²² γέγραπται γὰρ ὅτι Ἀβραὰμ δύο υἱοὺς ἔσχεν, ἕνα ἐκ τῆς παιδίσκης καὶ ἕνα ἐκ τῆς ἐλευθέρας. ²³ ἀλλ’ ὁ μὲν ἐκ τῆς παιδίσκης κατὰ σάρκα γεγέννηται, ὁ δὲ ἐκ τῆς ἐλευθέρας δι’ ἐπαγγελίας. ²⁴ ἅτινά ἐστιν ἀλληγορούμενα. αὗται γάρ εἰσι δύο διαθῆκαι, μία μὲν ἀπὸ ὄρους Σινᾶ, εἰς δουλείαν γεννῶσα, ἥτις ἐστὶν Ἄγαρ· ²⁵ τὸ γὰρ Ἄγαρ Σινᾶ ὄρος ἐστὶν ἐν τῇ Ἀραβίᾳ, συστοιχεῖ δὲ τῇ νῦν Ἰερουσαλήμ, δουλεύει δὲ μετὰ τῶν τέκνων αὐτῆς· ²⁶ ἡ δὲ ἄνω Ἰερουσαλὴμ ἐλευθέρα ἐστίν, ἥτις ἐστὶ μήτηρ πάντων ἡμῶν. ²⁷ γέγραπται γάρ· εὐφράνθητι στεῖρα ἡ οὐ τίκτουσα, ῥῆξον καὶ βόησον ἡ οὐκ ὠδίνουσα· ὅτι πολλὰ τὰ τέκνα τῆς ἐρήμου μᾶλλον ἢ τῆς ἐχούσης τὸν ἄνδρα.

²² Σᾶς κάνω τὴν ἐρώτησιν αὐτήν, διότι ἔχει γραφῆ εἰς τὸν νόμον, ὅτι ὁ Ἀβραὰμ ἀπέκτησε δύο υἱούς, ἕνα υἱὸν ἀπὸ τὴν δούλην Ἄγαρ καὶ ἕνα υἱὸν ἀπὸ τὴν ἐλευθέραν Σάρραν. ²³ Ἀλλ’ ὁ μὲν υἱός, ποὺ ἐγεννήθη ἀπὸ τὴν δούλην, ἐγεννήθη φυσικῶς κατὰ τὸν νόμον τῆς σαρκός, ὁ δὲ υἱός, ποὺ ἐγεννήθη ἀπὸ τὴν ἐλευθέραν, ἐγεννήθη δυνάμει ὑποσχέσεως, ποὺ ἔδωκεν ὁ Θεὸς εἰς τὸν Ἀβραάμ. ²⁴ Αὐτὰ ὅμως ἔχουν ἀλληγορικὴν ἔννοιαν. Δηλαδὴ εἶναι μὲν γεγονότα ἱστορικά, ἀλλὰ συγχρόνως ἐπροτύπωναν καὶ ἐπροεικόνιζαν γεγονότα καὶ ἀληθείας τῆς Καινῆς Διαθήκης. Διότι αἱ δύο αὐταὶ γυναῖκες, ἡ Ἄγαρ καὶ ἡ Σάρρα, εἶναι τύποι τῶν δύο διαθηκῶν· ἡ μὲν μία διαθήκη εἶναι ἐκείνη, ποῦ ἐδόθη ἀπὸ τὸ ὅρος Σινά, ἡ ὁποία γεννᾷ τέκνα, διὰ νὰ εὑρίσκωνται εἰς τὴν δουλείαν, καὶ ἡ ὁποία προτυπώνεται ἀπὸ τὴν Ἄγαρ. ²⁵ Προτυπώνεται δὲ ἡ διαθήκη ἐκείνη ἀπὸ τὴν Ἄγαρ, διότι τὸ Σινά, ποὺ καλεῖται καὶ Ἄγαρ, εἶναι ὄρος εἰς τὴν Ἀραβίαν, ὅπου κατοικοῦν οἱ ἀπόγονοι τῆς Ἄγαρ. Ἀντιστοιχεῖ δὲ καὶ προτυπώνει τὴν ἐπίγειον Ἱερουσαλήμ, εἰς τὴν ὁποίαν ἐδόθη ὁ νόμος τοῦ Σινᾶ. Ἡ δὲ ἐπίγειος Ἱερουσαλὴμ εἶναι δούλη μετὰ τῶν κατοίκων της, ὅπως δούλη ἦτο καὶ ἡ Ἄγαρ. ²⁶ Ἡ δὲ ἄνω ἐπουράνιος Ἱερουσαλήμ, ἡ θριαμβεύουσα ἐν οὐρανοῖς καὶ ἡ ἐπὶ γῆς στρατευομένη, ἀλλ’ εἰς τοὺς οὐρανοὺς καταλήγουσα Ἐκκλησία εἶναι ἐλευθέρα. Αὐτὴ εἶναι μητέρα ὅλων ἡμῶν τῶν Χριστιανῶν. ²⁷ Εἶναι δὲ μητέρα ὅλων μας, διότι ἔχει γραφῆ ἀπὸ τὸν Ἡσαΐαν· Εὐφράνθητι σύ, ὦ Ἐκκλησία, ἡ ὁποία προτοῦ ἔλθῃ ὁ Χριστὸς καὶ προτοῦ νὰ δοθῇ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ἦσο στεῖρα καὶ δὲν ἐγέννας τέκνα. Βγάλε φωνὴν καὶ βόησον μὲ πολλὴν χαράν, σὺ, ποὺ δὲν ἐκοιλοπόνεις· διότι τὰ τέκνα σου, ποὺ ἦσο ἔρημος ἀπὸ ἄνδρα καὶ παιδιά, εἶναι περισσότερα παρὰ τὰ τέκνα τῆς ἐπιγείου Ἱερουσαλήμ, ἡ ὁποία ἐγνώριζε τὸν ἀληθινὸν Θεὸν καὶ ἐσχετίζετο μὲ αὐτὸν καὶ παρουσιάζετο ἔτσι ὅτι ἔχει ἄνδρα.

²² Διότι εκεί έχει γραφή, ότι ο Αβραάμ απέκτησε δύο παιδιά, ένα παιδί από την δούλην του, την Αγαρ, και ένα παιδί από την ελευθέραν, από την Σαρραν. ²³ Αλλ' ο μεν πρώτος υιός, ο από την δούλην, έχει γεννηθή, όπως συνήθως, κατά τους βιολογικούς νόμους της σαρκός, χωρίς καμμίαν ειδικήν εύνοιαν και υπόσχεσιν του Θεού. Ο δε άλλος, από την ελευθέραν, την Σαρραν, εγεννήθη σύμφωνα με την υπόσχεσιν, που έδωκεν ο Θεός στον Αβραάμ. ²⁴ Αυτά είναι αλληγορίαι, που προδιατυπώνουν άλλα γεγονότα. Διότι αι δύο αυταί γυναίκες εικονίζουν τας δύο διαθήκας. Η μεν μία διαθήκη είναι η του όρους Σινά, η οποία γεννά τα παιδιά της εις την δουλείαν του Νομου και η οποία εικονίζεται από την 'Αγαρ. ²⁵ Διότι, όπως είναι γνωστόν, το όρος Σινά λέγεται και Αγαρ. Υπάρχει εις την Αραβίαν, αντιστοιχεί δε και προτυπώνει την επίγειον Ιερουσαλήμ. Αυτή δε η επίγειος Ιερουσαλήμ μαζή με τα τέκνα της είναι δούλη, όπως δούλη υπήρξε και η Αγαρ. ²⁶ Η δε επουράνιος Ιερουσαλήμ είναι ελευθέρα. Αυτή ακριβώς είναι η μητέρα όλων ημών των Χριστιανών. ²⁷ Εχει άλλωστε γραφή προφητικώς εις την Π. Διαθήκην· “γέμισε με χαράν και ευφροσύνην συ η Εκκλησία, η οποία πριν έλθη ο Χριστός ήσουν στείρα και δεν εγεννούσες τέκνα. Κραύγασε με αγαλλίασιν και βόησε χαρμόσυνα συ, η οποία έως τώρα δεν είχες γεννήσει τέκνα και δεν είχες γνωρίσει τας ωδίνας του τοκετού. Διότι τα παιδιά σου, που ήσουν έρημη από άνδρα, θα είναι πολλά, περισσότερα από όσα είχεν αποκτήσει, η επίγειος Ιερουσαλήμ, η οποία, επειδή εγνώριζε τον αληθινόν Θεόν, εφαίνετο σαν να έχη άνδρα”.

¹ Καὶ πάλιν ἤρξατο διδάσκειν παρὰ τὴν θάλασσαν· καὶ συνήχθη πρὸς αὐτὸν ὄχλος πολύς, ὥστε αὐτὸν ἐμβάντα εἰς τὸ πλοῖον καθῆσθαι ἐν τῇ θαλάσσῃ· καὶ πᾶς ὁ ὄχλος πρὸς τὴν θάλασσαν ἐπὶ τῆς γῆς ἦσαν. ² καὶ ἐδίδασκεν αὐτοὺς ἐν παραβολαῖς πολλά, καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ἐν τῇ διδαχῇ αὐτοῦ· ³ Ἀκούετε· ἰδοὺ ἐξῆλθεν ὁ σπείρων σπεῖραι. ⁴ καὶ ἐγένετο ἐν τῷ σπείρειν ὃ μὲν ἔπεσεν ἐπὶ τὴν ὁδόν, καὶ ἦλθον τὰ πετεινὰ καὶ κατέφαγεν αὐτό· ⁵ καὶ ἄλλο ἔπεσεν ἐπὶ τὸ πετρῶδες, ὅπου οὐκ εἶχε γῆν πολλήν, καὶ εὐθέως ἐξανέτειλε διὰ τὸ μὴ ἔχειν βάθος γῆς, ⁶ ἡλίου δὲ ἀνατείλαντος ἐκαυματίσθη, καὶ διὰ τὸ μὴ ἔχειν ῥίζαν ἐξηράνθη· ⁷ καὶ ἄλλο ἔπεσεν εἰς τὰς ἀκάνθας, καὶ ἀνέβησαν αἱ ἄκανθαι καὶ συνέπνιξαν αὐτό, καὶ καρπὸν οὐκ ἔδωκε· ⁸ καὶ ἄλλο ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν καλήν καὶ ἐδίδου καρπὸν ἀναβαίνοντα καὶ αὐξανόμενα, καὶ ἔφερεν ἓν τριάκοντα καὶ ἓν ἑξήκοντα καὶ ἓν ἑκατόν. ⁹ καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς· Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω.

¹ Καὶ πάλιν ἤρχισε νὰ διδάσκῃ πλησίον τῆς θαλάσσης. Καὶ ἐμαζεύθη τριγύρω του λαὸς πολύς, ὥστε νὰ ἀναγκασθῇ νὰ ἔμβῃ εἰς τὸ πλοῖον καὶ νὰ καθήσῃ ἐπ’ αὐτοῦ μέσα εἰς τὴν θάλασσαν. Καὶ ὅλος ὁ λαὸς ἦτο εἰς τὴν ξηράν, κοντὰ εἰς τὴν θάλασσαν, ² Καὶ ἐδίδασκεν αὐτοὺς πολλὰ μὲ παραβολὰς καὶ τοὺς ἔλεγεν εἰς τὴν διδαχήν του· ³ Ἀκούσατε τὴν διήγησιν, ποὺ θὰ σᾶς εἴπω. Ἰδοὺ ἐβγῆκεν εἰς τὸ χωράφι, διὰ νὰ σπείρῃ αὐτὸς ποὺ σπέρνει. Ἦλθεν εἰς τὸν κόσμον ὁ μέγας σπορεὺς τῆς ἀληθείας, διὰ νὰ τὴν σπείρῃ εἰς τὰς ψυχὰς τῶν ἀνθρώπων. ⁴ Καὶ συνέβη, ὅταν ἔσπερνεν, ἄλλο μὲν μέρος τοῦ σπόρου ἔπεσε πλησίον τοῦ δρόμου, ποὺ ἐπερνοῦσεν ἀπὸ τὸ χωράφι, καὶ ἐπειδὴ παρέμεινεν ἐκτεθειμένον εἰς τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ ἐδάφους, ἦλθον τὰ πετεινὰ καὶ τὸ κατέφαγαν. ⁵ Ἄλλο δὲ μέρος τοῦ σπόρου ἔπεσεν εἰς τόπον, ποὺ εἶχεν ὑποκάτω στρῶμα πέτρινον καὶ δὲν εἶχε χῶμα πολύ. Καὶ ἀμέσως ἐβλάστησε, χωρὶς νὰ ρίξη βαθείας ρίζας, διότι δὲν εἶχε βάθος γῆς, ποὺ τρέφει ρίζας στερεάς. ⁶ Ὅταν δὲ ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος, ἐκάη ἀπὸ τὴν ζέστην καὶ ἐπειδὴ δὲν εἶχε ρίζαν, ἐξηράνθη. ⁷ Καὶ ἄλλο μέρος τοῦ σπόρου ἔπεσεν εἰς τὰ ἀγκάθια. Καὶ ἐβλάστησαν τὰ ἀγκάθια καὶ τὸ ἐκύκλωσαν ἀπὸ ὅλα τὰ μέρη καὶ τὸ ἔπνιξαν καὶ δὲν ἔβγαλε καρπόν. ⁸ Καὶ ἄλλο μέρος τοῦ σπόρου ἔπεσεν εἰς τὴν γῆν τὴν μαλακὴν καὶ εὔφορον καὶ ἀπέδιδε καρπόν, ποὺ ἐβλάστανε πρὸς τὰ ἐπάνω καὶ ἐμέστωνε. Καὶ ἔβγαλεν ἀλλοῦ τριακονταπλάσιον καὶ ἀλλοῦ ἑξηκονταπλάσιον καὶ ἀλλοῦ ἑκατονταπλάσιον. ⁹ Καὶ τοὺς ἔλεγεν· Αὐτὸς ποὺ ἔχει αὐτιὰ πνευματικὰ διὰ νὰ ἀκούῃ καὶ καλὴν διάθεσιν διὰ νὰ δέχεται καὶ ἐγκολπώνεται αὐτὰ ποὺ λέγω, ἂς ἀκούῃ.

¹ Και πάλιν ήρχισε να διδάσκη ο Ιησούς εις την παραλίαν. Και εμαζεύθηκε πολύς λαός, δια να τον ακούση, ώστε αυτός ηναγκάσθη να ανεβή στο πλοίον και να καθίση εις αυτό μέσα εις την θάλασσαν. Ολος δε ο λαός ευρίσκετο εις την ξηράν πλησίον της θαλάσσης. ² Και τους εδίδασκε πολλά με παραβολάς και τους έλεγεν εις την διδασκαλίαν του· ³ “Ακούσατε με προσοχήν. Ιδού εβγήκε ο γεωργός να σπείρη. ⁴ Και καθώς έσπερνε ένα μέρος του σπόρου έπεσε στον δρόμον και ήλθαν τα πτηνά και τον κατέφαγαν. ⁵ Και άλλο έπεσεν εις έδαφος πετρώδες, όπου δεν είχε πολύ χώμα και αμέσως εβλάστησε, διότι δεν είχε βάθος γης. ⁶ Οταν δε ανέτειλε ο ήλιος, εκαψαλίσθηκε από τον καύσωνα και επειδή δεν είχε ρίζαν εξηράθηκε. ⁷ Και άλλο έπεσεν εις τα αγκάθια· εβλάστησαν δε και εμεγάλωσαν τα αγκάθια, το έπνιξαν ολόγυρα και δεν απέδωσε καρπόν. ⁸ Και άλλο έπεσεν εις την γην την γόνιμον και απέδιδε καρπόν καθώς εβλάστανε προς τα άνω και εμέστωνε. Και έφερε αλλού τριάντα κόκκους, αλλού εξήντα και αλλού εκατόν”. ⁹ Και έλεγεν εις αυτούς· “εκείνος που έχει αυτιά να ακούη, ας ακούη”. (Εκείνος που έχει αγαθήν διάθεσιν ας ακούση και ας διδαχθή).