²⁴ Νῦν χαίρω ἐν τοῖς παθήμασί μου ὑπὲρ ὑμῶν καὶ ἀνταναπληρῶ τὰ ὑστερήματα τῶν θλίψεων τοῦ Χριστοῦ ἐν τῇ σαρκί μου ὑπὲρ τοῦ σώματος αὐτοῦ, ὅ ἐστιν ἡ ἐκκλησία, ²⁵ ἧς ἐγενόμην ἐγὼ διάκονος κατὰ τὴν οἰκονομίαν τοῦ Θεοῦ τὴν δοθεῖσάν μοι εἰς ὑμᾶς, πληρῶσαι τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ²⁶ τὸ μυστήριον τὸ ἀποκεκρυμμένον ἀπὸ τῶν αἰώνων καὶ ἀπὸ τῶν γενεῶν, νυνὶ δὲ ἐφανερώθη τοῖς ἁγίοις αὐτοῦ, ²⁷ οἷς ἠθέλησεν ὁ Θεὸς γνωρίσαι τίς ὁ πλοῦτος τῆς δόξης τοῦ μυστηρίου τούτου ἐν τοῖς ἔθνεσιν, ὅς ἐστι Χριστὸς ἐν ὑμῖν, ἡ ἐλπὶς τῆς δόξης· ²⁸ ὃν ἡμεῖς καταγγέλλομεν νουθετοῦντες πάντα ἄνθρωπον καὶ διδάσκοντες πάντα ἄνθρωπον ἐν πάσῃ σοφίᾳ, ἵνα παραστήσωμεν πάντα ἄνθρωπον τέλειον ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ· ²⁹ εἰς ὃ καὶ κοπιῶ ἀγωνιζόμενος κατὰ τὴν ἐνέργειαν αὐτοῦ τὴν ἐνεργουμένην ἐν ἐμοὶ ἐν δυνάμει.



¹ Θέλω γὰρ ὑμᾶς εἰδέναι ἡλίκον ἀγῶνα ἔχω περὶ ὑμῶν καὶ τῶν ἐν Λαοδικείᾳ καὶ ὅσοι οὐχ ἑωράκασι τὸ πρόσωπόν μου ἐν σαρκί,

²⁴ Καὶ ἡ δρᾶσις μου ὡς Ἀποστόλου ἠμποδίσθη πρὸς τὸ παρόν, διότι εἶμαι φυλακισμένος. Ἀλλὰ τώρα παρὰ τὴν φυλάκισίν μου αὐτὴν χαίρω διὰ τὰ παθήματα, ποὺ ὑποφέρω διὰ τὴν σωτηρίαν σας. Καὶ μὲ τὰ παθήματά μου αὐτὰ ἀναπληρώνω τὰ ὑστερήματα τῶν θλίψεων τοῦ Χριστοῦ καὶ πάσχω ἑγὼ εἰς τὸ σῶμα μου τὰ ὅσα δὲν ἐπρόφθασε νὰ πάθῃ ὁ Χριστός. Καὶ τὰ ὑποφέρω ὑπὲρ τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, τὸ ὁποῖον εἶναι ἡ Ἐκκλησία. ²⁵ Τῆς Ἐκκλησίας δὲ αὐτῆς ἔγινα ἐγὼ διάκονος καὶ τὴν ὑπηρετῶ μὲ τὸ ὑψηλὸν ἀξίωμα τοῦ οἰκονόμου τοῦ Θεοῦ, τὸ ὁποῖον μου ἐδόθη πρὸς ὠφέλειάν σας. Μοῦ ἐδόθη τὸ ἀξίωμα αὐτό, διὰ νὰ κηρύξω πλήρως καὶ εἰς τὴν ἐντέλειαν τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ. ²⁶ Καὶ ὅταν λέγω τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ἐννοῶ τὸ εὐαγγέλιον, ποὺ διακηρύττει τὴν σωτήριον βουλὴν τοῦ Θεοῦ τοῦ νὰ σωθοῦν ὅλοι οἰ ἄνθρωποι διὰ τοῦ Χριστοῦ. Καὶ τὸ σωτήριον αὐτὸ σχέδιον τοῦ Θεοῦ ἦτο κρυμμένον ἀπ’ ἀρχῆς τοῦ χρόνου, καθ’ ὅλους τοὺς αἰῶνας καὶ τὰς γενεάς, ἐφανερώθη δὲ τώρα μὲ τὸ κήρυγμα εἰς τοὺς ἁγίους αὐτοῦ, τοὺς Χριστιανούς. ²⁷ Εἰς αὐτοὺς ἠθέλησεν ὁ Θεὸς νὰ γνωστοποιήση, πόσον μεγάλος εἶναι ὁ ἔνδοξος πλοῦτος τῶν χαρίτων καὶ δωρεῶν τοῦ Θεοῦ, ποὺ φανερώνεται καὶ ἐκχύνεται διὰ τοῦ μυστηρίου αὐτοῦ τῆς σωτηρίας. Καὶ τοῦ μυστηρίου αὐτοῦ ἡ δόξα φαίνεται πολὺ περισσότερον ἐν τῇ σωτηρίᾳ τῶν ἐθνικῶν. Μᾶς ἀπεκαλύφθη δηλαδὴ τώρα ἡ ἄγνωστος πρότερον ἀλήθεια, ὅτι ὁ Χριστός, τὸν ὁποῖον οἱ Ἰουδαῖοι ἐφαντάζοντο ὡς ἀποκλειστικῶς ἰδικόν των, εἶναι μεταξύ σας καὶ ἰδικός σας σωτὴρ καὶ λυτρωτής, διὰ τοῦ ὁποίου ἐλπίζομεν νὰ ἐπιτύχωμεν τὴν αἰωνίαν δόξαν. ²⁸ Τὸν Χριστὸν δὲ αὐτὸν κηρύττομεν ἡμεῖς οἰ Ἀπόστολοι συμβουλεύοντες κάθε ἄνθρωπον καὶ διδάσκοντες κάθε ἄνθρωπον μὲ πᾶσαν σοφίαν καὶ σύνεσιν, διὰ νὰ παρουσιάσωμεν κάθε ἄνθρωπον τέλειον, ὅπως τὸν κάνει ἡ μετὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ ἕνωσις. ²⁹ Πρὸς τὸν σκοπὸν δὲ αὐτὸν κοπιάζω καὶ ὑποβάλλομαι εἰς ἀγῶνας καὶ θυσίας σύμφωνα μὲ τὴν ἐνέργειαν, ποὺ μὲ δύναμιν καὶ ἀποτελεσματικότητα ἐνεργεῖ δι’ ἐμοῦ ὁ Χριστός.



¹ Σᾶς εἶπα κοπιάζω καὶ ἀγωνίζομαι. Διότι θέλω νὰ γνωρίζετε, πόσον μεγάλον ἀγῶνα, ποίας προσευχὰς καὶ ποίας φροντίδας ἔχω διὰ σᾶς καὶ δι’ ἐκείνους, ποὺ μενοῦν εἲς τὴν Λαοδίκειαν καὶ δι’ ὅσους δὲν ἔχουν ἴδει τὸ πρόσωπόν μου καὶ δὲν μὲ ἐγνώρισαν σωματικῶς,

²⁴ Τωρα δε φυλακισμένος και δέσμιος χαίρω δια τα παθήματα, που υποφέρω προς χάριν σας και αναπληρώνω όσα δεν επρόφθασε να πάθη δια σας ο Χριστός, τα αναπληρώνω σαν εργάτης του Ευαγγελίου του, που εν μέσω κόπων και κινδύνων και θλίψεων, προσφέρω την σωτηρίαν στους συγχρόνους μου ανθρώπους. Και υφίσταμαι αυτά δια το σώμα του Χριστού, το οποίον είναι η Εκκλησία. ²⁵ Αυτής δε της Εκκλησίας είμαι εγώ διάκονος σύμφωνα με την πνευματικήν διαχείρισιν και ενέργειαν και χάριν του Θεού, η οποία μου εδόθη, δια να εξυπηρετήσω σας και να κηρύξω ανόθευτον και πλήρη τον λόγον του Θεού. ²⁶ Δηλαδή να κηρύξω την βουλήν και απόφασιν του Θεού δια την σωτηρίαν των ανθρώπων, η οποία βουλή και απόφασις ήτο άγνωστος και κρυμμένη από την αρχήν του χρόνου και εις όλους τους αιώνας και από όλας τας γενεάς, και η οποία εφανερώθη τώρα με το κήρυγμα του Ευαγγελίου στους αγίους του Θεού, στους Χριστιανούς. ²⁷ Εις αυτούς ηθέλησεν ο Θεός να γνωστοποιήση ποίος είναι ο αφάνταστος πλούτος της δόξης του μυστηρίου της σωτηρίας των ανθρώπων, όπως μάλιστα φαίνεται εις την σωτηρίαν των εθνικών. Αυτός δε ο προηγουμένως άγνωστος και άπειρος θησαυρός είναι ο σαρκωθείς και σταυρωθείς Χριστός, ο οποίος σαν ιδικός σας Σωτήρ υπάρχει μεταξύ σας και δια του οποίου ελπίζομεν όλοι να αποκτήσωμεν την αιωνίαν δόξαν. ²⁸ Αυτόν δε τον Χριστόν κηρύττομεν ημείς οι Απόστολοι, συμβουλεύοντες κάθε άνθρωπον και διδάσκοντες πάντα άνθρωπον, με κάθε σοφίαν και σύνεσιν, δια να τον καταστήσωμεν και παραστήσωμεν τέλειον δια του Ιησού Χριστού. ²⁹ Προς τούτο δε και κοπιάζω αγωνιζόμενος, σύμφωνα με την χάριν και την δραστηριότητα, η οποία ενεργείται έντος εμού και δι' εμού με την δύναμιν του Χριστού.



¹ Διότι θέλω να μάθετε και σεις πόσον μεγάλον αγώνα έχω δια σας και δια τους Χριστιανούς της Λαοδικείας και δι' όσους δεν έχουν ίδει το πρόσωπόν μου και δεν με εγνώρισαν σωματικώς,

⁴⁷ οὐαὶ ὑμῖν, ὅτι οἰκοδομεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν προφητῶν, οἱ δὲ πατέρες ὑμῶν ἀπέκτειναν αὐτούς. ⁴⁸ ἄρα μαρτυρεῖτε συνευδοκεῖτε τοῖς ἔργοις τῶν πατέρων ὑμῶν, ὅτι αὐτοὶ μὲν ἀπέκτειναν αὐτοὺς, ὑμεῖς δὲ οἰκοδομεῖτε αὐτῶν τὰ μνημεῖα. ⁴⁹ διὰ τοῦτο καὶ ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ εἶπεν· ἀποστελῶ εἰς αὐτοὺς προφήτας καὶ ἀποστόλους, καὶ ἐξ αὐτῶν ἀποκτενοῦσι καὶ ἐκδιώξουσιν, ⁵⁰ ἵνα ἐκζητηθῇ τὸ αἷμα πάντων τῶν προφητῶν τὸ ἐκκεχυνόμενον ἀπὸ καταβολῆς κόσμου ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης, ⁵¹ ἀπὸ τοῦ αἵματος Ἅβελ ἕως τοῦ αἵματος Ζαχαρίου τοῦ ἀπολομένου μεταξὺ τοῦ θυσιαστηρίου καὶ τοῦ οἴκου· ναί, λέγω ὑμῖν, ἐκζητηθήσεται ἀπὸ τῆς γενεᾶς ταύτης. ⁵² οὐαὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς ὅτι ἤρατε τὴν κλεῖδα τῆς γνώσεως· αὐτοὶ οὐκ εἰσήλθετε, καὶ τοὺς εἰσερχομένους ἐκωλύσατε. ⁵³ λέγοντος δὲ αὐτοῦ πρὸς αὐτοὺς πάντα ταύτα ἤρξαντο οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι δεινῶς ἐνέχειν καὶ ἀποστοματίζειν αὐτὸν περὶ πλειόνων, ⁵⁴ ἐνεδρεύοντες αὐτὸν, ζητοῦντες θηρεῦσαί τι ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ, ἵνα κατηγορήσωσιν αὐτοῦ.



¹ Ἐν οἷς ἐπισυναχθεισῶν τῶν μυριάδων τοῦ ὄχλου, ὥστε καταπατεῖν ἀλλήλους, ἤρξατο λέγειν πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ πρῶτον· Προσέχετε ἑαυτοῖς ἀπὸ τῆς ζύμης τῶν Φαρισαίων, ἥτις ἐστὶν ὑπόκρισις.

⁴⁷ Ἀλλοίμονόν σας, διότι οἰκοδομεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν προφητῶν. Καὶ φαίνεσθε μέν, ὅτι πράττετε τοῦτο ἐκ σεβασμοῦ πρὸς τοὺς προφήτας, ἔχετε ὅμως καὶ σεῖς τὰς αὐτὰς διαθέσεις πρὸς τοὺς προγόνους σας. Οἱ πατέρες δὲ καὶ οἱ πρόγονοί σας ὄχι μόνον δὲν ἔδειξαν κανένα σεβασμὸν εἰς αὐτούς, ἀλλὰ καὶ τοὺς ἐφόνευσαν. ⁴⁸ Καὶ συνεπῶς, ἐπειδὴ δὲν ἀποκηρύττετε τοὺς πατέρας σας καὶ δὲν συμμορφώνετε τὴν ζωήν σας πρὸς τὴν διδασκαλίαν τῶν προφητῶν, γίνεσθε μάρτυρες κατηγορίας κατὰ τῶν ἀπεσταλμένων τοῦ Θεοῦ καὶ ἐπιδοκιμάζετε καὶ ἐγκρίνετε τὰ ἔργα τῶν πατέρων σας. Διότι αὐτοὶ μὲν τοὺς ἐφόνευσαν, σεῖς δὲ θάπτετε τοὺς φονευμένους καὶ τοὺς κτίζετε τὰ μνημεῖα συμπληρώνοντες ἔτσι τὸ ἔργον τῶν πατέρων σας. ⁴⁹ Ἐπειδὴ δὲ ἔχετε τὰς αὐτὰς φονικὰς διαθέσεις μὲ τοὺς πατέρας σας, δι’ αὐτὸ καὶ ἐγώ, ποὺ εἶμαι ἡ σοφία τοῦ Θεοῦ, εἶπον· θὰ τοὺς στείλω προφήτας καὶ ἀποστόλους, καὶ θὰ κάμω τὴν τελευταίαν προσπάθειαν διὰ νὰ τοὺς σώσω, ἀλλὰ αὐτοὶ θὰ φονεύσουν καὶ ἀπὸ τοὺς ἀπεσταλμένους μου αὐτοὺς μερικοὺς καὶ θὰ κατατρέξουν τοὺς ὑπολοίπους, ⁵⁰ διὰ νὰ ζητηθῇ ἡ εὐθύνη ἀπὸ τὴν γενεὰν αὐτήν, ἡ ὁποία, ἀντὶ νὰ ἔλθῃ εἰς συναίσθησιν ἀπὸ τὴν μακροθυμίαν τοῦ Θεοῦ, παρασύρεται μὲ τὸν θάνατον, τὸν ὁποῖον μοῦ προετοιμάζει, εἰς ἔγκλημα φοβερώτερον ἀπὸ τοὺς φόνους τῶν προγόνων της. Δι’ αὐτὸ δὲ θὰ τιμωρηθῇ αὐτὴ διὰ τὸ αἷμα ὅλων τῶν προφητῶν, ποὺ χύνεται ἑξακολουθητικῶς ἀπὸ τὸν καιρόν, ποὺ ἐθεμελιώθη ὁ κόσμος· 51 ἀπὸ τὸ αἷμα δηλαδὴ τοῦ Ἄβελ, ποὺ ἐφονεύθη εἰς τὰ πρῶτα ἔτη τῆς ⁵¹ ἀπὸ τὸ αἷμα δηλαδὴ τοῦ Ἄβελ, ποὺ ἐφονεύθη εἰς τὰ πρῶτα ἔτη τῆς δημιουργίας τῶν ἀνθρώπων, μέχρι τοῦ αἵματος τοῦ Ζαχαρίου, ποὺ ἐφονεύθη μεταξὺ τοῦ θυσιαστηρίου καὶ τοῦ ναοῦ, εἰς τόπον δηλαδὴ ἅγιον, ὁ ὁποῖος μὲ τὸ ἔγκλημα αὐτὸ ἐβεβηλώθη. Ναί, σᾶς βεβαιῶ, ὅτι δι’ ὅλα τὰ αἵματα αὐτὰ θὰ ζητηθῇ ἡ εὐθύνῃ ἀπὸ τὴν γενεὰν αὐτήν. ⁵² Ἀλλοίμονον εἰς σᾶς τοὺς νομοδιδασκάλους· διότι μὲ τὴν διεστραμμένην διδασκαλίαν σας ἐσκοτίσατε τὰς διανοίας τῶν ἀνθρώπων καὶ τοὺς ἀφηρέσατε τὸ μέσον, μὲ τὸ ὁποῖον σὰν μὲ ἄλλο κλειδὶ θὰ ὠδηγοῦντο εἰς τὴν γνῶσιν τοῦ πραγματικοῦ δρόμου τῆς σωτηρίας. Ἔτσι δὲ καὶ σεῖς δὲν ἐμβήκατε εἰς τὸν δρόμον αὐτόν, ποὺ θὰ σᾶς ἔφερεν εἰς τὸν Χριστὸν καὶ εἰς τὴν βασιλείαν του, ἀλλὰ καὶ ἐκείνους, ποὺ ἤθελαν καὶ προσεπάθουν νὰ ἔμβουν, τοὺς ἠμποδίσατε. ⁵³ Ἐνῷ δὲ ὁ Ἰησοῦς ἔλεγε πρὸς αὐτοὺς ταῦτα, ἤρχισαν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι νὰ ἐξοργίζωνται πικρῶς καὶ ἐμπαθῶς ἐναντίον του καὶ νὰ τοῦ ζητοῦν ἀμέσως καὶ ἐκ τοῦ προχείρου ἀπαντήσεις διὰ πολλὰ ζητήματα τοῦ νόμου. ⁵⁴ Καὶ μὲ τὰ ἐρωτήματα καὶ τὰ ζητήματα αὐτὰ τὸν παρεμόνευαν καὶ ἐζήτουν νὰ ἀρπάσουν μὲ δόλον ἀπὸ τὸ στόμα του κάτι μὴ σύμφωνον πρὸς τὸν νόμον, διὰ νὰ διατυπώσουν κατηγορίαν ἐναντίον του.



¹ Εν τῷ μεταξὺ δέ, ὅταν ἔλεγεν ὁ Ἰησοῦς τοὺς λόγους αὐτούς, ἐσυνήχθησαν πλῆθος πολὺ λαοῦ τόσον, ὥστε ἐπατοῦντο οἱ ἄνθρωποι μεταξύ των. Καὶ ἤρχισε τότε νὰ ὁμιλῇ πρῶτον πρὸς τοὺς μαθητάς του καὶ νὰ τοὺς λέγῃ· Προσέχετε τὸν ἑαυτόν σας ἀπὸ τὸ κακὸν καὶ μολυσματικὸν προζύμιον τῶν Φαρισαίων, δηλαδὴ ἀπὸ τὴν ὑποκρισίαν των, ἡ ὁποία κάτω ἀπὸ τὸ φαινόμενον τῆς ἀληθείας καὶ ἀρετῆς ὑποκρύπτει τὴν πλάνην καὶ διαφθοράν.

⁴⁷ Αλλοίμονό σας, διότι κτίζετε τα μνημεία των προφητών, τάχα από σεβασμόν δι' αυτούς, ενώ κατά βάθος έχετε τας ιδίας φονικάς διαθέσεις, που είχαν οι πρόγονοι σας, οι οποίοι εφόνευσαν τους προφήτας. ⁴⁸ Επομένως από το ένα μέρος μαρτυρείτε και εβιβεβαιώνετε ότι οι προφήται, καθό απεσταλμένοι του Θεού, είναι άξιοι παντός σεβασμού, από το άλλο μέρος με την διάθεσιν και τας πράξεις σας συμφωνείτε και εγκρίνετε τα έργα των πατέρων σας. Διότι αυτοί μεν εφόνευσαν τους προφήτας σεις δε κτίζετε τιμητικώς τα μνημεία των. ⁴⁹ Επειδή όμως έχετε τας ιδίας πονηράς διαθέσεις με τους πατέρας σας, δια τούτο είπεν η σοφία του Θεού, δηλαδή εγώ· θα στείλω εις αυτούς προφήτας και αποστόλους, να ακούσουν δια μίαν ακόμη φοράν την αλήθειαν, μήπως και μετανοήσουν. Αλλά αυτοί αμετανόητοι και εσκληρυμμένοι εις την κακίαν των, άλλους μεν από αυτούς θα φονεύσουν και άλλους θα καταδιώξουν, ⁵⁰ δια να ζητηθή από την γενεάν αυτήν ευθήνη και να επιβληθή τιμωρία δια το αίμα όλων των προφητών, που χύνεται από καταβολής κόσμου μέχρι σήμερα. ⁵¹ Από το αίμα δηλαδή του αθώου Αβελ έως το αίμα του Ζαχαρίου που εφονεύθη μεταξύ του θυσιαστηρίου και του ναού. Ναι, σας βεβαιώνω, ότι δι' όλα αυτά τα εγκλήματα θα ζητηθή ευθύνη από την γενεάν αυτήν. ⁵² Αλλοίμονον εις σας τους νομικούς, διότι αφαιρέσατε από τους ανθρώπους το κλειδί της γνώσεως, τους εσκοτίσατε δηλαδή τον νουν με τας ψευδείς διδασκαλίας σας και τους επήρατε το μέσον, με το οποίον θα εγνώριζαν την αλήθειαν και θα επροχωρούσαν τον δρόμον της σωτηρίας. Ετσι και σεις δεν εισήλθατε εις την βασιλείαν του Χριστού και εκείνους που ήθελαν να εισέλθουν τους εμποδίσατε”. ⁵³ Ενώ δε ο Ιησούς τους έλεγε αυτά, ήρχισαν οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι να κυριεύωνται εσωτερικώς από πικράν οργήν και εμπάθειαν εναντίον του και να ζητούν όλοι μαζή από αυτόν αμέσως και εκ του προχείρου απαντήσεις δια πολλά ζητήματα του νόμου. ⁵⁴ Και του έστηναν έτσι παγίδα και τον παραμόνευαν προσπαθούντες κάτι με δόλιον τρόπον να αρπάξουν από το στόμα του, που δεν θα ήτο σύμφωνο με τον νόμον, δια να έχουν κατόπιν αφορμή να τον κατηγορήσουν.



¹ Εν τω μεταξύ πολλά πλήθη λαού είχαν συγκεντρωθή εκεί, τόσον πύκνα, ώστε να πατούν ο ένας τον άλλον. Ηρχισε τότε ο Ιησούς να ομιλή προς τους μαθητάς του πρώτον και να τους λέγη· “προσέχετε τον ευατόν σας από το προζύμι των Φαρισαίων, που είναι η υποκρισία των.