¹⁰ Ἐχάρην δὲ ἐν Κυρίῳ μεγάλως ὅτι ἤδη ποτὲ ἀνεθάλετε τὸ ὑπὲρ ἐμοῦ φρονεῖν· ἐφ’ ᾧ καὶ ἐφρονεῖτε ἠκαιρεῖσθε δέ. ¹¹ οὐχ ὅτι καθ’ ὑστέρησιν λέγω· ἐγὼ γὰρ ἔμαθον ἐν οἷς εἰμι αὐτάρκης εἶναι. ¹² οἶδα καὶ ταπεινοῦσθαι οἶδα καὶ περισσεύειν· ἐν παντὶ καὶ ἐν πᾶσι μεμύημαι καὶ χορτάζεσθαι καὶ πεινᾶν, καὶ περισσεύειν καὶ ὑστερεῖσθαι· ¹³ πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με Χριστῷ. ¹⁴ πλὴν καλῶς ἐποιήσατε συγκοινωνήσαντές μου τῇ θλίψει. ¹⁵ οἴδατε δὲ καὶ ὑμεῖς, Φιλιππήσιοι, ὅτι ἐν ἀρχῇ τοῦ εὐαγγελίου, ὅτε ἐξῆλθον ἀπὸ Μακεδονίας, οὐδεμία μοι ἐκκλησία ἐκοινώνησεν εἰς λόγον δόσεως καὶ λήψεως εἰ μὴ ὑμεῖς μόνοι, ¹⁶ ὅτι καὶ ἐν Θεσσαλονίκῃ καὶ ἅπαξ καὶ δὶς εἰς τὴν χρείαν μοι ἐπέμψατε. ¹⁷ οὐχ ὅτι ἐπιζητῶ τὸ δόμα, ἀλλ’ ἐπιζητῶ τὸν καρπὸν τὸν πλεονάζοντα εἰς λόγον ὑμῶν. ¹⁸ ἀπέχω δὲ πάντα καὶ περισσεύω· πεπλήρωμαι δεξάμενος παρὰ Ἐπαφροδίτου τὰ παρ’ ὑμῶν, ὀσμὴν εὐωδίας, θυσίαν δεκτήν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ. ¹⁹ ὁ δὲ Θεός μου πληρώσει πᾶσαν χρείαν ὑμῶν κατὰ τὸν πλοῦτον αὐτοῦ ἐν δόξῃ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. ²⁰ Τῷ δὲ Θεῷ καὶ πατρὶ ἡμῶν ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν. ²¹ Ἀσπάσασθε πάντα ἅγιον ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. ἀσπάζονται ὑμᾶς οἱ σὺν ἐμοὶ ἀδελφοί. ²² ἀσπάζονται ὑμᾶς οἱ ἅγιοι, μάλιστα δὲ οἱ ἐκ τῆς Καίσαρος οἰκίας. ²³ Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.

¹⁰ Ἂς ἔλθω τώρα καὶ εἰς τὸ προσωπικόν μου ζήτημα. Ἐχάρην πάρα πολὺ τὴν ἐν Κυρίῳ χαράν, διότι ἐπὶ τέλους ἑξαναβλάστησε τώρα τὸ ἐνδιαφέρον σας δι’ ἐμέ. Καὶ εἴχατε μὲν καὶ εἰς τὸ παρελθὸν τὸ ἐνδιαφερον αὐτὸ καὶ μὲ ἐσκέπτεσθε καὶ ἐφροντίζατε δι’ ἐμέ, δὲν σᾶς ἐδίδετο ὅμως ἡ εὐκαιρία νὰ δείξετε τοῦτο ἐμπράκτως. ¹¹ Δὲν λέγω ταῦτα, διότι εὑρίσκομαι εἰς στέρησιν καὶ ὑποφέρω. Ὄχι δὲν ὑποφέρω· διότι ἑγὼ ἔμαθον εἰς ὅλας τὰς περιστάσεις, ὑπὸ τὰς ὁποίας εὑρίσκομαι, νὰ ἀρκοῦμαι εἰς ὅσα ἔχω. ¹² Γνωρίζω καὶ νὰ ὑπομένω τὰς ταπεινώσεις τῶν στερήσεων, γνωρίζω καὶ νὰ μὴ τὸ παίρνω ἐπάνω μου, ὅταν τὰ ἔχω περισσά. Εἰς κάθε περίστασιν καὶ εἰς κάθε τι ποὺ μοῦ συμβαίνει, ἔχω μάθει τὸ μυστικὸν καὶ νὰ χορταίνω καὶ νὰ πεινῶ, καὶ νὰ κάνω καλὴν χρῆσιν, ὅταν τὰ ἔχω ἄφθονα, καὶ νὰ ὑπομένω εὐχαρίστως τὴν στέρησιν. ¹³ Τὰ πάντα κατορθώνω μὲ τὴν δύναμιν, ποὺ μοῦ δίδει ἡ κοινωνία καὶ ἡ σχέσις μὲ τὸν Χριστόν. ¹⁴ Καίτοι ὅμως ἐγὼ γνωρίζω νὰ ὑποφέρω τὴν στέρησιν, ἐν τούτοις σεῖς ἐκάματε πρᾶξιν καλὴν καὶ ἀξιέπαινον, ποὺ ἐγίνατε συμμέτοχοι εἰς τὴν θλῖψιν μου. ¹⁵ Δὲν ὑπῆρξε δὲ μόνη αὐτὴ ἡ φορά, ποὺ ἐδείξατε τὴν συμμετοχήν σας αὐτήν. Ξεύρετε καὶ σεῖς, ὦ Φιλιππήσιοι, ὅτι κατὰ τὰς ἀρχὰς τοῦ εἰς σᾶς κηρύγματός μου ὅταν διὰ πρώτην φορὰν ἦλθον εἰς Φιλίππους, καὶ ὅταν ὕστερα ἀνεχώρησα ἀπὸ τὴν Μακεδονίαν, καμμία Ἐκκλησία δὲν ἦλθεν εἰς σχέσιν μαζί μου μὲ λογαριασμὸν δοσοληψίας, ὥστε νὰ δίδῃ αὐτὴ καὶ ἑγὼ νὰ λαμβάνω, παρὰ μόνοι σεῖς. ¹⁶ Διότι ἀκόμη καὶ εἰς τὴν Θεσσαλονίκην καὶ μίαν καὶ δύο φορὰς μοῦ ἐστείλατε διὰ τὰς ἀνάγκας μου. ¹⁷ Λέγω τοῦτο ὄχι διότι ἐνδιαφέρομαι διὰ τὸ δῶρον, ἀλλ’ ἐνδιαφέρομαι καὶ ζητῶ τὴν πνευματικὴν ὠφέλειαν, ποὺ διὰ λογαριασμὸν ἰδικόν σας θὰ προέλθῃ ἀπὸ τὴν ἀγαθοεργίαν αὐτήν. ¹⁸ Ἔχω δὲ τώρα ἐγὼ ὅλα μὲ τὸ παραπάνω καὶ μοῦ περισσεύουν. Εἶμαι γεμᾶτος καὶ τὰ ἔχω ὅλα ὑπεράφθονα, ἀφοῦ ἐδέχθην ἀπὸ τὸν Ἐπαφρόδιτον αὐτὰ ποὺ ἐστάλησαν ἀπὸ σᾶς, τὰ ὁποῖα εἶναι μυρωδιὰ ποὺ μοσχομυρίζει, θυσία ποὺ δέχεται καὶ εὐχαριστεῖται εἰς αὐτὴν ὁ Θεός. ¹⁹ Ὁ δὲ Θεός μου εἰς ἀνταμοιβήν σας θὰ πληρώσῃ πᾶσαν ἀνάγκην σας σύμφωνα μὲ τὸν ἀνεξάντλητον πλοῦτον τῶν ἀγαθῶν ποὺ ἔχει, διὰ νὰ δοξάζεται καὶ ἐπαινῆται ἡ μεγαλόδωρος ἀγαθότης του. Καὶ θὰ πληρώσῃ πᾶσαν ἀνάγκην σᾶς διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. ²⁰ Εἰς τὸν Θεόν δὲ καὶ Πατέρα μας ἂς εἶναι ἡ δόξα παντοτεινὴ εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν. ²¹ Χαιρετήσατε κάθε πιστόν, ὁ ὁποῖος ἡγιάσθη διὰ τῆς κοινωνίας καὶ σχέσεώς του μὲ τὸν Ἰησοῦν Χριστόν. Σᾶς χαιρετοῦν οἱ ἀδελφοί, ποὺ εἶναι μαζί μου. ²² Σᾶς χαιρετοῦν ὅλοι οἰ πιστοὶ τῆς ἐδῶ Ἐκκλησίας, μάλιστα δὲ αὐτοὶ ποὺ ἀνήκουν εἰς τὸ προσωπικὸν τῆς οἰκίας τοῦ Καίσαρος. ²³ Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ εἴθε νὰ εἶναι μὲ ὅλους σας. Ἀμήν.

¹⁰ Παρά πολύ εχάρην με την εν Κυρίω χαράν, διότι επί τέλους εξαναβλάστησε το ενδιαφέρον και η συμπάθεια της καρδίας σας δι' εμέ· και είχατε μεν και στο παρελθόν το ίδιο ενδιαφέρον και φρόνημα δι' εμέ, δεν σας παρουσιάζετο όμως ευκαιρία να το εκδηλώσετε εμπράκτως. ¹¹ Δεν λέγω αυτά ως παράπονον, διότι ευρίσκομαι εις στέρησιν και ανάγκην, διότι εγώ έμαθα να αρκούμαι εις όσα έχω, υπό οιασδήποτε περιστάσεις και αν ευρίσκομαι. ¹² Γνωρίζω να υπομένω με ταπείνωσιν την έλλειψιν ενδύματος και τροφής, την πείναν και την φτώχειαν· γνωρίζω πως να φέρωμαι και όταν έχω με το παραπάνω τα υλικά αγαθά· εις κάθε τι που μου συμβαίνει και εις όλας τας περιστάσεις της ζωής έχω μάθει το μυστικόν και να χορταίνω και να πεινώ και να κάμνω καλήν χρήσιν των αγαθών, όταν τα έχω άφθονα και να υπομείνω με ειρήνην την στέρησιν. ¹³ Τα πάντα ημπορώ και κατορθώνω με την δύναμιν, που μο δίδει ο Χριστός. ¹⁴ Αλλά και σεις καλώς επράξατε και είσθε αξιέπαινοι, που εγίνατε συμμέτοχοι εις την θλίψιν και στέρησίν μου. ¹⁵ Ξεύρετε δε και ενθυμείσθε και σεις, ω Φιλιππήσιοι, ότι εις την αρχήν του ευαγγελικού μου κηρύγματος προς σας, όταν δια πρώτην φορά ήλθον στους Φιλίππους και από εκεί εξεκίνησα δια την Μακεδονίαν, καμμία Εκκλησία δεν επεκοινώνησε μαζή μου με λογαριασμόν δοσοληψίας, καμμία δεν μου προσέφερε τίποτε και από καμμίαν δεν έλαβα βοήθειαν, παρά μόνον από σας. ¹⁶ Διότι και όταν ήμουν εις την Θεσσαλονίκην και μια και δυό φορές μου εστείλατε βοηθήματα δια τας ανάγκας τας ιδικάς μου και του έργου μου. ¹⁷ Σας τα γράφω αυτά, όχι διότι εγώ ενδιφέρομαι και ζητώ το δώρον, αλλά διότι ενδιαφέρομαι και ζητώ τον πνευματικόν καρπόν, ο οποίος από την καλήν αυτήν πράξιν σας, θα προκύψη πλούσιος δια σας. ¹⁸ Εχω δε τώρα όλα με το παραπάνω, ώστε και να μου περισσεύουν· είμαι γεμάτος από όλα, αφού έλαβα από τον Επαφρόδιτον αυτά που μου εστάλησαν από σας και τα οποία είναι ευώδες άρωμα, θυσία ευπρόσδεκτος και ευάρεστος στον Θεόν. ¹⁹ Ο δε Θεός μου, ο οποίος ανταμείβει και βραβεύει τα καλά έργα της αγάπης, θα πληρώση και θα ικανοποιήση κάθε ανάγκην σας, σύμφωνα με τον άπειρον πλούτον των ανεκτιμήτων αγαθών του, δια να δοξάζεται έτσι η άπειρος αγαθότης του, δια του Ιησού Χριστού, που εδίδαξε και έδιξε το ύψος της αγάπης. ²⁰ Εις δε τον Θεόν και Πατέρα ημών ας είναι και ας αναπέμπεται η δόξα στους αιώνας των αιώνων· αμήν. ²¹ Χαιρετήσατε κάθε πιστόν, ο οποίος εκλήθη και παίρνει την αγιότητα δια του Ιησού Χριστού. Σας χαιρετούν όλοι οι αδελφοί, που ευρίσκονται μαζή μου. ²² Σας χαιρετούν όλοι οι Χριστιανοί, που ευρίσκονται εις την Ρωμην, μάλιστα δε αυτοί που ανήκουν και ευρίσκονται εις την οικίαν του Καίσαρος. ²³ Η χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού είθε να είναι μαζή με όλους σας· αμήν

²⁹ Τῶν δὲ ὄχλων ἐπαθροιζομένων ἤρξατο λέγειν· Ἡ γενεὰ αὕτη γενεὰ πονηρά ἐστι· σημεῖον ζητεῖ, καὶ σημεῖον οὐ δοθήσεται αὐτῇ εἰ μὴ τὸ σημεῖον Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου. ³⁰ καθὼς γὰρ ἐγένετο Ἰωνᾶς σημεῖον τοῖς Νινευῒταις, οὕτως ἔσται καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου τῇ γενεᾷ ταύτῃ σημεῖον. ³¹ βασίλισσα νότου ἐγερθήσεται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῶν ἀνδρῶν τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινεῖ αὐτούς, ὅτι ἦλθεν ἐκ τῶν περάτων τῆς γῆς ἀκοῦσαι τὴν σοφίαν Σολομῶντος, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Σολομῶντος ὧδε. ³² ἄνδρες Νινευῒ ἀναστήσονται ἐν τῇ κρίσει μετὰ τῆς γενεᾶς ταύτης καὶ κατακρινοῦσιν αὐτήν, ὅτι μετενόησαν εἰς τὸ κήρυγμα Ἰωνᾶ, καὶ ἰδοὺ πλεῖον Ἰωνᾶ ὧδε. ³³ Οὐδεὶς δὲ λύχνον ἅψας εἰς κρύπτην τίθησιν οὐδὲ ὑπὸ τὸν μόδιον, ἀλλ’ ἐπὶ τὴν λυχνίαν, ἵνα οἱ εἰσπορευόμενοι τὸ φῶς βλέπωσιν.

²⁹ Καὶ ἐνῷ ἐπύκνωναν τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ, ἤρχισε νὰ λέγῃ· Ἡ γενεὰ αὐτὴ εἶναι πονηρά. Καὶ ἕνεκα τῆς πονηρίας της ζητεῖ θαῦμα, ποὺ νὰ δεικνύῃ ἐμφανέστερον τὴν ἀποστολήν μου. Ἀλλὰ τέτοιο θαῦμα δὲν θὰ δοθῇ εἰς αὐτήν, παρὰ τὸ θαῦμα, ποὺ προετυπώνετο καὶ προεικονίζετο ἀπὸ τὸ θαῦμα Ἰωνᾶ τοῦ προφήτου. ³⁰ Διότι ὅπως ὁ Ἰωνᾶς ἐξελθὼν σῷος καὶ ἀβλαβὴς ἀπὸ τὴν κοιλίαν τοῦ κήτους, ἔγινεν ὑπερφυσικὸν σημεῖον, μὲ τὸ ὁποῖον ὁ Θεὸς ἐπεβεβαίωσε τὸ περὶ μετανοίας κήρυγμά του εἰς τοὺς Νινευΐτας, ἔτσι καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, ὁ Μεσσίας, διὰ τῆς Ἀναστάσεώς του ἀπὸ τὸν τάφον θὰ εἶναι θαῦμα μοναδικόν, μὲ τὸ ὁποῖον ὁ Θεὸς θὰ δεικνύῃ εἰς τὴν γενεὰν αὐτήν, ὅτι αὐτὸς εἶναι ὁ Σωτὴρ καὶ ὁ Λυτρωτὴς τῶν ἀνθρώπων. Ἀλλὰ καὶ εἰς τὸ θαῦμα αὐτὸ δὲν θὰ πεισθῇ αὕτη. ³¹ Δι’ αὐτὸ δὲ ἡ εἰδωλολάτρις βασίλισσα τῆς Νοτιοδυτικῆς Ἀραβίας θὰ ἀναστηθῇ κατὰ τὴν ἐσχάτην κρίσιν μαζὶ μὲ τοὺς ἄνδρας τῆς γενεᾶς αὐτῆς, καὶ θὰ τοὺς καταδικάσῃ, διότι αὐτή, μολονότι ἦτο γυνὴ καὶ δὲν ἐγνώριζε τὸν ἀληθινὸν Θέον, ἦλθεν ἀπὸ τὴν ἄκρη τοῦ κόσμου νὰ ἀκούσῃ τὴν σοφίαν τοῦ Σολομῶντος. Καὶ ἰδοὺ ἐδῶ, χωρὶς νὰ χρειάζεται ταξίδιον μακρυνόν, ὑπάρχει περισσότερον ἀπὸ τὸν Σολομῶντα, ἀφοῦ ἐγὼ δὲν εἶμαι ἁπλῶς σοφός, ὅπως ἦτο ἐκεῖνος, ἀλλ’ εἶμαι αὐτὴ ἡ ἐνσάρκωσις τῆς θείας Σοφίας. Καὶ ὅμως οἱ ἄνθρωποι τῆς γενεᾶς αὐτῆς δὲν δεικνύουν ἐνδιαφέρον νὰ ἀκούσουν τὴν διδασκαλίαν μου. ³² Ἄνδρες Νινευΐται θὰ ἀναστηθοῦν κατὰ τὴν μέλλουσαν κρίσιν μαζὶ μὲ τὴν γενεὰν αὐτὴν καὶ θὰ τὴν καταδικάσουν, διότι ἐκεῖνοι, μολονότι ἦσαν εἰδωλολάτραι καὶ ἀλλοεθνεῖς, μετενόησαν εἰς τὸ κήρυγμα τοῦ Ἰωνᾶ, ὁ ὁποῖος ἦτο ἁπλοῦς προφήτης καὶ δὲν ἔκαμε κανὲν θαῦμα εἰς αὐτούς. Καὶ ἰδού, ἐδῶ πολὺ περισσότερα συντελοῦν εἰς τὸ νὰ γίνῃ δεκτὸν τὸ ἰδικόν μου κήρυγμα, παρ’ ὅσα συνέτρεχον διὰ τὸ κήρυγμα τοῦ Ἰωνᾶ. Διότι ἐγὼ δὲν εἶμαι ἀπλοῦς προφήτης καὶ τὰ θαύματά μου καθιστοῦν τὸ κήρυγμά μου ἐπιβλητικώτερον καὶ ἀσυγκρίτως ἔγκυρον καὶ αὐθεντικόν. ³³ Ἡ πονηρὰ αὐτὴ γενεὰ εἶναι τυφλωμένη ἀπὸ τὴν ἀμετανοησίαν της. Δι΄ αὐτὸ δὲ ζητεῖ θαῦμα, καὶ δὲν βλέπει τὸ φῶς τοῦ πνευματικοῦ ἡλίου, ποὺ λάμπει καὶ ἀστράπτει εὐεργετικῶς τριγύρω της. Κανένας ποὺ ἤναψε λύχνον, δὲν τὸν βάζει εἰς κρυψῶνα, οὔτε ὑποκάτω ἀπὸ τὸν κάδον, μὲ τὸν ὁποῖον μετροῦν τὸ σιτάρι· ἀλλὰ τὸν τοποθετεῖ ἐπάνω εἰς τὸν λυχνοστάτην, διὰ νὰ βλέπουν τὸ φῶς του καὶ ὁδηγοῦνται ἀπὸ αὐτὸν ἐκεῖνοι, ποὺ ἐμβαίνουν εἰς τὸ σπίτι. Ἔτσι καὶ ἐγώ, ποὺ εἶμαι ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, δὲν εἶμαι κρυμμένος, ἀλλὰ τὸ φῶς τῆς διδασκαλίας μου καὶ τῆς ζωῆς μου σκορπίζει τὰς σωτηριώδεις ἀκτῖνας του παντοῦ.

²⁹ Και καθώς τα πλήθη του λαού εμαζεύοντο πυκνά γύρω του, αυτός ήρχισε να λέγη· “αυτή η γενεά, είναι γενεά πονηρά· ζητεί σημείον από τον ουρανόν, τάχα δια να πιστεύση, και δεν θα της δοθή άλλο, εκτός από το θαύμα Ιωνά του προφήτου. ³⁰ Διότι όπως ο Ιωνάς με το να βγη σώος από την κοιλίαν του κήτους, έγινε στους Νινευΐτας υπερφυσικόν σημείον, δια να μετανοήσουν έτσι θα γίνη και δια την γενεάν αυτήν σημείον μοναδικόν και μέγιστον ο υιός του ανθρώπου με την εκ νεκρών ανάστασίν του, η οποία θα επιβεβαιώση ότι αυτός πράγματι είναι ο λυτρωτής των ανθρώπων. ³¹ Η δε ειδωλολάτρις βασίλισσα της Αραβίας θα αναστηθή κατά την ημέραν της μεγάλης εκείνης κρίσεως μαζή με τους ανθρώπους της γενεάς αυτής και θα τους καταδικάση· διότι αυτή, η ειδωλολάτρις, εξεκίνησε από τα πέρατα της γης, δια να ακούση την σοφίαν του Σολομώντος· και ιδού, εδώ υπάρχει ασυγκρίτως περισσότερον από τον Σολομώντα, αφού εγώ δεν είμαι απλώς θεόπνευστος η σοφός, όπως εκείνος, αλλά αυτή αύτη η ενσάρκωσις της θείας Σοφίας. ³² Ανδρες της Νινευΐ θα αναστηθούν κατά την μεγάλην εκείνην κρίσιν μαζή με την γενεάν αυτήν και θα την καταδικάσουν, διότι εκείνοι μεν μετενόησαν με το κήρυγμα ενός απλού προφήτου, του Ιωνά. Και ιδού, υπάρχει εδώ κάτι ασυγκρίτως ανώτερον από τον Ιωνά, εγώ,ο σαρκωθείς Υιός και Λογος του Θεού. Και όμως η γενεά αυτή δεν μετανοεί στον κήρυγμά μου. ³³ Εγώ σκορπίζω το φως της αληθείας παντού. Κανείς δε, αφού ανάψη τον λύχνον δεν τον βάζει κάτω από τον κάδον, αλλά επάνω στον λυχνοστάτην, δια να βλέπουν το φως όσοι εισέρχονται στο σπίτι.