Πέμπτη, 25 Απριλίου 2024
Ανατ: 06:37
Δύση: 20:11
Σελ. 17 ημ.
116-250
16ος χρόνος, 5913η ημέρα
Έκδοση: 4η

ΠΡΟΣ ΦΙΛΙΠΠΗΣΙΟΥΣ - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 (Δ)


 
 

ΚΕΦΑΛΑΙΑ


 
Αρχαίο κείμενο Ερμηνευτική απόδοση Ιωάννη Θ. Κολιτσάρα Ερμηνευτική απόδοση Παναγιώτη Ν. Τρεμπέλα
1 Ὥστε, ἀδελφοί μου ἀγαπητοὶ καὶ ἐπιπόθητοι, χαρὰ καὶ στέφανός μου, οὕτω στήκετε ἐν Κυρίῳ, ἀγαπητοί. 1 Ωστε αδελφοί μου, αγαπητοί και επιπόθητοι, οι οποίοι δια τας αρετάς σας και ειδικώτερα δια την αγάπην σας είσθε δι' εμέ χαρά εν Κυρίω και στέφανος δόξης, σας παρακαλώ και σας προτρέπω να στέκεσθε και να μένετε σταθεροί εις την κατά Χριστόν ζωήν, όπως σας είπα και προηγούμενως. 1 Ώστε, ἀδελφοί μου ἀγαπητοὶ καὶ πολυπόθητοι, οἱ ὁποῖοι λόγῳ τῶν ἀρετῶν σας εἶσθε δι’ ἐμὲ τὸν Ἀπόστολον καὶ διδάσκαλόν σας χαρὰ καὶ στέφανος δόξης, σᾶς προτρέπω, ὅπως σᾶς εἶπα ἀνωτέρω καὶ ὅπως πρέπει εἰς ἀνθρώπους, ποὺ περιμένουν ἐξ οὐρανῶν σωτῆρα, ἔτσι ἀγαπητοί μου νὰ στέκεσθε εἰς τὴν κατὰ Κύριον ζωήν.
2 Εὐοδίαν παρακαλῶ καὶ Συντύχην παρακαλῶ τὸ αὐτὸ φρονεῖν ἐν Κυρίῳ· 2 Παρακαλώ την Ευοδίαν και την Συντύχην παρακαλώ να έχουν το ίδιο κατά Χριστόν φρόνημα, ώστε να ομονοούν μεταξύ των. 2 Παρακαλῶ τὴν Εὐοδίαν, παρακαλῶ καὶ τὴν Συντύχην νὰ ἔχουν τὴν ὁμοφροσύνην, ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴν ἕνωσίν μας μὲ τὸν Κύριον.
3 ναὶ ἐρωτῶ καὶ σέ, Σύζυγε γνήσιε, συλλαμβάνου αὐταῖς, αἵτινες ἐν τῷ εὐαγγελίῳ συνήθλησάν μοι μετὰ καὶ Κλήμεντος καὶ τῶν λοιπῶν συνεργῶν μου, ὧν τὰ ὀνόματα ἐν βίβλῳ ζωῆς. 3 Ιδιαιτέρως δε παρακαλώ και σε, Συζυγε, που είσαι γνήσιος και ειλικρινής μαθητής του Χριστού και πολίτης της Εκκλησίας του, να βοηθής, να καθοδηγής και να στηρίζης αυτάς, αι οποίαι εταλαιπωρήθησαν και ηγωνίσθησαν δια το κήρυγμα του Ευαγγελίου μαζή με εμέ και με τον Κλήμεντα και με τους άλλους συνεργάτας μου, των οποίων τα ονόματα είναι γραμμένα από τον Θεόν στο βιβλίον της αιωνίας ζωής. 3 Ναί, παρακαλῶ καὶ σέ, ποὺ βαστάζεις μαζί μου γνησίως καὶ εἰλικρινῶς τὸν ζυγὸν καὶ τὴν εὐθύνην τῆς Ἐκκλησίας, βοήθει καὶ ἐνίσχυε ταύτας, αἱ ὁποῖαι ἠγωνίσθησαν καὶ συγκακοπάθησαν μὲ ἐμὲ εἰς τὸ κήρυγμα τοῦ εὐαγγελίου μαζὶ καὶ μὲ τὸν Κλήμεντα καὶ τοὺς ἄλλους συνεργάτας μου, τῶν ὁποίων τὰ ὀνόματα εἶναι γραμμένα ὑπὸ τοῦ Θεοῦ εἰς τὸ βιβλίον τῆς ζωῆς ὡς ὀνόματα πολιτῶν καὶ κληρονόμων τῆς ἐπουρανίου βασιλείας.
4 Χαίρετε ἐν Κυρίῳ πάντοτε· πάλιν ἐρῶ, χαίρετε. 4 Χαίρετε πάντοτε με την αγίαν και πλουσίαν χαράν, που δίδει ο Κυριος· πάλιν θα πω· χαίρετε. 4 Χαίρετε πάντοτε τὴν χαράν, ποὺ προέρχεται ἀπὸ τὴν ἕνωσιν καὶ κοινωνίαν μας μὲ τὸν Κύριον. Πάλιν θὰ εἴπω, χαίρετε.
5 τὸ ἐπιεικὲς ὑμῶν γνωσθήτω πᾶσιν ἀνθρώποις. ὁ Κύριος ἐγγύς. 5 Η επιείκειά σας, η υποχωρητικότης και ανεξικακίας σας ας γίνη γνωστή και ας διδάξη όλους τους ανθρώπους, πιστούς και απίστους· ο Κυριος είναι κοντά, έρχεται δια να αποδώση στον καθένα κατά τα έργα του. 5 Ἡ ἐπιείκειά σας καὶ ἡ ὑποχωρητικότης σας ἂς γίνῃ γνωστὴ εἰς ὅλους τοὺς ἀνθρώπους καὶ εἰς αὐτοὺς ἀκόμη τοὺς ἀπίστους. Ὁ Κύριος πλησιάζει νὰ ἔλθῃ καὶ θὰ ἀποδώσῃ αὐτὸς εἰς ἕκαστον ὅ,τι τοῦ ἀνήκει.
6 μηδὲν μεριμνᾶτε, ἀλλ’ ἐν παντὶ τῇ προσευχῇ καὶ τῇ δεήσει μετὰ εὐχαριστίας τὰ αἰτήματα ὑμῶν γνωριζέσθω πρὸς τὸν Θεόν, 6 Μη αφίνετε καθόλου τον εαυτόν σας να καταληφθή από αγωνιώδεις μερίμνας και φροντίδας, αλλά δια κάθε τι που σας χρειάζεται η δια κάθε δυσκολίαν, που παρουσιάζεται εμπρός σας, κάμνετε γνωστά τα αιτήματά σας στον Θεόν δια της προσευχής και της δεήσεως, αι οποίαι πρέπει να συνοδεύωνται πάντοτε με έκφρασιν ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας δια τα υλικά και πνευματικά αγαθά, που μας δίδει ο Θεός. 6 Μὴ κυριεύεσθε ἀπὸ ἀγωνιώδη φροντίδα διὰ τίποτε, ἀλλὰ διὰ κάθε τι ποὺ σᾶς παρουσιάζεται, κάνετε γνωστὰ τὰ αἰτήματά σας πρὸς τὸν Θεόν διὰ τῆς προσευχῆς καὶ διὰ τῆς δεήσεως, αἱ ὁποῖαι πρέπει νὰ συνοδεύωνται καὶ μὲ εὐγνώμονα εὐχαριστίαν δι’ ὅσα ὁ Θεὸς μᾶς ἔδωκε.
7 καὶ ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ ἡ ὑπερέχουσα πάντα νοῦν φρουρήσει τὰς καρδίας ὑμῶν καὶ τὰ νοήματα ὑμῶν ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. 7 Και η ειρήνη, που χαρίζει ο Θεός στους ανθρώπους του και η οποίαν, καθ' ο τελεία και υπερφυσική, ξεπερνάει κάθε νουν ανθρώπων και αγγέλων, θα φρουρήση τας καρδίας σας, τα φρονήματα και τας σκέψεις σας δια του Ιησού Χριστού. 7 Καὶ ἔτσι, ὅταν διώχνετε κάθε μέριμναν καὶ ἐμπιστεύεσθε τὸν ἑαυτόν σας εἰς τὴν θείαν Πρόνοιαν, ἡ εἰρήνη ποὺ ἔχει ὁ Θεὸς καὶ τὴν μεταδίδει εἰς τοὺς ἰδικούς του, τῆς ὁποίας τὴν τελειότητα κάθε νοῦς, εἴτε ἀνθρώπινος εἴτε ἀγγελικὸς δὲν ἠμπορεῖ νὰ νοιώσῃ, θὰ φρουρήσῃ τὰς καρδίας σας καὶ τὰς σκέψεις σας, ἐφ’ ὅσον μένετε ἐνωμένοι μὲ τὸν Ἰησοῦν Χριστόν.
8 Τὸ λοιπόν, ἀδελφοί, ὅσα ἐστὶν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ, ὅσα εὔφημα, εἴ τις ἀρετὴ καὶ εἴ τις ἔπαινος, ταῦτα λογίζεσθε· 8 Λοιπόν αδελφοί, όσα είναι αληθινά, όσα είναι τίμια και σεβαστά, όσα είναι δίκαια ενώπιον του Θεού, όσα είναι αμόλυντα και καθαρά, όσα είναι αγαπητά και ευάρεστα στον Θεόν και τους ανθρώπους, όσα έχουν και δίδουν καλήν φήμην και υπόληψιν, κάθε αρετήν και κάθε τι το άξιον επαίνου, αυτά και μόνα να συλλογίζεσθε. 8 Καὶ τώρα ἀπομένει, ἀδελφοί μου, νὰ σᾶς ἀπευθύνω καὶ μίαν ἄλλην προτροπήν· ὅσα εἶναι ἀληθῆ, ὅσα εἶναι σεμνὰ καὶ σεβαστά, ὅσα εἶναι σύμφωνα μὲ τὸ δίκαιον, ὅσα εἶναι ἄμολυν τὰ καὶ ἁγνά, ὅσα εἶναι προσφιλῆ εἰς τὸν Θεόν καὶ εἰς τοὺς καλοὺς ἀνθρώπους, ὅσα ἔχουν καλὴν φήμην, καὶ ὁποιανδήποτε ἄλλην ἀρετὴν καὶ ὁποιονδήποτε ἔργον ἀγαθόν, ποὺ εἶναι ἄξιον ἐπαίνου, αὐτὰ νὰ συλλογίζεσθε καὶ νὰ προσέχετε, ὥστε καὶ νὰ τὰ ἐφαρμόζετε εἰς τὸν βίον σας.
9 ἃ καὶ ἐμάθετε καὶ παρελάβετε καὶ ἠκούσατε καὶ εἴδετε ἐν ἐμοί, ταῦτα πράσσετε· καὶ ὁ Θεὸς τῆς εἰρήνης ἔσται μεθ’ ὑμῶν. 9 Αυτά που εμάθατε και παρελάβατε και έχετε ακούσει από την προφορικήν μου διδασκαλίαν, και αυτά που είδατε εις την όλην μου ζωήν και συμπεριφοράν, αυτά να πράττετε. Και ο Θεός, ο θησαυρός και ο χορηγός της ειρήνης, θα είναι μαζή σας. 9 Αὐτά, ποὺ ἐμάθατε καὶ παρελάβατε διὰ τῆς προφορικῆς διδασκαλίας μου καὶ τὰ ἠκούσατε καὶ τὰ εἴδατε εἰς τὴν ὅλην συμπεριφορὰν καὶ διαγωγήν μου, ταῦτα νὰ πράττετε. Καὶ τότε ὁ Θεός, ποὺ εἶναι ὁ χορηγὸς τῆς εἰρήνης, θὰ εἶναι μαζί σας.
10 Ἐχάρην δὲ ἐν Κυρίῳ μεγάλως ὅτι ἤδη ποτὲ ἀνεθάλετε τὸ ὑπὲρ ἐμοῦ φρονεῖν· ἐφ’ ᾧ καὶ ἐφρονεῖτε ἠκαιρεῖσθε δέ. 10 Παρά πολύ εχάρην με την εν Κυρίω χαράν, διότι επί τέλους εξαναβλάστησε το ενδιαφέρον και η συμπάθεια της καρδίας σας δι' εμέ· και είχατε μεν και στο παρελθόν το ίδιο ενδιαφέρον και φρόνημα δι' εμέ, δεν σας παρουσιάζετο όμως ευκαιρία να το εκδηλώσετε εμπράκτως. 10 Ἂς ἔλθω τώρα καὶ εἰς τὸ προσωπικόν μου ζήτημα. Ἐχάρην πάρα πολὺ τὴν ἐν Κυρίῳ χαράν, διότι ἐπὶ τέλους ἑξαναβλάστησε τώρα τὸ ἐνδιαφέρον σας δι’ ἐμέ. Καὶ εἴχατε μὲν καὶ εἰς τὸ παρελθὸν τὸ ἐνδιαφερον αὐτὸ καὶ μὲ ἐσκέπτεσθε καὶ ἐφροντίζατε δι’ ἐμέ, δὲν σᾶς ἐδίδετο ὅμως ἡ εὐκαιρία νὰ δείξετε τοῦτο ἐμπράκτως.
11 οὐχ ὅτι καθ’ ὑστέρησιν λέγω· ἐγὼ γὰρ ἔμαθον ἐν οἷς εἰμι αὐτάρκης εἶναι. 11 Δεν λέγω αυτά ως παράπονον, διότι ευρίσκομαι εις στέρησιν και ανάγκην, διότι εγώ έμαθα να αρκούμαι εις όσα έχω, υπό οιασδήποτε περιστάσεις και αν ευρίσκομαι. 11 Δὲν λέγω ταῦτα, διότι εὑρίσκομαι εἰς στέρησιν καὶ ὑποφέρω. Ὄχι δὲν ὑποφέρω· διότι ἑγὼ ἔμαθον εἰς ὅλας τὰς περιστάσεις, ὑπὸ τὰς ὁποίας εὑρίσκομαι, νὰ ἀρκοῦμαι εἰς ὅσα ἔχω.
12 οἶδα καὶ ταπεινοῦσθαι οἶδα καὶ περισσεύειν· ἐν παντὶ καὶ ἐν πᾶσι μεμύημαι καὶ χορτάζεσθαι καὶ πεινᾶν, καὶ περισσεύειν καὶ ὑστερεῖσθαι· 12 Γνωρίζω να υπομένω με ταπείνωσιν την έλλειψιν ενδύματος και τροφής, την πείναν και την φτώχειαν· γνωρίζω πως να φέρωμαι και όταν έχω με το παραπάνω τα υλικά αγαθά· εις κάθε τι που μου συμβαίνει και εις όλας τας περιστάσεις της ζωής έχω μάθει το μυστικόν και να χορταίνω και να πεινώ και να κάμνω καλήν χρήσιν των αγαθών, όταν τα έχω άφθονα και να υπομείνω με ειρήνην την στέρησιν. 12 Γνωρίζω καὶ νὰ ὑπομένω τὰς ταπεινώσεις τῶν στερήσεων, γνωρίζω καὶ νὰ μὴ τὸ παίρνω ἐπάνω μου, ὅταν τὰ ἔχω περισσά. Εἰς κάθε περίστασιν καὶ εἰς κάθε τι ποὺ μοῦ συμβαίνει, ἔχω μάθει τὸ μυστικὸν καὶ νὰ χορταίνω καὶ νὰ πεινῶ, καὶ νὰ κάνω καλὴν χρῆσιν, ὅταν τὰ ἔχω ἄφθονα, καὶ νὰ ὑπομένω εὐχαρίστως τὴν στέρησιν.
13 πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με Χριστῷ. 13 Τα πάντα ημπορώ και κατορθώνω με την δύναμιν, που μο δίδει ο Χριστός. 13 Τὰ πάντα κατορθώνω μὲ τὴν δύναμιν, ποὺ μοῦ δίδει ἡ κοινωνία καὶ ἡ σχέσις μὲ τὸν Χριστόν.
14 πλὴν καλῶς ἐποιήσατε συγκοινωνήσαντές μου τῇ θλίψει. 14 Αλλά και σεις καλώς επράξατε και είσθε αξιέπαινοι, που εγίνατε συμμέτοχοι εις την θλίψιν και στέρησίν μου. 14 Καίτοι ὅμως ἐγὼ γνωρίζω νὰ ὑποφέρω τὴν στέρησιν, ἐν τούτοις σεῖς ἐκάματε πρᾶξιν καλὴν καὶ ἀξιέπαινον, ποὺ ἐγίνατε συμμέτοχοι εἰς τὴν θλῖψιν μου.
15 οἴδατε δὲ καὶ ὑμεῖς, Φιλιππήσιοι, ὅτι ἐν ἀρχῇ τοῦ εὐαγγελίου, ὅτε ἐξῆλθον ἀπὸ Μακεδονίας, οὐδεμία μοι ἐκκλησία ἐκοινώνησεν εἰς λόγον δόσεως καὶ λήψεως εἰ μὴ ὑμεῖς μόνοι, 15 Ξεύρετε δε και ενθυμείσθε και σεις, ω Φιλιππήσιοι, ότι εις την αρχήν του ευαγγελικού μου κηρύγματος προς σας, όταν δια πρώτην φορά ήλθον στους Φιλίππους και από εκεί εξεκίνησα δια την Μακεδονίαν, καμμία Εκκλησία δεν επεκοινώνησε μαζή μου με λογαριασμόν δοσοληψίας, καμμία δεν μου προσέφερε τίποτε και από καμμίαν δεν έλαβα βοήθειαν, παρά μόνον από σας. 15 Δὲν ὑπῆρξε δὲ μόνη αὐτὴ ἡ φορά, ποὺ ἐδείξατε τὴν συμμετοχήν σας αὐτήν. Ξεύρετε καὶ σεῖς, ὦ Φιλιππήσιοι, ὅτι κατὰ τὰς ἀρχὰς τοῦ εἰς σᾶς κηρύγματός μου ὅταν διὰ πρώτην φορὰν ἦλθον εἰς Φιλίππους, καὶ ὅταν ὕστερα ἀνεχώρησα ἀπὸ τὴν Μακεδονίαν, καμμία Ἐκκλησία δὲν ἦλθεν εἰς σχέσιν μαζί μου μὲ λογαριασμὸν δοσοληψίας, ὥστε νὰ δίδῃ αὐτὴ καὶ ἑγὼ νὰ λαμβάνω, παρὰ μόνοι σεῖς.
16 ὅτι καὶ ἐν Θεσσαλονίκῃ καὶ ἅπαξ καὶ δὶς εἰς τὴν χρείαν μοι ἐπέμψατε. 16 Διότι και όταν ήμουν εις την Θεσσαλονίκην και μια και δυό φορές μου εστείλατε βοηθήματα δια τας ανάγκας τας ιδικάς μου και του έργου μου. 16 Διότι ἀκόμη καὶ εἰς τὴν Θεσσαλονίκην καὶ μίαν καὶ δύο φορὰς μοῦ ἐστείλατε διὰ τὰς ἀνάγκας μου.
17 οὐχ ὅτι ἐπιζητῶ τὸ δόμα, ἀλλ’ ἐπιζητῶ τὸν καρπὸν τὸν πλεονάζοντα εἰς λόγον ὑμῶν. 17 Σας τα γράφω αυτά, όχι διότι εγώ ενδιφέρομαι και ζητώ το δώρον, αλλά διότι ενδιαφέρομαι και ζητώ τον πνευματικόν καρπόν, ο οποίος από την καλήν αυτήν πράξιν σας, θα προκύψη πλούσιος δια σας. 17 Λέγω τοῦτο ὄχι διότι ἐνδιαφέρομαι διὰ τὸ δῶρον, ἀλλ’ ἐνδιαφέρομαι καὶ ζητῶ τὴν πνευματικὴν ὠφέλειαν, ποὺ διὰ λογαριασμὸν ἰδικόν σας θὰ προέλθῃ ἀπὸ τὴν ἀγαθοεργίαν αὐτήν.
18 ἀπέχω δὲ πάντα καὶ περισσεύω· πεπλήρωμαι δεξάμενος παρὰ Ἐπαφροδίτου τὰ παρ’ ὑμῶν, ὀσμὴν εὐωδίας, θυσίαν δεκτήν, εὐάρεστον τῷ Θεῷ. 18 Εχω δε τώρα όλα με το παραπάνω, ώστε και να μου περισσεύουν· είμαι γεμάτος από όλα, αφού έλαβα από τον Επαφρόδιτον αυτά που μου εστάλησαν από σας και τα οποία είναι ευώδες άρωμα, θυσία ευπρόσδεκτος και ευάρεστος στον Θεόν. 18 Ἔχω δὲ τώρα ἐγὼ ὅλα μὲ τὸ παραπάνω καὶ μοῦ περισσεύουν. Εἶμαι γεμᾶτος καὶ τὰ ἔχω ὅλα ὑπεράφθονα, ἀφοῦ ἐδέχθην ἀπὸ τὸν Ἐπαφρόδιτον αὐτὰ ποὺ ἐστάλησαν ἀπὸ σᾶς, τὰ ὁποῖα εἶναι μυρωδιὰ ποὺ μοσχομυρίζει, θυσία ποὺ δέχεται καὶ εὐχαριστεῖται εἰς αὐτὴν ὁ Θεός.
19 ὁ δὲ Θεός μου πληρώσει πᾶσαν χρείαν ὑμῶν κατὰ τὸν πλοῦτον αὐτοῦ ἐν δόξῃ ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. 19 Ο δε Θεός μου, ο οποίος ανταμείβει και βραβεύει τα καλά έργα της αγάπης, θα πληρώση και θα ικανοποιήση κάθε ανάγκην σας, σύμφωνα με τον άπειρον πλούτον των ανεκτιμήτων αγαθών του, δια να δοξάζεται έτσι η άπειρος αγαθότης του, δια του Ιησού Χριστού, που εδίδαξε και έδιξε το ύψος της αγάπης. 19 Ὁ δὲ Θεός μου εἰς ἀνταμοιβήν σας θὰ πληρώσῃ πᾶσαν ἀνάγκην σας σύμφωνα μὲ τὸν ἀνεξάντλητον πλοῦτον τῶν ἀγαθῶν ποὺ ἔχει, διὰ νὰ δοξάζεται καὶ ἐπαινῆται ἡ μεγαλόδωρος ἀγαθότης του. Καὶ θὰ πληρώσῃ πᾶσαν ἀνάγκην σᾶς διὰ τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
20 Τῷ δὲ Θεῷ καὶ πατρὶ ἡμῶν ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων· ἀμήν. 20 Εις δε τον Θεόν και Πατέρα ημών ας είναι και ας αναπέμπεται η δόξα στους αιώνας των αιώνων· αμήν. 20 Εἰς τὸν Θεόν δὲ καὶ Πατέρα μας ἂς εἶναι ἡ δόξα παντοτεινὴ εἰς τοὺς αἰῶνας. Ἀμήν.
21 Ἀσπάσασθε πάντα ἅγιον ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ. ἀσπάζονται ὑμᾶς οἱ σὺν ἐμοὶ ἀδελφοί. 21 Χαιρετήσατε κάθε πιστόν, ο οποίος εκλήθη και παίρνει την αγιότητα δια του Ιησού Χριστού. Σας χαιρετούν όλοι οι αδελφοί, που ευρίσκονται μαζή μου. 21 Χαιρετήσατε κάθε πιστόν, ὁ ὁποῖος ἡγιάσθη διὰ τῆς κοινωνίας καὶ σχέσεώς του μὲ τὸν Ἰησοῦν Χριστόν. Σᾶς χαιρετοῦν οἱ ἀδελφοί, ποὺ εἶναι μαζί μου.
22 ἀσπάζονται ὑμᾶς οἱ ἅγιοι, μάλιστα δὲ οἱ ἐκ τῆς Καίσαρος οἰκίας. 22 Σας χαιρετούν όλοι οι Χριστιανοί, που ευρίσκονται εις την Ρωμην, μάλιστα δε αυτοί που ανήκουν και ευρίσκονται εις την οικίαν του Καίσαρος. 22 Σᾶς χαιρετοῦν ὅλοι οἰ πιστοὶ τῆς ἐδῶ Ἐκκλησίας, μάλιστα δὲ αὐτοὶ ποὺ ἀνήκουν εἰς τὸ προσωπικὸν τῆς οἰκίας τοῦ Καίσαρος.
23 Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν. 23 Η χάρις του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού είθε να είναι μαζή με όλους σας· αμήν 23 Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ εἴθε νὰ εἶναι μὲ ὅλους σας. Ἀμήν.