¹ Ὁ πρεσβύτερος ἐκλεκτῇ κυρίᾳ καὶ τοῖς τέκνοις αὐτῆς, οὓς ἐγὼ ἀγαπῶ ἐν ἀληθείᾳ, καὶ οὐκ ἐγὼ μόνος, ἀλλὰ καὶ πάντες οἱ ἐγνωκότες τὴν ἀλήθειαν, ² διὰ τὴν ἀλήθειαν τὴν μένουσαν ἐν ἡμῖν, καὶ μεθ’ ἡμῶν ἔσται εἰς τὸν αἰῶνα· ³ ἔσται μεθ’ ὑμῶν χάρις, ἔλεος, εἰρήνη παρὰ Θεοῦ πατρός καὶ παρὰ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ τοῦ υἱοῦ τοῦ πατρός, ἐν ἀληθείᾳ καὶ ἀγάπῃ. ⁴ Ἐχάρην λίαν ὅτι εὕρηκα ἐκ τῶν τέκνων σου περιπατοῦντας ἐν ἀληθείᾳ, καθὼς ἐντολὴν ἐλάβομεν παρὰ τοῦ πατρός. ⁵ καὶ νῦν ἐρωτῶ σε, κυρία, οὐχ ὡς ἐντολὴν γράφων σοι καινὴν, ἀλλὰ ἣν εἴχομεν ἀπ’ ἀρχῆς, ἵνα ἀγαπῶμεν ἀλλήλους. ⁶ καὶ αὕτη ἐστὶν ἡ ἀγάπη, ἵνα περιπατῶμεν κατὰ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ. αὕτη ἐστὶν ἡ ἐντολή, καθὼς ἠκούσατε ἀπ’ ἀρχῆς ἵνα ἐν αὐτῇ περιπατῆτε. ⁷ ὅτι πολλοὶ πλάνοι εἰσῆλθον εἰς τὸν κόσμον, οἱ μὴ ὁμολογοῦντες Ἰησοῦν Χριστὸν ἐρχόμενον ἐν σαρκί· οὗτός ἐστιν ὁ πλάνος καὶ ὁ ἀντίχριστος. ⁸ βλέπετε ἑαυτούς, ἵνα μὴ ἀπολέσωμεν ἃ εἰργασάμεθα, ἀλλὰ μισθὸν πλήρη ἀπολάβωμεν. ⁹ πᾶς ὁ παραβαίνων καὶ μὴ μένων ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ Χριστοῦ Θεὸν οὐκ ἔχει· ὁ μένων ἐν τῇ διδαχῇ τοῦ Χριστοῦ, οὗτος καὶ τὸν πατέρα καὶ τὸν υἱὸν ἔχει. ¹⁰ εἴ τις ἔρχεται πρὸς ὑμᾶς καὶ ταύτην τὴν διδαχὴν οὐ φέρει, μὴ λαμβάνετε αὐτὸν εἰς οἰκίαν, καὶ χαίρειν αὐτῷ μὴ λέγετε· ¹¹ ὁ γὰρ λέγων αὐτῷ χαίρειν κοινωνεῖ τοῖς ἔργοις αὐτοῦ τοῖς πονηροῖς. ¹² Πολλὰ ἔχων ὑμῖν γράφειν, οὐκ ἠβουλήθην διὰ χάρτου καὶ μέλανος, ἀλλὰ ἐλπίζω ἐλθεῖν πρὸς ὑμᾶς καὶ στόμα πρὸς στόμα λαλῆσαι, ἵνα ἡ χαρὰ ἡμῶν ᾖ πεπληρωμένη. ¹³ ἀσπάζεταί σε τὰ τέκνα τῆς ἀδελφῆς σου τῆς ἐκλεκτῆς· ἀμήν.

¹ Ο κατὰ τὴν ἡλικίαν καὶ τὸ ἀξίωμα πρεσβύτερος γράφω τὴν ἐπιστολὴν ταύτην πρὸς ἐκλεκτὴν κυρίαν καὶ τὰ τέκνα της· πρὸς Ἐκκλησίαν ἐκλεγεῖσαν ἀπὸ τὸν Θεόν καὶ πρὸς τὰ πιστὰ μέλη της, ποὺ ἐγὼ τοὺς ἀγαπῶ ἀγάπην, ἡ ὁποία ἐμπνέεται καὶ κυριαρχεῖται ὑπὸ τῆς ἀληθείας. Καὶ ὄχι μόνον ἐγὼ ἀγαπῶ αὐτούς, ἄλλα καὶ ὅλοι ὅσοι ἔχουν γνωρίσει τὴν πνευματικὴν ἀλήθειαν, ποὺ μᾶς ἀπεκάλυψεν ὁ Χριστός. ² Καὶ σᾶς ἀγαπῶμεν διὰ τὴν ἀλήθειαν, ἡ ὁποία μένει μέσα μᾶς καὶ κυριαρχεῖ ἐφ’ ὁλοκλήρου τῆς ζωῆς μας. Καὶ ἡ ἀλήθεια αὐτὴ θὰ εἶναι μαζί μας αἰωνίως καὶ τὸ ψεῦδος τῆς αἱρέσεως καὶ τῆς πλάνης δὲν θὰ εὕρῃ ποτὲ εἴσοδον εἰς τὰς ψυχάς μας. ³ Εἴθε νὰ εἶναι, καὶ ὡρισμένως θὰ εἶναι μαζί σας χάρις, ἔλεος, εἰρήνη ἀπὸ τὸν Θεόν Πατέρα καὶ ἀπὸ τὸν Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, τὸν Υἱὸν τοῦ Πατρός, καὶ νὰ συνοδεύωνται ταῦτα μὲ γνῶσιν τῆς ἀληθείας καὶ μὲ ἄσκησιν τῶν ἔργων τῆς ἀγάπης. ⁴ Ἐχάρην πάρα πολύ, διότι ηὗρα μερικὰ ἀπὸ τὰ τέκνα σου νὰ βαδίζουν ἐμπνεόμενα καὶ καθοδηγούμενα ἀπὸ τὴν ἀλήθειαν του εὐαγγελίου, σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολήν, ποὺ ἐλάβομεν ἀπὸ τὸν Θεόν Πατέρα διὰ μέσου τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποῖος ἐξ ὀνόματος τοῦ Πατρός του ὡμίλησε καὶ μᾶς ἐδίδαξε τὴν ἀλήθειαν αὐτήν. ⁵ Καὶ τώρα σὲ παρακαλῶ, κυρία, ὄχι σὰν νὰ σοῦ ἔγραφα κάποιαν ἐντολὴν νέαν, ἀλλὰ τὴν ἐντολήν, ποὺ εἴχαμεν ἐξ ἀρχῆς, ἤτοι νὰ ἀγαπώμεθα μεταξύ μας. ⁶ Καὶ εἰς τοῦτο συνίσταται ἡ ἀγάπη, εἰς τὸ νὰ συμπεριφερώμεθα καὶ πολιτευώμεθα σύμφωνα μὲ τὰς ἐντολάς του. Ἡ ἀγάπη αὐτὴ εἶναι ἡ κυρία καὶ περιεκτικὴ ὅλων τῶν ἄλλων ἐντολή, καθὼς ἠκούσατε ἐξ ἀρχῆς τοῦ εὐαγγελικοῦ κηρύγματος, ἵνα βαδίζετε ἐμπνεόμενοι ἀπὸ αὐτὴν καὶ συμμορφούμενοι πρὸς αὐτήν. ⁷ Πρέπει δὲ νὰ βαδίζετε τὸν δρόμον τῆς ἀγάπης καὶ νὰ μὴ εἶσθε διεσπασμένοι, διότι ἀνεφάνησαν εἰς τὸν κόσμον πολλοί, ποὺ διδάσκουν πλάνας καὶ πλανοῦν μὲ αὐτὰς τοὺς πιστούς. Οἱ πλάνοι αὐτοὶ δὲν ὁμολογοῦν, ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἑξακολουθεῖ ὡς ἀρχιερεύς μας νὰ εἶναι εἰς τοὺς οὐρανοὺς μὲ πραγματικὴν σάρκα καὶ φύσιν ἀνθρωπίνην καὶ μὲ αὐτὴν πρόκειται νὰ ἔλθῃ ὡς Κριτής. Αὐτός, ποὺ δὲν ὁμολογεῖ τὴν ἀλήθειαν αὐτήν, εἶναι ὁ κατ’ ἐξοχὴν ἀπατεὼν καὶ ὁ ἀντίχριστος. ⁸ Προσέχετε πολὺ τοὺς ἑαυτούς σας, διὰ νὰ μὴ χάσωμεν ὅσα ἔχομεν ἐργασθῆ, ἀλλὰ λάβωμεν πλήρη καὶ τελείαν ἀνταμοιβήν. ⁹ Καθένας ποὺ βγαίνει ἔξω καὶ δὲν μένει μέσα εἰς τὴν διδαχὴν τοῦ Χριστοῦ διὰ τῆς ἀκριβοῦς τηρήσεως αὐτῆς, αὐτὸς δὲν ἔχει τὸν Θεόν, άλλ’ εἶναι χωρισμένος ἀπὸ αὐτόν. Ἐκεῖνος, ποὺ μένει εἰς τὴν διδαχὴν τοῦ Χριστοῦ, αὐτὸς καὶ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱὸν ἔχει, διότι οὗτος ἔγινε ναὸς τοῦ Θεοῦ. ¹⁰ Ἐὰν κανεὶς σᾶς ἐπισκέπτεται καὶ δὲν φέρῃ τὴν διδαχὴν αὐτήν, μὴ δέχεσθε αὐτὸν πρὸς φιλοξενίαν εἰς τὴν οἰκίαν σας καὶ οὔτε χαιρετισμὸν νὰ ἀπευθύνετε πρὸς αὐτόν. ¹¹ Διότι ἐκεῖνος, ποὺ χαιρετᾷ αὐτόν, γίνεται συγκοινωνὸς πρὸς τὰ πονηρά του ἔργα, ἐπειδὴ μὲ τὴν σχέσιν του καὶ τὸν χαιρετισμόν του τὸν ἐνθαρρύνει εἰς ἑξακολούθησιν αὐτῶν. ¹² Καίτοι ἔχω πολλὰ νὰ σᾶς γράψω, δὲν ἠθέλησα μὲ χαρτὶ καὶ μελάνι νὰ σᾶς γράψω ταῦτα, ἀλλ’ ἐλπίζω νὰ ἔλθω καὶ νὰ μιλήσω κατ’ εὐθεῖαν στόμα μὲ στόμα, διὰ νὰ εἶναι ἡ χαρά μας τελεία. ¹³ Σὲ χαιρετοῦν ἐγκαρδίως τὰ τέκνα τῆς ἐν Χριστῷ ἀδελφῆς σου, ποὺ ἐξελέγη καὶ αὐτὴ ἀπὸ τὸν Θεόν ὅπως σύ. Ἀμήν.

¹ Εγώ, ο μεγαλύτερος κατά την ηλικίαν και κατά το αξίωμα, το οποίον μου έχει δώσει ο Θεός, γράφω προς την ακλεκτήν κυρίαν και τα τέκνα της, προς την Εκκλησίαν δηλαδή του Θεού και τα πιστά αυτής μέλη, που εγώ τους αγαπώ με την αληθινήν και ειλικρινή αγάπην. Και όχι μόνον εγώ τους αγαπώ, αλλά και όλοι όσοι έχουν γνωρίσει και δεχθή την αλήθειαν του Χριστού. ² Και ακριβώς δια την αλήθειαν αυτήν, η οποία μένει και βασιλεύει εις τας καρδίας σας και κατευθύνει την ζωήν σας, σας αγαπώμεν. Και η αλήθεια αυτή θα είναι μαζή σας πάντοτε, αιώνιος και αναφαίρετος θησαυρός. ³ Είναι και θα είναι πάντοτε μαζή σας η χάρις, το έλεος, η ειρήνη από τον Θεόν Πατέρα και από τον Κυριον Ιησούν Χριστόν, τον Υιόν του Θεού και Πατρός. Αυταί δε αι δωρεαί του Θεού ας υπάρχουν μέσα σας συνυφασμέναι με την αλήθειαν και με την ενεργόν αγάπην. ⁴ Εχάρηκα πάρα πολύ, διότι προσωπικώς εγνώρισα μερικά από τα τέκνα σου και τα ευρήκα να πορεύωνται και να ζουν κατά την αλήθειαν του Ευαγγελίου, σύμφωνα με την εντολήν που ελάβαμεν από τον Θεόν Πατέρα δια μέσου του Ιησού Χριστού. ⁵ Και τώρα σε παρακαλώ, κυρία, όχι σαν να σου γράφω κάποια νέα εντολήν, αλλά την εντολήν που είχαμεν λάβει ευθύς εξ αρχής, να αγαπώμεν ο ένας τον άλλον. ⁶ Αυτή δε είναι και στούτο συνίσταται η αγάπη, να ζώμεν και να συμπεριφερώμεθα σύμφωνα με τας εντολάς του Θεού. Η αγάπη αυτή είναι η μεγάλη και βασική εντολή, όπως έχετε ακούσει ευθύς εξ αρχής, από τότε που εδιδάχθητε το Ευαγγέλιον, δια να πορεύεσθε και να ζήτε μέσα εις την αγάπην. ⁷ Αγωνίζεσθε να κρατήτε την αλήθειαν και την αγάπην, διότι πολλοί πλανεμένοι εισήλθαν μέσα στον κόσμον, οι οποίοι δεν παραδέχονται και δεν ομολογούν, ότι ο Ιησούς Χριστός, ο Σωτήρ ημών, θα έλθη πάλιν ως Θεός και άνθρωπος να κρίνη τον κόσμον. Αυτός που δεν παραδέχεται την αλήθειαν αυτήν είναι ο αντίχριστος, ο πλανεμένος, που προσπαθεί να εξαπατήση τους ανθρώπους. ⁸ Παρακολουθείτε και προσέχετε πολύ τους εαυτούς σας, δια να μη χάσωμεν όσα έως τώρα έχομεν εργασθή, αλλά να παρώμεν πλήρη και ολόκληρον τον μισθόν μας. ⁹ Καθένας που παραβαίνει το θέλημα του Θεού και δεν μένει μέσα εις την διδασκαλίαν του Χριστού, δεν έχει τον Θεόν μαζή του. Εξ αντιθέτου, εκείνος που μένει πιστός εις την διδασκαλίαν του Χριστού, αυτός έχει μέσα του κατοικούντας τον Πατέρα και τον Υιόν. ¹⁰ Εάν κανείς έρχεται προς σας και δεν έχη μαζή του ως ακλόνητον πίστιν του αυτήν την διδασκαλίαν, μη τον παίρνετε στο σπίτι σας και ούτε χαιρετισμόν να του απυθύνετε. ¹¹ Διότι εκείνος που τον χαιρετά και τον συναναστρέφεται με οικειότητα, είναι σαν να τον αμνηστεύη και να τον εθαρρύνη εις τα πονηρά έργα και να γίνεται συμμέτοχος εις αυτά. ¹² Μολονότι έχω πολλά να σας γράψω, δεν ηθέλησα με χαρτί και μελάνη να τα εκθέσω, αλλ' ελπίζω να σας επισκευθώ και να ομιλήσω μαζή σας από κοντά, στόμα με στόμα, δια να είναι η χαρά μας πλήρης και τελεία. ¹³ Σε χαιρετούν τα παιδιά της εκλεκτής αδελφής σου, της Εκκλησίας δηλαδή που είναι εδώ. Αμήν.

²⁰ καὶ ὅτε ἐνέπαιξαν αὐτῷ, ἐξέδυσαν αὐτὸν τὴν πορφύραν καὶ ἐνέδυσαν αὐτὸν τὰ ἱμάτια τὰ ἴδια, καὶ ἐξάγουσιν αὐτὸν ἵνα σταυρώσωσιν αὐτόν.



²² Καὶ φέρουσιν αὐτὸν ἐπὶ Γολγοθᾶν τόπον, ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον κρανίου τόπος.



²⁵ ἦν δὲ ὥρα τρίτη καὶ ἐσταύρωσαν αὐτόν.



³³ Γενομένης δὲ ὥρας ἕκτης σκότος ἐγένετο ἐφ’ ὅλην τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης· ³⁴ καὶ τῇ ὥρᾳ τῇ ἐνάτῃ ἐβόησεν ὁ Ἰησοῦς φωνῇ μεγάλῃ λέγων· Ἐλωῒ Ἐλωῒ, λιμᾶ σαβαχθανί; ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον, ὁ Θεός μου ὁ Θεός μου, εἰς τί με ἐγκατέλιπες; ³⁵ καί τινες τῶν παρεστηκότων ἀκούσαντες ἔλεγον· Ἴδε Ἠλίαν φωνεῖ. ³⁶ δραμὼν δέ εἷς καὶ γεμίσας σπόγγον ὄξους περιθεὶς τε καλάμῳ ἐπότιζεν αὐτόν λέγων· Ἄφετε ἴδωμεν εἰ ἔρχεται Ἠλίας καθελεῖν αὐτόν. ³⁷ ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀφεὶς φωνὴν μεγάλην ἐξέπνευσε. ³⁸ Καὶ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη εἰς δύο ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω. ³⁹ Ἰδὼν δὲ ὁ κεντυρίων ὁ παρεστηκὼς ἐξ ἐναντίας αὐτοῦ ὅτι οὕτω κράξας ἐξέπνευσεν, εἶπεν· Ἀληθῶς ὁ ἄνθρωπος οὗτος υἱὸς ἦν Θεοῦ. ⁴⁰ Ἦσαν δὲ καὶ γυναῖκες ἀπὸ μακρόθεν θεωροῦσαι, ἐν αἷς ἦν καὶ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ Μαρία ἡ τοῦ Ἰακώβου τοῦ μικροῦ καὶ Ἰωσῆ μήτηρ καὶ Σαλώμη, ⁴¹ αἳ καὶ ὅτε ἦν ἐν τῇ Γαλιλαίᾳ ἠκολούθουν αὐτῷ καὶ διηκόνουν αὐτῷ, καὶ ἄλλαι πολλαὶ αἱ συναναβᾶσαι αὐτῷ εἰς Ἱεροσόλυμα.

²⁰ Καὶ ὅταν τὸν ἐνέπαιξαν, τοῦ ἔβγαλαν τὸν κόκκινον μανδύαν καὶ τὸν ἔντυσαν τὰ ἰδικά του ρούχα καὶ τὸν ἔβγαλαν ἔξω ἀπὸ τὴν πόλιν διὰ νὰ τὸν σταυρώσουν.



²² Καὶ τὸν ἔφεραν εἰς τὸν τόπον τοῦ Γολγοθά, ὄνομα, ποὺ ὅταν μεταφραστῇ, σημαίνει τόπος κρανίου.



²⁵ Ἦτο δὲ ὥρα τρεῖς ἀπὸ τὴν ἀνατολὴν τοῦ ἡλίου καὶ τὸν ἐσταύρωσαν.



³³ Ὅταν δὲ ἡ ὥρα ἔγινεν ἓξ ἀπὸ τὴν ἀνατολὴν τοῦ ἡλίου, δηλαδὴ μεσημέρι, ἔγινε σκότος εἰς ὅλην τὴν γῆν μέχρι τὰς ἐννέα, τουτέστιν ἕως τὰς τρεῖς τὸ ἀπογεῦμα. ³⁴ Καὶ κατὰ τὴν ἐνάτην ὥραν ἐφώναξε μὲ μεγάλη φωνὴ ὁ Κύριος· Ἐλωΐ, Ἐλωΐ, λιμᾶ σαβαχθανί, τὸ ὁποῖον, ὅταν ἐξηγηθῇ εἰς τὴν ἑλληνικὴν γλῶσσαν, σημαίνει· Θεέ μου, Θεέ μου, διατὶ μὲ ἐγκατέλιπες; ³⁵ Καὶ μερικοὶ ἀπὸ ἐκείνους, ποὺ ἔστεκαν ἐκεῖ, ὅταν ἤκουσαν αὐτὸ, ἔλεγαν· Ἰδοὺ φωνάζει τὸν Ἠλίαν. ³⁶ Ἔτρεξε δὲ ἕνας καὶ ἐγέμισε μὲ ξίδι ἕνα σφουγγάρι, καὶ ἀφοῦ τὸ ἔβαλε γύρω ἀπὸ ἕνα καλάμι, τὸν ἐπότιζε λέγων· Ἀφήσατέμε καὶ μὴ μὲ ἐμποδίζετε νὰ προλάβω τὴν λιποθυμίαν του, διὰ νὰ ἴδωμεν, ἐὰν θὰ ἔλθῃ ὁ Ἠλίας νὰ τὸν κατεβάσῃ. ³⁷ Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀφῆκε φωνὴν μεγάλην καὶ ἐξεψύχησε. ³⁸ Καὶ τὸ καταπέτασμα, ποὺ ἐχώριζε εἰς τὸν ναὸν τὰ Ἅγια ἀπὸ τὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων, ἐσχίσθη εἰς τὰ δύο ἀπὸ ἐπάνω ἕως κάτω. ³⁹ Ὅταν δὲ ὁ ἑκατόνταρχος, ποὺ ἐστέκετο ἀπέναντί του, εἶδε μαζὶ μὲ τὰ ἄλλα ἔκτακτα σημεῖα ποὺ συνέβησαν, καὶ ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἐξεψύχησεν ὄχι ἀπὸ ἑξάντλησιν, ὅπως ἐπέθαιναν οἱ σταυρωμένοι, ἀλλὰ ἀφοῦ ἀφῆκε φωνὴν δυνατήν, ποὺ δὲν ἔδειχνε κανὲν σημεῖον θανάτου, εἶπεν· Ἀλήθεια, ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ἦτο υἱὸς Θεοῦ. ⁴⁰ Ἦσαν δὲ καὶ μερικαὶ γυναῖκες, ποὺ ἀπὸ μακρυὰ παρετήρουν, μεταξὺ τῶν ὁποίων ἦσαν καὶ ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή, καὶ ἡ Μαρία ἡ μητέρα τοῦ Ἰακώβου τοῦ μικροῦ καὶ τοῦ Ἰωσῆ, καὶ ἡ Σαλώμη. ⁴¹ Αὐταί, καὶ ὅτε ἦτο ὁ Ἰησοῦς ἐν τῇ Γαλιλαίᾳ, τὸν ἠκολούθουν καὶ τὸν ὑπηρέτουν. Ἦσαν δὲ καὶ ἄλλαι πολλαί, αἱ ὁποῖαι ἀνέβησαν μαζὶ μὲ αὐτὸν ἀπὸ τὴν Γαλιλαίαν εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα.

²⁰ Και αφού τον ενέπαιξαν του έβγαλαν τον κόκκινον μανδύαν, τον έντυσαν με τα ιδικά του ρούχα και τον έβγαλαν έξω από την πόλιν, δια να τον σταυρώσουν.



²² Και τον έφεραν εις τόπον, που λέγεται Γολγοθάς, όνομα που μεταφραζόμενον σημαίνει “τόπος κρανίου”.



²⁵ Ητο δε η ώρα τρεις από την ανατολήν του ηλίου, δηλαδή εννέα το πρωϊ τότε, που τον εσταύρωσαν.



³³ Οταν δε η ώρα έγινε εξ από την ανατολήν του ηλίου, δηλαδή δώδεκα μεσημέρι, απλώθηκε σκοτάδι εις όλην την γην έως τας τρστο απόγευμα. ³⁴ Και κατά την τρίτην ώραν του απογεύματος εφώναξε με μεγάλην φωνήν ο Κυριος· “Ελωΐ, Ελωΐ, λιμά σαβαχθανί”, το οποίον εις την ελληνικήν γλώσσαν ερμηνεύεται “Θεε μου, Θεε μου διατί με εγκατέλιπες;” ³⁵ Και μερικοί από αυτούς που έστεκαν εκεί, όταν ήκουσαν τον λόγον αυτόν, έλεγαν· “κύτταξε, φωνάζει τον Ηλίαν”. (Αυτοί δεν εγνώριζαν την εβραϊκήν γλώσσαν δια να εννοήσουν την φράσιν. Αλλά και αν την εγνώριζαν θα τους ήτο εντελώς αδύνατον να εισχωρήσουν στο ανερμήνευτον μυστήριον της εγκαταλείψεως του Κυρίου). ³⁶ Ετρεξε δε ένας, εγέμισε με ξύδι ένα σφουγγάρι και αφού το έβαλε γύρω από ένα καλάμι, τον επότιζε λέγων· “αφήστε, δια να ίδωμεν, εάν θα έλθη ο Ηλίας να τον κατεβάση από τον σταυρόν”. ³⁷ Ο δε Ιησούς αφού αφήκε φωνήν μεγάλην εξέπνευσε. ³⁸ Και αμέσως το καταπέτασμα του ναού, που εχώριζε τα άγια από τα αγία των αγίων, εσχίσθη εις τα δύο από επάνω έως κάτω. ³⁹ Οταν δε ο εκατόνταρχος, που εστέκετο απέναντί του, είδεν ότι ο Ιησούς, αφού έκραξε με ισχυράν φωνήν (πράγμα που μαρτυρούσε ισχύν και όχι εξαντλησιν) παρέδωσε το πνεύμα του, είπε· “αλήθεια· ο άνθρωπος ούτος ήτο Υιός Θεού”. ⁴⁰ Ησαν δε και μερικαί γυναίκες, που από μακρυά παρακολουθούσαν τα γεγονότα, μεταξύ των οποίων ήτο και η Μαρία η Μαγδαληνή, και η Μαρία η μητέρα του Ιακώβου του μικρού και του Ιωσή, και η Σαλώμη. ⁴¹ Αυταί και όταν ευρίσκετο ο Ιησούς εις την Γαλιλαίαν τον ακολουθούσαν και τον υπηρετούσαν. Ησαν ακόμη και πολλαί άλλαι, αι οποίαι είχαν ανεβή μαζή με αυτόν από την Γαλιλαίαν εις τα Ιεροσόλυμα.