς Συρίας Κυρηνίου. Καὶ ἐπορεύοντο πάντες ἀπογράφεσθαι, ἕκαστος εἰς τὴν ἰδίαν πόλιν» (Λουκ. 2, 1 - 3).

Από τα παραπάνω μαθαίνουμε τρία ιστορικά στοιχεία. Ο Λουκάς ως ιστορικός, καταγράφει τα γεγονότα. Το ένα είναι ότι Αυτοκράτωρ είναι ο Καίσαρ Αύγουστος. Το δεύτερο είναι ότι Ηγεμών της Συρίας είναι ο Κυρήνιος, και το τρίτο ιστορικό γεγονός, είναι η πρώτη απογραφή πού έγινε στην Αυτοκρατορία και γενικά στον τότε γνωστό κόσμο. Η βασιλεία των πιο πάνω προσώπων, χρονολογείται μεταξύ του 7 και του 5 πρό Χριστού.

Εκτός όμως από τα παραπάνω πρόσωπα, υπάρχει και ένα άλλο ιστορικό πρόσωπο που σχετίζεται με τον Χριστό. Και αυτό είναι ο Ηρώδης.

Ο Ηρώδης ο «Μέγας» βασιλεύει από 37 έως και το 4 π. Χ. Είναι ο Βασιλιάς πού διατάζει την σφαγή των νηπίων της Βηθλεέμ. Ονομάστηκε «Μέγας» για να ξεχωρίζει από τους απογόνους του, αλλά και λόγω των μεγάλων έργων πού είχαν γίνει επι των ημερών, μεταξύ αυτών και ο ναός του Σολομώντος. Έμεινε στην ιστορία ως τύραννος, απάνθρωπος και σκληρός. Χαρακτηριστικά λέχθηκε πώς «ανήλθε επί του θρόνου ως αλεπού, βασίλευσε ως τίγρις και πέθανε ως σκυλί». Πέθανε με φρικτό θάνατο όπως αναφέρει ο ιστορικός Ιώσηπος, σε ηλικία 70 χρονών το 4 π. Χ. Άρα ο Χριστός γεννήθηκε γύρω στο 6 π. Χ. σύμφωνα και με τον χρόνο πού εξακρίβωσε ο Ηρώδης από τους Μάγους, αφού έδωσε την εντολή να σφαγιαστούν όλα τα παιδιά της Βηθλεέμ από δύο χρόνων και κάτω.

Τόπος της γεννήσεως του Χριστού είναι η πόλη της Βηθλεέμ. Από εκεί καταγόταν ο Ιωσήφ. Εδώ υπάρχει μία παρανόηση σχετικά με τα της γεννήσεως. Ο Χριστός γεννήθηκε μέσα σε ένα σπήλαιο, γιατί στο σπίτι όπου έμενε η Αγία Οικογένεια δεν υπήρχε κάποιος ιδιαίτερος τόπος για να γεννήση η Παναγία. Αυτό το βλέπουμε καθαρά στον Ευαγγελιστή Λουκά ο οποίος γράφει: «ἐγένετο δὲ ἐν τῷ εἶναι αὐτοὺς ἐκεῖ ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ τεκεῖν αὐτήν, καὶ ἔτεκεν τὸν υἱὸν αὐτῆς τὸν πρωτότοκον· καὶ ἐσπαργάνωσεν αὐτὸν καὶ ἀνέκλινεν αὐτὸν ἐν τῇ φάτνῃ, διότι οὐκ ἦν αὐτοῖς τόπος ἐν τῷ καταλύματι» (Λουκ. 2, 6 - 7). Από την τελευταία φράση του παραπάνω χωρίου καταλαβαινουμε πως η Αγία Οικογένεια, βρήκε σπίτι για να μείνει κατά την μετάβασή της στην Βηθλεέμ, αλλά εκεί που έμενε δεν υπήρχε κάποιος κατάλληλος χώρος για να γεννήσει η Παναγία. Για τον λόγο αυτό, πήγε στο διπλανό σπήλαιο και εκεί μακρυά από τα αδιάκριτα μάτια γέννησε τον Υιόν αυτής τον Πρωτότοκον.

Το ότι η Παναγία έμενε σε σπίτι στην Βηθλέεμ, το βλέπουμε και από την επίσκεψη των Μάγων εκεί. Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος αναφέρει χαρακτηριστικά για την επίσκεψη των Μάγων, όχι στο σπήλαιο αλλά στην οικία. «Καὶ ἰδοὺ ὁ ἀστὴρ ὃν εἶδον ἐν τῇ ἀνατολῇ προῆγεν αὐτοὺς ἕως ἐλθὼν ἐστάθη ἐπάνω οὗ ἦν τὸ παιδίον· ἰδόντες δὲ τὸν ἀστέρα ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην σφόδρα. καὶ ἐλθόντες εἰς τὴν οἰκίαν εἶδον τὸ παιδίον μετὰ Μαρίας τῆς μητρὸς αὐτοῦ, καὶ πεσόντες προσεκύνησαν αὐτῷ, καὶ ἀνοίξαντες τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν προσήνεγκαν αὐτῷ δῶρα, χρυσὸν καὶ λίβανον καὶ σμύρναν» (Ματθ. 2, 9 - 11). Επομένως οι Μάγοι πήγαν σε σπίτι και όχι στο σπήλαιον.

Από τα παραπάνω φαίνεται ότι ο Χριστός ως ιστορικό πρόσωπο είναι πραγματικό, αφού όπως είδαμε το ιστορικό πλαίσιο είναι πραγματικό. Οι ευαγγελιστές δεν θα μπορούσαν να γράψουν για ένα πρόσωπο πού δεν υπήρχε, αφού τα στοιχεία της απογραφής είναι νωπά την εποχή εκείνη. Ούτε θα μπορούσαν να γράψουν για ένα πρόσωπο πού δεν υπήρχε, την στιγμή πού γεννήθηκε σε ένα μικρό χωρίο και ήταν εύκολο να διασταυρωθεί, ενώ τα πρόσωπα, όπως ο Καίσαρ Αύγουστος, ο Κυρήνιος, ο Ηρώδης ο «Μέγας» και άλλα είναι υπαρκτά.

Ο Χριστός ήρθε, όταν ήρθε το «πλήρωμα του χρόνου». Ήρθε για να επαληθευτεί η ωδή του Προφήτου Ζαχαρίου του πατρός του Ιωάννου του Προδρόμου: «καὶ ἤγειρε κέρας σωτηρίας ἡμῖν....σωτηρίαν ἐξ ἐχθρῶν ἡμῶν καὶ ἐκ χειρὸς πάντων τῶν μισούντων ἡμᾶς.....όρκον όν ώμοσεπρὸς Ἀβραὰμ τὸν πατέρα ἡμῶν, τοῦ δοῦναι ἡμῖν ἀφόβως, ἐκ χειρὸς τῶν ἐχθρῶν ἡμῶν ῥυσθέντας, λατρεύειν αὐτῷ ἐν ὁσιότητι καὶ δικαιοσύνῃ ἐνώπιον αὐτοῦ πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς ἡμῶν». (Λουκ. 1, 75).

Καλά Χριστούγεννα.

Αρχιμ. Ιωακείμ Οικονομίκος

Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος Ι. Μ. Κίτρους.

Πηγή: AMEN.gr